Thạc Sĩ Xác định nhu cầu tham gia bảo hiểm y tế kết hợp của khách hàng trên địa bàn thành phố việt trì , tỉn

Luận văn thạc sĩ năm 2011
Đề tài: XÁC ĐỊNH NHU CẦU THAM GIA BẢO HIỂM Y TẾ KẾT HỢP CỦA KHÁCH HÀNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ VIỆT TRÌ , TỈNH PHÚ THỌ

MỤC LỤC
LỜI CAM ðOAN i
LỜI CẢM ƠN . ii
MỤC LỤC iii
BẢNG DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT vii
DANH MỤC BẢNG viii
DANH MỤC BIỂU ðỒ viiii
DANH MỤC SƠ ðỒ . ix
1. MỞ ðẦU 1
1.1 Cơ sở hình thành ñề tài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 3
1.2.1 Mục tiêu chung . 3
1.2.2 Mục tiêu cụ thể . 3
1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu 3
1.3.1 ðối tượng nghiên cứu 3
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu . 4
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU . 5
2.1 Cơ sở lý luận của ñề tài 5
2.1.1 Các khái niệm liên quan tới nhu cầu 5
2.1.2 Các khái niệm liên quan ñến cầu 7
2.1.3 Các khái niệm liên quan ñến bảo hiểm 9
2.2 Cơ sở thực tiễn của ñề tài . 22
2.2.1 Khái quát về Tổng Công ty Bảo Hiểm Bảo Việt 22
2.2.2 Thực trạng triển khai bảo hiểm y tế kết hợp của Tổng Công Ty Bảo
Hiểm Bảo Việt . 29
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
iv
3. ðẶC ðIỂM ðỊA BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU . 33
3.1 ðặc ñiểm của ñịa bàn nghiên cứu 33
3.1.1 ðiều kiện tự nhiên 33
3.1.2 ðiều kiện kinh tế xã hội 34
3.2 Khái quát chung về Công ty Bảo Việt Phú Thọ . 35
3.2.1 Quá trình hình thành và phát triển 35
3.2.2 Chức năng và nhiệm vụ kinh doanh . 37
3.2.3 Công nghệ sản xuất một số hàng hoá, dịch vụ . 37
3.2.4 ðặc ñiểm lao ñộng . 40
3.2.5 Cơ cấu bộ máy quản lý . 40
3.2.6 Kết quả hoạt ñộng kinh doanh của công ty trong một số năm qua 47
3.3 Phương pháp nghiên cứu 48
3.3.1 Khung phân tích. 48
3.3.2 Phương pháp tạo dựng thị trường – ContingentValuation Method ( CVM) 49
3.3.3 Nghiên cứu ñịnh tính . 549
3.3.4 Nghiên cứu ñịnh lượng 55
3.3.5 Thiết kế bảng câu hỏi . 57
3.3.6 Phương pháp thu thập thông tin . 57
3.3.7 Hệ thống các chỉ tiêu nghiên cứu . 58
4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 59
4.1 Kết quả triển khai bảo hiểm y tế kết hợp tại Công ty Bảo Việt Phú Thọ 59
4.1.1 Tình hình thu, chi bồi thường của bảo hiểm y tế kết hợp 59
4.1.2 Kênh phân phối . 60
4.2 Kết quả nghiên cứu ñịnh tính. 61
4.2.1 Yếu tố thu nhập của người tham gia bảo hiểm. 61
4.2.2 Yếu tố ñộ tuổi của người tham gia bảo hiểm 61
4.2.3 Yếu tố giới tính của người tham gia bảo hiểm 62
4.2.4 Yếu tố ñã có bảo hiểm y tế nhà nước chưa. 62
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
v
4.2.5 Yếu tố chất lượng dịch vụ của Tổng công ty Bảo Hiểm Bảo Việt 63
4.2.6 Yếu tố trình ñộ học vấn của người tham gia bảo hiểm 63
4.3 Nhu cầu tham gia bảo hiểm y tế kết hợp trên ñịabàn TP Việt Trì 64
4.4 Mức sẵn lòng chi trả tham gia bảo hiểm y tế kếthợp 66
4.4.1 ðặc ñiểm kinh tế xã hội của ñối tượng ñiều tra 66
4.4.2 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng tham gia bảo hiểm y tế kết hợp 67
4.4.3 Phân tích mức sẵn lòng chi trả của khách hàngtheo ñộ tuổi 67
4.4.4 Phân tích mức sẵn lòng chi trả của khách hàngtheo thu nhập . 72
4.4.5 Phân tích mức sẵn lòng chi trả của khách hàngtheo yếu tố ñã tham gia
