Báo Cáo XHH068 - Thực trạng hiện tượng nghiện hút ma túy tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh - nguyên nhân

PHẦN MỞ ĐẦU​


1. Tính cấp thiết chọn đề tài

Đất nước ta dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam và cùng với sự quyết tâm nỗ lực của toàn dân, sau hơn 20 năm tiến hành công cuộc đổi mới nền kinh tế xã hội, chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế hàng hóa nhiều thành phần theo định hướng XHCN có sự điều tiết của Nhà nước, chúng ta đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về kinh tế xã hội. Nền kinh tế tăng trưởng liên tục ở mức cao, đời sống nhân dân được cải thiện và nâng cao đáng kể.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực, nền kinh tế thị trường cũng nảy sinh hàng loạt những vấn đề về xã hội phức tạp. Trong đó có tệ nạn xã hội nói chung và nghiện hút ma túy nói riêng đang làm nhức nhối toàn xã hội.

Từ nhiều thập kỉ qua ma túy là nỗi ám ảnh, mối hiểm họa của toàn cầu và cho tới nay hầu hết các dân tộc trên thế giới đều chịu hiểm họa ma túy. Hiện nay số người nghiện ma túy trên thế giới là hơn 200 triệu người (Nguồn: Kiến thức cần cho thanh niên phòng chống ma tuý, NXB Thanh Niên), hậu quả của việc nghiện ma túy gây ra rất cao đặc biệt là tiêm chích ma túy, một trong những con đường dẫn tới đại dịch HIV.

Theo chương trình kiểm soát ma túy của Liên Hợp Quốc (UNDCP) thì tình trạng sử dụng bất hợp pháp ma túy sẽ dẫn tới sự hủy hoại và tiêu vong của cả dân tộc. Tại diễn đàn LHQ, nguyên tổng thư kí LHQ B.Ghali đã đánh giá: “Tình trạng nghiện hút đã trở thành hiểm họa lớn của toàn nhân loại. Không một quốc gia nào, dân tộc nào có thể thoát khỏi vòng xoáy khủng khiếp của nó, ma túy làm gia tăng bạo lực, tham nhũng làm cạn kiệt nguồn nhân lực, tài lực, hủy diệt những nguồn tiềm năng quý báu khác mà lẽ ra phải được huy động để phát triển KT_XH, mang lại ấm no hạnh phúc cho toàn dân”.

Nghiện hút ma túy gây ra nhiều hậu quả cho cả người nghiện, gia đình và toàn xã hội. Nó làm biến dạng các quan hệ xã hội, thay đổi các định hướng giá trị theo hướng tiêu cực và nhất là sự suy giảm đạo đức, nhân cách của con người, gây ảnh hưởng xấu đến đời sống sinh hoạt, phong tục tập quán của cộng đồng dân tộc Việt Nam, gây rối trật tự an toàn xã hội

Hiện nay trên thế có khoảng hơn 40 triệu người có HIV/AIDS, trong đó có 80% ở các nước đang phát triển, 75% người có HIV do lây nhiễm qua đường tiêm chích ma túy, đã đến lúc cuộc chiến chống ma túy là cuộc chiến toàn cầu.

Nước ta nằm trong khu vực Đông Nam Á, phải chịu ảnh hưởng nặng nề của ma túy, tình hình tội phạm ma túy ở Việt Nam đang rất phức tạp, đặc biệt là các đường dây buôn bán ma túy xuyên quốc

Tỉnh Quảng Ninh là điểm nóng trong cả nước về người nghiện ma túy và nhiễm HIV do tiêm chích ma túy. Thành phố Hạ Long nằm giữa trung tâm tỉnh Quảng Ninh, có một vị trí địa lý và kinh tế xã hội đặc biệt quan trọng. Mặt khác, do trên địa bàn có ngành khai thác mỏ, có nhiều người lao động từ khắp thập phương kéo đến. Cuộc sống xa gia đình tạm bợ, cộng với lối sống buông thả ăn chơi xa đọa của những lao động địa phương đã sa vào con đường nghiện hút, gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý.

