Luận Văn Xung đột tâm lý trong tình yêu nam nữ của sinh viên

1. Lý do chọn đề tài luận án
1.1. Xung đột tâm lý ( XĐTL) liên nhân cách trong các nhóm xã hội là
một hiện tượng khá phổ biến, có ảnh hưởng rất lớn đến cuộc sống và kết quả
hoạt động của những người trong cuộc. XĐTL trong tình yêu nam nữ
(TYNN) của sinh viên (SV) là loại xung đột (XĐ) liên nhân cách giữa hai
người khác giới, tự nguyện gắn kết với nhau dựa trên nhu cầu được hòa
quyện về mặt tâm hồn và sự quyến rũ về mặt cơ thể.
1.2. Khi XĐTL trong TYNN xảy ra, nó có ảnh hưởng rất lớn đến tâm
trạng, sức khỏe, kết quả hoạt động, giao tiếp của hai người trong cuộc. Nếu
XĐTL được giải quyết ổn thỏa, tốt đẹp sẽ tạo ra động lực cho quá trình phát
triển của cá nhân và nhóm, còn ngược lại, nếu không được giải quyết hoặc
cách giải quyết thiếu hiệu quả, sẽ ảnh hưởng rất tiêu cực đến cuộc sống và hoạt
động thậm chí dẫn đến sự tự hủy hoại hoặc hủy hoại lẫn nhau giữa hai người.
1.3. Trong giai đoạn đất nước bước vào thời kỳ cải cách, hội nhập quốc tế
và chuyển từ chế độ bao cấp sang nền kinh tế thị trường thì hiện tượng
XĐTL trong TYNN của SV có xu hướng ngày càng gia tăng. Những hiện
tượng XĐ với các mức độ và tính chất khác nhau, đang xảy ra hàng ngày
trên phạm vi cả nước đã được phản ánh sinh động trên sách, báo, tạp chí, qua
số liệu ở các trung tâm tư vấn, trên các phương tiện phát thanh, truyền hình.
Tuy nhiên, cho đến hiện nay trong lĩnh vực tâm lý học xã hội, vẫn chưa có
công trình khoa học nào nghiên cứu về vấn đề này một cách toàn diện và có
hệ thống.
1.4. Nghiên cứu vấn đề XĐTL trong TYNN sẽ giúp cho SV có thể tham
khảo trong khi tìm kiếm, lựa chọn người yêu, cũng như có thể tự mình phòng
ngừa, giải quyết XĐ trong khi yêu. Đồng thời, nó cũng sẽ giúp cho các bậc
phụ huynh, các thày, cô giáo, những người hữu quan có được những biện
pháp tác động, can thiệp hữu hiệu vào quá trình XĐ trong tình yêu của thanh
niên, SV.
Xuất phát từ những lý do quan trọng như trên, nên việc nghiên cứu vấn đề
XĐTL trong TYNN của SV chẳng những góp phần làm phong phú thêm
mảng lý luận về lĩnh vực XĐ liên nhân cách, mà nó còn rất thiết thực về mặt
thực tiễn khi Việt Nam đang ở trong giai đoạn lịch sử đặc biệt hiện nay.
4
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu nhằm mục đích chỉ ra thực trạng hiện tượng XĐTL trong
TYNN của SV và các cách thức giải quyết XĐ mà họ thường sử dụng. Trên
cơ sở đó đề xuất một số giải pháp phòng ngừa và giải quyết XĐTL trong
TYNN cho SV.
3. Đối tượng nghiên cứu
Xung đột tâm lý trong tình yêu nam nữ của sinh viên.
4. Giả thuyết nghiên cứu
4.1. XĐTL trong TYNN của SV có những mức độ, hậu quả và cách thức
giải quyết khác nhau. Những khác biệt, đối lập giữa hai người trong cuộc về
nhu cầu, lòng chung thủy, yếu tố tình dục trong tình yêu và sự xuất hiện của
“người thứ ba” là các nguyên nhân cơ bản.