bảo hiểm y tế nhà nước . 77
4.4.6 Phân tích mức sẵn lòng chi trả của khách hàngtheo yếu tố trình ñộ học vấn 79
4.4.7 Dự báo tiềm năng thị trường và lựa chọn thị trường mục tiêu. 81
4.5 Giải pháp 82
4.5.1 Tạo ñiều kiện thuận lợi ñể khách hàng dễ dàngtiếp cận dịch vụ bảo hiểm 82
4.5.2 Nâng cao mức ñộ ñáp ứng các nhu cầu khách hàng 85
4.5.3 Gia tăng sức thu hút của dịch vụ bảo hiểm. 86
4.5.4 Nâng cao năng lực giải quyết vấn ñề của Tổng công ty Bảo hiểm Bảo Việt 88
4.5.5 Nâng cao mức ñộ tin cậy của dịch vụ bảo hiểm. 90
5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 93
5.1 Kết luận . 93
5.2 Kiến nghị 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO 99
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
vi
BẢNG DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
BH Bảo hiểm
BHBV Bảo hiểm Bảo Việt
BHYT
CHXHCN
CT
DN
DNBH
NXB
TP
TC – KT
TCT
XN
WTP
Bảo hiểm y tế
Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa
Công ty
Doanh nghiệp
Doanh nghiệp bảo hiểm
Nhà xuất bản
Thành phố
Tài chính kế toán
Tổng công ty
Xí nghiệp
Mức sẵn lòng chi trả
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
vii
DANH MỤC BẢNG
STT Tên bảng Trang
2.1 Bảng kết quả hoạt ñộng qua các năm 27
2.2 Kết quả thực hiện các nghiệp vụ bảo hiểm con người 29
2.3 Tỷ lệ chi bồi thường 30
3.1 Bảng cơ cấu lao ñộng thành phố Việt Trì . 35
3.2 Kết quả hoạt ñộng kinh doanh qua 2 năm 2009 và 2010 47
4.1 Tình hình thu chi bảo hiểm y tế kết hợp tại BảoViệt Phú Thọ 59
4.2 Kết quả thu bảo hiểm y tế kết hợp qua các kênh phân phối . 60
4.3 Tổng hợp nhu cầu tham gia bảo hiểm của khách hàng . 64
4.4 Một số ñặc ñiểm cơ bản của người ñược phỏng vấn 66
4.5 Trình ñộ học vấn của người ñược phỏng vấn: 67
4.6 Bảng tổng hợp mức sẵn lòng chi trả của khách hàng . 68
4.7 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng theo ñộ tuổi . 69
4.8 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng theo thu nhập . 73
4.9 Mức sẵn lòng chi trả theo yếu tố ñã tham gia bảo hiểm y tế nhà nước 78
4.10 Mức sẵn lòng chi trả theo trình ñộ học vấn 79
4.11 Ước số khách hàng tham gia bảo hiểm y tế kết hợp . 82
4.12 Ước kết quả triển khai sản phẩm BHYT kết hợp năm 2012 . 82
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
viii
DANH MỤC BIỂU ðỒ
STT Tên biểu ñồ Trang
2.1 Tháp nhu cầu của Maslow 6
2.2 Doanh thu phí bảo hiểm qua các năm . 25
2.3 Chi bồi thường bảo hiểm qua các năm . 26
2.4 Thị phần qua các năm (%) 26
3.1 Cơ cấu lao ñộng của Công ty Bảo Việt Phú Thọ 40
4.1 ðường cầu thể hiện mức sẵn lòng chi trả của khách hàng . 68
4.2 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng dưới 40 tuổi . 70
4.3 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng ñộ tuổi từ 41 ñến 50 71
4.4 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng ñộ tuổi từ 51 ñến 60 72
4.5 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng có thu nhậpdưới 2 trñồng . 74
4.6 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng có thu nhậptừ 2-3 trñồng 74
4.7 Mức sẵn lòng chi trả có thu nhập từ 3-4 trñồng 75
4.8 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng có thu nhậptừ 4-5 trñồng 76
4.9 Mức sẵn lòng chi trả của khách hàng có thu nhậptrên 5 trñồng 76
