Thạc Sĩ Xác định một số yếu tố gây bệnh của vi khuẩn Escherichia coli phân lập từ lợn con bị tiêu chảy tại T

Luận văn thạc sĩ
Đề tài: Xác định một số yếu tố gây bệnh của vi khuẩn Escherichia coli phân lập từ lợn con bị tiêu chảy tại Trung tâm Nghiên cứu lợn Thuỵ Phương. Thử nghiệm kháng thể Hanvet K.T.E Hi phòng và trị bệnh
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
Lời cam ñoan i
Lời cảm ơn ii
Mục lục iii
Danh mục các chữviết tắt và ký hiệu v
Danh mục bảng vi
Danh mục hình vii
1. MỞ ðẦU 1
1.1 Tính cấp thiết của ñềtài 1
1.2 Mục tiêu nghiên cứu 2
1.3 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 2
2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4
2.1 Một sốhiểu biết chung vềhội chứng tiêu chảy 4
2.2 Một sốnghiên cứu vềvi khuẩn E. coligây bệnh ñường tiêu hóa 17
3 ðỐI TƯỢNG, NGUYÊN LIỆU, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG
PHÁP NGHIÊN CỨU 33
3.1 ðối tượng, ñịa ñiểm và thời gian nghiên cứu 33
3.2 Nội dung nghiên cứu 33
3.3 Nguyên liệu dùng trong nghiên cứu 34
3.3 ðộng vật thí nghiệm 34
3.4 Phương pháp nghiên cứu 34
4 KẾT QUẢNGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN 45
4.1 Tình hình mắc bệnh của lợn con từsơsinh ñến 21 ngày tuổi nuôi
tại TTNC lợn Thụy Phương 45
4.2 Kết quảphân lập vi khuẩn E. colitừcác mẫu bệnh phẩm của lợn
con theo mẹmắc tiêu chảy 47
4.3 Kết quả giám ñịnh một số ñặc tính sinh học của các chủng vi
khuẩn phân lập ñược 49
4.4 Kết quảxác ñịnh các yếu tốgây bệnh của các chủng vi khuẩn E.
coliphân lập ñược 51
4.4.1 Kết quả xác ñịnh các loại ñộc tố ñường ruột của các chủng vi
khuẩn E. coliphân lập ñược 51
4.4.2 Kết quả xác ñịnh kháng nguyên bám dính của các chủng vi
khuẩn E. coliphân lập ñược. 53
4.5 Tổhợp các yếu tốgây bệnh của các chủng vi khuẩn E. coliphân
lập ñược 56
4.6 Kết quả xác ñịnh serotyp kháng nguyên O của các chủng vi
khuẩn E. coliphân lập ñược 58
4.7 Kết quảkiểm tra ñộc lực của một sốchủng vi khuẩn E. coliphân
lập ñược trên chuột bạch 60
4.8 Kết quả xác ñịnh khả năng mẫn cảm với kháng sinh của các
chủng vi khuẩn E. coliphân lập ñược 63
4.9 Kết quảthửnghiệm phác ñồ ñiều trịtiêu chảy cho lợn 66
5 KÊT LUẬN VÀ ðỀNGHỊ 74
5.1 Kết luận 74
5.2 ðềnghị 75
TÀI LIỆU THAM KHẢO 76