4.2. Bằng nội dung và cách thức tác động phù hợp, nhằm nâng cao nhận
thức và khả năng tìm kiếm, lựa chọn những biện pháp giải quyết XĐ thích
hợp cho hai người trong cuộc, tư vấn tâm lý có thể giúp họ dần dần giải
quyết được XĐ đang xảy ra, từng bước lành mạnh hóa mối quan hệ tình cảm
giữa hai người.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Hệ thống hóa một số vấn đề lý luận về XĐTL trong tâm lý học (TLH)
nói chung và XĐTL trong TYNN của SV nói riêng, từ đó xác định một số
khái niệm cơ bản.
5.2. Nghiên cứu thực trạng XĐTL trong TYNN của SV.
5.3. Thử nghiệm các biện pháp tác động đối với một số trường hợp cụ thể,
nhằm giải quyết XĐTL cho họ.
6. Khách thể nghiên cứu
6.1. Khách thể nghiên cứu trong giai đoạn điều tra thử: 121 SV.
6.2. Khách thể nghiên cứu trong giai đoạn điều tra chính thức: 624 SV
6.3. Khách thể nghiên cứu thử nghiệm tác động: 15 cặp (30 SV)
7. Giới hạn nghiên cứu
7.1. Giới hạn về mặt nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu XĐTL trong
TYNN của SV.
7.2. Giới hạn về khách thể nghiên cứu: SV hệ chính quy (tuổi từ 19- 25),
đang học từ năm thứ 2 đến năm thứ 5 của 5 trường đại học ở khu vực Hà Nội
5
( ĐHSP Hà Nội 2, ĐH Dược Hà Nội, ĐH Thủy lợi Hà Nội, ĐH Bách khoa
Hà Nội, ĐH Quốc gia Hà Nội)
8. Phương pháp nghiên cứu
Luận án sử dụng một hệ thống các phương pháp sau: Phương pháp
nghiên cứu tài liệu, phương pháp lấy ý kiến chuyên gia, phương pháp điều tra
bằng bảng hỏi (phiếu hỏi), phương pháp phỏng vấn sâu, phương pháp thảo
luận nhóm tập trung, phương pháp quan sát, phương pháp phân tích số liệu
(các phương pháp phân tích định tính và định lượng), phương pháp thử
nghiệm tác động.
9. những đóng góp mới của luận án.
9.1. Đóng góp về mặt lý luận
Luận án đã phân tích, hệ thống hoá những nghiên cứu lý luận và thực
tiễn ở trong nước và nước ngoài về vấn đề XĐTL trong TYNN của thanh
niên - sinh viên. Trên cơ sở đó, luận án đã đưa ra được sơ đồ về các giai đoạn
của một quá trình XĐTL, giúp cho thanh niên, SV có thể tham khảo trong
khi tìm kiếm, lựa chọn người yêu, cũng như có thể tự mình phòng ngừa, giải
quyết XĐ trong khi yêu. Ngoài ra, hệ thống các bài tập thực hành được thiết
kế cũng góp phần làm phong phú thêm mảng lý luận về lĩnh vực tư vấn tâm
lý trong TYNN còn khá mới mẻ ở Việt Nam.
9.2. Đóng góp về mặt thực tiễn
Kết quả nghiên cứu đã xác định được các yếu tố ảnh hưởng cơ bản và
những nguyên nhân quan trọng gây ra XĐTL trong TYNN của SV hiện nay.
Trong giai đoạn đất nước đang có nhiều biến chuyển sâu sắc, những kết quả
nghiên cứu này bước đầu giúp hiểu rõ hơn những thay đổi trong nhận thức,
thái độ, hành động của thanh niên - sinh viên về TYNN, để từ đó đề ra những
biện pháp giáo dục, điều chỉnh, định hướng phù hợp. Những nội dung, cách
thức và kết quả bước đầu của quá trình thử nghiệm tác động có ý nghĩa tích
cực giúp cho các nhà tư vấn, các bậc phụ huynh, những người hữu quan
trong quá trình tư vấn, giáo dục về vấn đề XĐTL trong TYNN cho SV. Dựa
trên kết quả nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đã đưa ra được một số
kiến nghị bổ ích, thiết thực nhằm từng bước khắc phục có hiệu quả hiện
6
tượng XĐTL trong TYNN đang có xu hướng gia tăng ở thanh niên - sinh
viên hiện nay.