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
ix
DANH MỤC SƠ ðỒ
STT Tên sơ ñồ Trang
2.1 Cơ cấu tổ chức Tổng Công ty Bảo Hiểm Bảo Việt 24
3.1 Bộ máy quản lý của Công ty Bảo Việt Phú Thọ 41
3.2 Các bước tiến hành phương pháp tạo dựng thị trường . 52
4.1 Mô hình tổ chức của Tập ñoàn Bảo Việt 84
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
1
1. MỞ ðẦU
1.1 Cơ sở hình thành ñề tài
Tổng Công Ty Bảo Hiểm Bảo Việt là doanh nghiệp bảo hiểm ñầu tiên
ñược thành lập từ năm 1965, ñến nay với gần 50 năm phát triển ñã trở thành
doanh nghiệp hàng ñầu trong lĩnh vực kinh doanh bảohiểm về cả vốn, thị
phần, quy mô hoạt ñộng, công nghệ quản lý, mạng lưới phân phối và nguồn
nhân lực. Tuy nhiên với thời gian dài hoạt ñộng trong cơ chế quản lý tập
chung quan liêu bao cấp và giữ thế ñộc quyền trong việc khai thác bảo hiểm
do vậy tư duy kinh doanh bảo hiểm mang tính trì trệ, việc xây dựng và phát
triển sản phẩm mới không ñược quan tâm thích ñáng.
Trong xu thế kinh doanh hiện nay, khi mà thị trườngcạnh tranh ngày
càng gay gắt tình hình kinh doanh của Tổng Công Ty Bảo Hiểm Bảo Việt gặp
nhiều khó khăn, thị phần ngày càng thu hẹp, tốc ñộ tăng trưởng ñạt thấp. Một
số nghiệp vụ bảo hiểm con người trong nhiều năm liền có kết quả kinh doanh
không ñạt hiệu quả cao. Vì vậy câu hỏi ñặt ra là khách hàng có hài lòng về
các sản phẩm bảo hiểm do Tổng Công Ty Bảo Hiểm Bảo Việt cung cấp hay
không cũng như vấn ñề cấp thiết cần phải triển khaisản phẩm bảo hiểm mới
và các giải pháp phát triển sản phẩm mới cho khách hàng. Vì vậy, ñể tạo lợi
thế cạnh tranh trong thời ñại mới ñòi hỏi phải pháttriển sản phẩm mới phù
hợp và mang tính vượt trội nhằm thu hút, lôi kéo khách hàng với mục tiêu
giữa ổn ñịnh và gia tăng thị phần.
ðặc ñiểm của ngành kinh doanh bảo hiểm là kinh doanh dịch vụ với
những nét ñặc trưng cơ bản: là sản phẩm mang tính vô hình, chất lượng dịch
vụ mang tính trừu tượng, khách hàng khó cảm nhận ñược chất lượng dịch vụ
do vậy việc triển khai sản phẩm mới mang tính ñặc trưng riêng biệt khác với
việc triển khai sản phẩm mang tính hữu hình khác.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
2
Các nghiệp vụ bảo hiểm con người nói chung là các nghiệp vụ truyền
thống, ñược triển khai nhiều năm, doanh thu nhóm nghiệp vụ này chiếm tỷ
trọng khá cao trên 20% vì vậy nhóm nghiệp vụ này ñóng vai trò quan trọng
trong hệ thống các sản phẩm của Tổng Công Ty Bảo Hiểm Bảo Việt. Tuy
nhiên ñến nay các sản phẩm truyền thống không ñem lại hiệu quả trên cả hai
phương diện:
* ðối với doanh nghiệp: hiệu quả triển khai nghiệp vụ không cao do
nhiều nguyên nhân trong ñó là do sản phẩm ra ñời quá lâu, sau nhiều năm
triển khai ñã lạc hậu và không còn phù hợp.
* ðối với khách hàng tham gia bảo hiểm: Với khách hàng truyền thống
sản phẩm cũ không ñáp ứng nhu cầu tham gia bảo hiểmcủa khách hàng. Với
khách hàng mới: sản phẩm cũ không hấp dẫn, khó thuyết phục khách hàng
tham gia bảo hiểm.
Ngày nay trong ñiều kiện kinh doanh mới việc xây dựng và triển khai
sản phẩm mới ñóng vai trò quan trọng mang tính quyết ñịnh trong việc cạnh
tranh chiếm lĩnh thị phần ñặc biệt là ñối với các sản phẩm tự nguyện như
nhóm nghiệp vụ bảo hiểm con người.