Trên đây là một số lý do để tác giả chọn đề tài : “Thực trạng hiện tượng nghiện hút ma túy tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh - nguyên nhân và giải pháp”.

2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

- Ý nghĩa khoa học:

Với đề tài nghiên cứu này người làm nghiên cứu đã vận dụng các chuyên ngành và lý thuyết khoa học xã hội nói chung, XHH nói riêng. Ở nghiều góc độ khác nhau, nghiên hút ma tuý cũng là đối tượng của nhiều ngành khoa học: Khoa học Quản lý. tâm lý học, xã hội học, công tác xã hội, tội phạm học, luật học Qua đó chúng ta có thể thấy được tính chất liên ngành của đề tài. Đề tài này còn sử dụng nhiều thuật ngữ của XHHĐC và các chuyên ngành của XHH: XHH quản lý, chính sách xã hội và cách tiếp cận xã hội học về tệ nạn ma tuý nhìn dưới giác độ sai lệch xã hội. Qua đó báo cáo góp phần làm phong phú thêm kho tàng tri thức và lý luận khoa học của khoa học xã hội nói chung và XHH nói riêng.

* Ý nghĩa thực tiễn:

Kết quả nghiên cứu này góp phần giúp những cá nhân nghiện hút ma tuý thoát khỏi tình trạng lệ thuộc vào ma tuý, tìm cho họ một số con đường để đoạn tuyệt với ma tuý, hòa nhập vào cộng đồng xã hội. Bên cạnh đó, báo cáo cũng phần nào giúp các nhà quản lý xã hội có cái nhìn đúng đắn và toàn diện về tệ nạn nghiện hút ma tuý để từ đó có những biện pháp kiến nghị để giải quyết những khó khăn đang tồn đọng và đưa ra những khuyến nghị thúc đẩy công việc phòng chống tệ nạn xã hội nói chung và tệ nạn nghiện hút ma tuý nói riêng.

3. Mục tiêu nghiên cứu

Thông qua việc sử dụng các kiến thức XHHĐC, chuyên ngành XHH và kết quả nghiên cứu XHH thực nghiệm để phân tích và làm rõ các mục tiêu sau:

- Mô tả thực trạng, nguyên nhân và xu hướng phát triển của hiện tượng nghiện hút ma túy của những người nghiện tại thành phố Hạ Long.

- Đưa ra những dự báo và khuyến nghị cụ thể phần nào giúp cho các nhà quản lý, lãnh đạo tại địa phương có những giải pháp khả thi nhằm khắc phục tệ nạn xã hội này.

4. Đối tượng, phạm vi khách thể nghiên cứu

* Đối tượng nghiên cứu:

Thực trạng hiện tượng nghiện hút ma túy tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh

* Khách thể nghiên cứu:

Người nghiện hút ma tuý tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.

* Phạm vi nghiên cứu:

- Phạm vi không gian: thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.

- Phạm vi thời gian: Từ ngày 1-3 đến ngày 30- 3- 2008.

5. Phương pháp nghiên cứu

* Phương pháp quan sát

Chúng tôi đã tiến hành quan sát điều kiện sống của những người nghiện tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.

* Phương pháp phỏng vấn sâu

Chúng tôi đã tiến hành phỏng vấn sâu 10 cá nhân.

*Phương pháp nghiên cứu tài liệu:

Chúng tôi đã đọc và phân tích một số tài liệu có liên quan tới thực trạng nghiện hút ma tuý tại thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh - nguyên nhân và giải pháp. Bên cạnh đó chúng tôi còn sử dụng một số báo cáo tình hình và tổng kết về vấn đề TNXH nói chung và nghiện hút ma tuý nói riêng của thành phố Hạ Long tỉnh Quảng Ninh.

6. Giả thuyết nghiên cứu

Bên cạnh những thành tựu về kinh tế xã hội, thành phố Hạ Long nổi cộm lên tình trạng nghiện hút ma túy, nó có xu hướng giảm nhưng vẫn còn ở mức cao, gây ra nhiều hậu quả xã hội khó lường.

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, đó là do nhận thức và hành vi của bản thân người nghiện, của gia đình và môi trường xã hội.