Thạc Sĩ Xây dựng chương trình xác định các thông số của tầng chứa dầu – khí bằng phương pháp biểu đồ cắt cro

CHƯƠNG MỞ ĐẦU

Hiệu quả của công tác thăm dò và khai thác các mỏ dầu khí phụ thuộc rất nhiều vào việc xác định các đặc tính, thông số vỉa đặc biệt là ở ngoài hiện trường thực địa. Hiện nay có rất nhiều phần mềm phân tích số liệu Địa Vật Lý Giếng Khoan như : GEOFRAME, IP, ULTRA, được dùng để xác định đặc tính và thông số vỉa. Tuy nhiên đây là các phần mềm lớn nó chỉ được sử dụng ở các trung tâm xử lý do đó chúng không phù hợp cho việc phân tích và kiểm tra ở hiện trường ngoài thực địa.
Trong hoàn cảnh đó, tác giả đã chọn đề tài “Xây dựng chương trình xác định các thông số của tầng chứa dầu – khí bằng phương pháp biểu đồ cắt crossplot” với nội dung chính là tìm hiểu và nghiên cứu các phương pháp biểu đồ cắt crossplot để xây dựng nên phần mềm xác định các đặc tính và thông số vỉa có thể ứng dụng một cách linh hoạt trong việc phân tích và kiểm tra ở hiện trường ngoài thực địa.
Mục đích của đề tài là xây dựng một phần mềm có thể cài đặt và sử dụng trên máy tính cá nhân (PC) nhằm giúp cho các nhà Địa Vật Lý có thể xác định, kiểm tra các đặc tính và thông số vỉa ở ngoài thực địa để có những quyết định đúng đắn trong việc hoàn thiện giếng. Để đạt được mục đích trên, các nhiệm vụ chính cần
phải giải quyết là :
- Tìm hiểu các phương pháp biểu đồ cắt crossplot.
- Xây dựng phần mềm Crossplot bằng ngôn ngữ Matlab để xác định thông số vỉa.
- Áp dụng xác định các thông số vỉa của các tầng chứa của cấu tạo X Bồn Trũng Cửu Long để thấy được khả năng ứng dụng của phần mềm.
Để giải quyết các nhiệm vụ trên, dưới đây là các bước và phương pháp nghiên cứu mà tác giả đã áp dụng :
- Thu thập các tài liệu Địa Vật Lý Giếng Khoan.
- Số hóa các tài liệu Địa Vật Lý Giếng Khoan.
- Phân tích các phương pháp biểu đồ cắt, xây dựng thuật toán lập trình và dùng Matlab để viết thành phần mềm Crossplot.
- Xử lý tài liệu Địa Vật Lý Giếng Khoan bằng Crossplot để thấy được khả năng ứng dụng của phần mềm.
Sau hơn một năm tiềm hiểu và nghiên cứu, các nhiệm vụ và mục tiêu của đề tài đặt ra đã được hoàn thành với các nội dung chính như sau :
- Chương 1 – gồm 12 trang là phần tổng quan về tiềm năng dầu khí của Việt Nam.
- Chương 2 – gồm 31 trang, trình bày các vấn đề cơ bản của Địa Vật Lý Giếng Khoan, phương pháp nhận dạng tầng chứa và các phương pháp Địa Vật Lý Giếng Khoan dùng để xác định các thông số vỉa của tầng chứa.
- Chương 3 – gồm 23 trang, phân tích các phương pháp biểu đồ cắt crossplot, đưa ra thuật toán và xây dựng chương trình biểu đồ cắt crossplot bằng ngôn ngữ Matlab, giới thiệu về cách sử dụng chương trình biểu đồ cắt crossplot.
- Chương 4 – gồm 19 trang, ứng dụng chương trình biểu đồ cắt crossplot để xác định các thông số vỉa của các tầng chứa của cấu tạo X Bồn Trũng Cửu Long để thấy được khả năng ứng dụng của phần mềm.
Dù đã tận dụng tối đa các các khả năng và điều kiện có thể để hoàn thành các nhiệm vụ đặt ra nhưng chắc chắn không tránh khỏi những thiếu xót. Tác giả luôn mong nhận được sự quan tâm góp ý và chỉ dẫn của các thầy cô và đồng nghiệp để đề tài “Xây dựng chương trình xác định các thông số của tầng chứa dầu – khí bằng phương pháp biểu đồ cắt crossplot” được hoàn thiện hơn và ứng dụng có hiệu quả vào thực tế.
MỤC LỤC

Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục bảng
Danh mục hình vẽ
CHƯƠNG MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ TIỀM NĂNG DẦU KHÍ CỦA VIỆT NAM 3
1.1 Giới thiệu 3
1.2 Thành công trong tìm kiếm thăm dò . 5
1.3 Tài nguyên dầu khí của Việt Nam . 9
1.3.1 Hiện trạng nguồn tài nguyên dầu khí 9
1.3.2 Trữ lượng dầu khí Việt Nam trong khung cảnh dầu khí
toàn cầu 11
CHƯƠNG 2: CÁC THÔNG SỐ CỦA TẦNG CHỨA VÀ CÁC PHƯƠNG
PHÁP ĐỊA VẬT LÝ GIẾNG KHOAN DÙNG ĐỂ XÁC ĐỊNH
CÁC THÔNG SỐ VỈA CỦA TẦNG CHỨA 15
2.1 Những vấn đề cơ bản của Địa Vật Lý Giếng Khoan 15
2.1.1 Môi trường lỗ khoan . 15
2.1.2 Độ rỗng 18
2.1.3 Độ sét của đất đá trầm tích 20
2.1.4 Độ thấm 22
2.1.5 Điện trở suất . 22
2.1.6 Độ bão hòa nước . 24
2.1.7 Các giá trị a, m, n 24
2.1.8 Nhiệt độ vỉa . 25
2.2 Nhận dạng tầng chứa (hay vỉa chứa ) bằng tài liệu Địa Vật Lý Giếng Khoan 26
2.2.1 Xác định tầng chứa bằng phương pháp log SP 26
2.2.2 Xác định tầng chứa bằng phương pháp điện trở suất 26
2.2.3 Xác định tầng chứa bằng phương pháp phóng xạ tự nhiên
. 28
2.2.4 Xác định tầng chứa bằng phương pháp log đường kính = giếng khoan . 29
2.3 Các phương pháp địa vật lý giếng khoan dùng để xác định
các thông số vỉa của tầng chứa . 30
2.3.1 Các phương pháp Log độ rỗng 30
2.3.2 Phương pháp Log phóng xạ tự nhiên . 36
2.3.3 Phương pháp trường điện tự nhiên 38
2.3.4 Phương pháp log điện trở suất . 40
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP BIỂU ĐỒ CẮT CROSSPLOT . 46
3.1 Phương pháp biểu đồ cắt . 46
3.1.1 Biểu đồ P (Pickett) . 46
3.1.2 Biểu đồ H (Hingle) 47
3.1.3 Biểu đồ M – N . 52
3.2 Chương trình biểu đồ cắt crossplot viết bằng ngôn ngữ Matlab . 56
3.2.1 Thuật toán phần mềm Crossplot 56
3.2.2 Giao diện phần mềm Crossplot và cách sử dụng . 59
CHƯƠNG 4: ỨNG DỤNG CHƯƠNG TRÌNH BIỂU ĐỒ CẮT CROSSPLOT
ĐỂ XÁC ĐỊNH CÁC THÔNG SỐ VỈA CỦA CÁC TẦNG
CHỨA CỦA CẤU TẠO X BỒN TRŨNG CỬU LONG . 69
4.1 Đặc điểm địa chất dầu khí của bồn trũng Cửu Long 69
4.1.1 Vị trí địa lý . 69
4.1.2 Các thành tạo địa chất bồn trũng Cửu Long 70
4.1.3 Đặc điểm địa chất dầu khí của cấu tạo X Bồn Trũng Cửu Long 71
4.2 Xác định các thông số của các vỉa trầm tích . 78
4.3 Xác định thành phần thạch học của tầng chứa . 84
Kết luận và kiến nghị . 88
Danh mục công trình của tác giả
Tài liệu tham khảo
Phụ lục