Với những lý do nêu trên và với kinh nghiệm công tác tại Tổng Công ty
Bảo Hiểm Bảo Việt tôi nhận thấy triển khai sản phẩmbảo hiểm mới thay thế
và bổ sung các sản phẩm bảo hiểm con người là vấn ñề cấp thiết hiện nay. Do
vậy chúng tôi chọn ñề tài Xác ñịnh nhu cầu tham gia bảo hiểm y tế kết hợp
của khách hàng trên ñịa bàn TP Việt Trì - Tỉnh PhúThọ.
ðể giải quyết vấn ñề này câu hỏi ñặt ra là:
- Thực trạng các sản phẩm bảo hiểm con người của Tổng Công Ty Bảo
Hiểm Bảo Việt trong ñó sản bảo hiểm y tế kết hợp như thế nào?
- ðánh giá tiềm năng cũng như nhu cầu tham gia bảo hiểm ñối với sản
phẩm y tế kết hợp trên thị trường bảo hiểm TP Việt Trì – Tỉnh Phú Thọ?
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
3
Những yếu tố nào ảnh hưởng ñến nhu cầu tham gia bảohiểm y tế kết hợp của
khách hàng?
- Những giải pháp triển khai sản phẩm bảo hiểm y tếkết hợp của Tổng
Công Ty Bảo Hiểm Bảo Việt?
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1 Mục tiêu chung
Trên cơ sở xác ñịnh nhu cầu và các yếu tố ảnh hưởngñến nhu cầu tham
gia bảo hiểm y tế kết hợp của khách hàng trên ñịa bàn nghiên cứu, ñề xuất
ñịnh hướng và các giải pháp triển khai sản phẩm bảohiểm y tế kết hợp trên
ñịa bàn Thành Phố Việt Trì, Tỉnh Phú Thọ.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
- Hệ thống hóa các lý luận về nhu cầu, về cầu, các vấn ñề cơ bản về bảo
hiểm và các sản phẩm bảo hiểm trong ñó nhấn mạnh ñến sản phẩm bảo hiểm
y tế kết hợp và những ñặc trưng cơ bản của sản phẩm.
- ðánh giá thực trạng các sản phẩm bảo hiểm con người ñang triển khai
tại Tổng Công ty Bảo Hiểm Bảo Việt.
- Xác ñịnh nhu cầu tham gia bảo hiểm y tế kết hợp của khách hàng và
phân tích các nguyên nhân ảnh hưởng tới nhu cầu tham gia bảo hiểm của
khách hàng.
- ðề xuất các giải pháp triển khai sản phẩm bảo hiểm y tế kết hợp của
Tổng Công ty Bảo Hiểm Bảo Việt trong thời gian tới.
1.3 ðối tượng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1 ðối tượng nghiên cứu
ðề tài nghiên cứu về nhu cầu tham gia bảo hiểm y tếkết hợp của khách
hàng từ 18 ñến 60 tuổi trên ñịa bàn TP Việt Trì và các yếu tố ảnh hưởng ñến
nhu cầu của khách hàng trong việc tham gia sản phẩmbảo hiểm y tế kết hợp.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
4
1.3.2 Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Nghiên cứu những yếu tố ảnh hưởng tới nhu cầu tham
gia bảo hiểm của ñối tượng khách hàng về sản phẩm bảo hiểm y tế kết hợp
của Tổng Công Ty Bảo Hiểm Bảo Việt.
Nghiên cứu thực trạng các sản phẩm bảo hiểm con người của Tổng
Công ty Bảo Hiểm Bảo Việt – Là ñơn vị thành viên của Tập ðoàn Bảo Việt
chuyên kinh doanh trong lĩnh vực bảo hiểm phi nhân thọ.
- Về phạm vi không gian: ðề tài ñược nghiên cứu tạikhu vực thành
phố Việt Trì trong ñó tập trung tại các Phường Gia Cẩm, Nông Trang, Tân
Dân, Tiên Cát và suy rộng ra cả khu vực nghiên cứu.
- Thời gian nghiên cứu: ðề tài ñược tiến hành nghiên cứu năm 2010 và
6 tháng ñầu năm 2011.
ðề tài thực hiện dựa vào thu thập tài liệu có liên quan ñến nội dung
nghiên cứu trong 5 năm từ 2006 ñến 2010.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
5
2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1 Cơ sở lý luận của ñề tài
2.1.1 Các khái niệm liên quan tới nhu cầu
* Nhu cầu theo kinh tế học: ðược hiểu là nhu cầu tiêu dùng là sự cần
thiết của một cá thể về một hàng hóa hay dịch vụ nào ñó. Khi nhu cầu của
toàn thể các cá thể ñối với một mặt hàng trong nền kinh tế gộp lại ta có nhu
cầu thị trường. Khi nhu cầu của tất cả các cá thể ñối với tất cả các mặt hàng ta
có tổng cầu. [4]
* Theo Philip Kotler: “Nhu cầu là cảm giác thiếu hụt một cái gì ñó mà
con người cảm nhận ñược”. ðây là trạng thái ñặc biệt của con người, xuất
hiện khi con người tồn tại, sự thiếu hụt ñó ñòi hỏiphải ñược thỏa mãn, bù
ñắp. Nhu cầu thông thường rất ña dạng tùy thuộc vàotừng cá nhân, xã hội và
ñiều kiện sống. Trên thực tế mỗi cá nhân ñều phải thực hiện các hoạt ñộng
nhằm cân bằng trạng thái tâm lý của mình: ăn, mặc, hít thở, mua sắm, thư
dãn , ñó chính là nhu cầu. Chính vì vậy nhu cầu hếtsức ña dạng nó có thể là
nhu cầu về vật chất hoặc các nhu cầu về mặt tinh thần. [5]
* Khái niệm về nhu cầu của Abraham H.Maslow:
Theo Maslow, về căn bản nhu cầu của con người ñược chia thành hai
nhóm chính:
Nhu cầu cơ bản: Basic needs
Nhu cầu bậc cao: Meta needs
Nhu cầu cơ bản liên quan ñến các yếu tố thể lý của con người như: ăn
mặc, nghỉ ngơi, Những nhu cầu cơ bản này ñều là những nhu cầu không thể
thiếu hụt vì nếu con người không ñược ñáp ứng nhữngnhu cầu này sẽ không
tồn tại. Vì vậy con người sẵn sàng ñấu tranh ñể có ñược các nhu cầu này ñể
tồn tại.
Trường ðại học Nông Nghiệp Hà Nội – Luận văn thạc sĩ khoa học kinh tế
6
Các nhu cầu cao hơn nhu cầu cơ bản ñược gọi là nhu cầu bậc cao.
Những nhu cầu này bao gồm nhiều yếu tố tinh thần như sự ñòi hỏi công bằng,
sự an tâm, vui vẻ, ñịa vị xã hội, sự kính trọng
Các nhu cầu cơ bản là nhu cầu thiết yếu và ñược ưu tiên trước các nhu
cầu bậc cao.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bland, David ( 1998) – Bảo hiểm nguyên tắc và thực hành, NXB tài
chính, Hà Nội
2. Báo cáo thường niên Tổng Công ty Bảo Hiểm bảo Việt 2006 -2009
3. Chiến lược kinh doanh của Tổng Công ty Bảo Hiểm BảoViệt giai
ñoạn 2005 -2010 và giai ñoạn 2010 – 2015.
4. David Begg – Kinh Tế học
5. ðồng Thị Thanh Phương, (2005), Quản trị sản xuất vàdịch vụ, nhà
xuất bản thống kê.
6. Kotler, Phillip( 2005), Quản trị Marketing cơ bản, NXB Giao thông
vận tải
7. Giáo trình bảo hiểm – ðại học tài chính kế toán
8. Giáo trình Kinh tế vi mô – NXB Nông Nghiệp – 2006
9. Nguyễn ðình Thọ ( 1998), Nghiên cứu Marketng, NXB Giáo Dục.
10. Nguyễn Văn ðịnh – 2005 Giáo trình quản trị kinh doanh bảo hiểm
– ðại học Kinh tế quốc dân
11. Nguyễn Văn Song – Các phương pháp ñánh giá giá trị tài nguyên và
môi trường.
12. Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam (2000), Luật kinh doanh bảo
hiểm của Nước CHXH CN Việt Nam, NXB Chính trị quốc gia.
13. Tạp chí bảo hiểm các năm 2006,2007,2008,2009,2010.
14. wikipedia.org.com
15. Website: http:w.w.w.**************
16. www.baoviet.com.vn