1.MỞ ðẦU
1.1 Tính cấp thiết của ñềtài
Sau khi Việt Nam gia nhập WTO, thị trường kinh tế ñược mở rộng,
việc xuất nhập khẩu con giống và các sản phẩm nguồn gốc ñộng vật ñược
quan tâm nhiều hơn. Làm thếnào ñểcó con giống tốt, chất lượng thịt ñạt tiêu
chuẩn quốc tế, trong khi dịch bệnh xảy ra tràn lan khắp nơi là những bài toán
ñặt ra cho các nhà chăn nuôi - thú y, cho dù thời gian gần ñây, nhà nước ñã có
nhiều chính sách hỗtrợvà ñầu tưcho chăn nuôi, ñặc biệt là công tác phòng
chống dịch bệnh, nhiều dựán ñã giúp người nông d©nvốn và kỹthuật ñểtăng
năng suất chăn nuôi, ñặc biệt là công tác phòng chống dịch bệnh.
Tiêu chảy vẫn là một trong những nguyên nhân gây thiệt hại lớn cho
ngành chăn nuôi, ñặc biệt là chăn nuôi lợn. Bệnh xảy ra ởlợn mọi lứa tuổi,
gây chết nhiều và ñiều trịít hiệu quả, nhất là ởlợn con trước cai sữa. Có nhiều
nguyên nhân có thể gây ra hội chứng tiêu chảy (E. coli, Clostridium
perfringens, Rotavirus gây viêm dạ dày ruột truy ền nhiễm và các ký sinh
trùng nhưcầu trùng, giun ñũa ), trong ñó vi khuẩn E. colivẫn ñược ñánh giá
là nguyên nhân gây bệnh phổbiến và quan trọng nhất.
Ởnước ta, bệnh xảy ra quanh năm. Nhưng rầm rộnhất vẫn là cuối ñông
và ñầu xuân do khí hậu thay ñổi ñột ngột, lạnh, mưa nhiều, ẩm ướt, ñây là
ñiều kiện lý tưởng ñểvi khuẩn E. coliphát tán và gây bệnh. Các yếu tốkể
trên, kết hợp với các ñiều kiện chăm sóc, nuôi dưỡng không tốt sẽlàm phát
sinh ra bệnh và gây thiệt hại lớn vềkinh tế. Bệnh là nỗi lo thường trực của
người chăn nuôi, ñặc biệt là những nhà chăn nuôi lợn nái sinh sản quy mô lớn
. Trung tâm nghiên cứu (TTNC) lợn Thụy Phương, thuộc Viện Chăn nuôi có
chức năng nuôi giữ giống lợn cho quốc gia cũng không tránh khỏi sự ảnh
hưởng của bệnh này gây ra ñối với ñàn lợn con theo mẹ.
ðểgiảm thiểu thiệt hại của bệnh do vi khuẩn E. coligây ra và xây dựng
biện pháp phòng và ñiều trịbệnh có hiệu quả, chúng tôi ñã tiến hành nghiên
cứu ñềtài: "Xác ñịnh một sốyếu tốgây bệnh của vi khuẩn Escherichia
coliphân lập từlợn con bịtiêu chảy tại Trung tâm Nghiên cứu lợn Thuỵ
Phương. Thửnghiệm kháng thểHanvet K.T.E Hi phòng và trịbệnh”
1.2 Mục tiêu nghiên cứu
- ðiều tra tình hình mắc bệnh của lợn con từsơsinh ñến 21 ngày tuổi
nuôi tại TTNC lợn thuỵphương.
- Phân lập, giám ñịnh một số ñặc tính sinh học của vi khuẩn E. coli
phân lập ñược từlợn con theo mẹbịtiêu chảy
- Xác ñịnh một sốyếu tốgây bệnh của vi khuẩn E. coliphân lập ñược
- Xác ñịnh serotyp và khảnăng kháng kháng sinh của vi khuẩn E. coli
phân lập ñược.
- Thửnghiệm một sốphác ñồ ñiều trịbệnh tiêu chảy do vi khuẩn E.
coligây ra ởlợn con theo mẹ
- Thửnghiệm kháng thểHanvet K.T.E Hi phòng bệnh tiêu chảy ởlợn
con do vi khuẩn E. coligây ra.
1.3 Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
- Công trình ñã chứng minh vai trò của vi khuẩn E. colitrong bệnh tiêu
chảy ởlợn từsơsinh ñến 21 ngày tuổi tại TTNC lợn Thụy Phương
- ðã ñưa ra phác ñồ ñiều trịcó hiệu quả, giúp cho thú y cơsởvà các hộ
chăn nuôi tham khảo trong phòng trịhội chứng tiêu chảy cho lợn, góp phần
giảm thiệt hại và tăng thu nhập trong chăn nuôi lợn.
- Bước ñầu ñánh giá ñược hiệu lực của kháng thể Hanvet K.T.E Hi
phòng bệnh tiêu chảy do vi khuẩn E. coligây ra ởlợn con, hướng tới áp dụng
rộng rãi cho các cơsởchăn nuôi.
- Kết quảnghiên cứu của ñềtài là cơsởkhoa học phục vụcho các nhà
nghiên cứu tiếp theo, ñồng thời ñóng góp tư liệu tham khảo cho các nhà
nghiên cứu thú y và người chăn nuôi.

2. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
2.1. Một sốhiểu biết chung vềhội chứng tiêu chảy
2.1.2. Khái niệm chung vềhội chứng tiêu chảy
Tiêu chảy là biểu hiện lâm sàng của quá trình bệnh lý ñặc thù của
ñường tiêu hóa, là hiện tượng con vật ỉa nhanh, nhiều lần trong ngày, phân có
nhiều nước do rối loạn chức năng tiêu hóa (ruột tăng cường co bóp và tiết
dịch) (Phạm Ngọc Thạch, 1996) [53]. Hiện tượng lâm sàng này tùy theo ñặc
ñiểm, tính chất diễn biến, tùy theo ñộtuổi mắc bệnh, loài gia súc, tùy theo yếu
tốnào ñược coi là nguyên nhân chính mà nó ñược gọi theo nhiều tên bệnh
khác nhau như: bệnh xảy ra ñối với gia súc non theo mẹ ñược gọi là bệnh lợn
con phân trắng hay bê nghé phân trắng, ởgia súc sau cai sữa là chứng khó
tiêu, chứng rối loạn tiêu hóa, hoặc hội chứng rối loại tiêu hóa
Xét ñến nguyên nhân chính gây bệnh thì có các tên gọi như: Bệnh
colibacilosis do vi khuẩn E. coligây ra, bệnh phó thương hàn lợn do vi khuẩn
Salmonellacholeraesuis gây ra, bệnh viêm dạdày ruột truy ền nhiễm (TGE)
do Coronnavirus gây ra Tuy nhiên, cho dù nguyên nhân nào dẫn ñến tiêu
chảy thì hậu quảcủa nó cũng gây viêm nhiễm, tổn thương thực thể ñường tiêu
hóa và cuối cùng là quá trình nhiễm khuẩn (Trịnh Văn Thịnh, 1985 [55], Hồ
Văn Nam và cộng sự, 1997 [29]
2.1.2. Một sốnguyên nhân gây ra tiêu chảy ởlợn
Tiêu chảy là một hiện tượng bệnh lý có liên quan ñến nhiều yếu tố, có
yếu tốlà nguyên nhân nguyên phát, có y ếu tốlà nguyên nhân thứphát . Vì
vậy việc phân biệt giữa các nguyên nhân gây tiêu chảy là rất khó khăn (Phạm
Ngọc Thạch, 1996) [53]. Bằng rất nhiều công trình nghiên cứu các nhà khoa
học ñã ñưa ra các nguyên nhân chính gây hội chứng tiêu chảy ởlợn nhưsau:
2.1.2.1 YÕu tèmôi trường ngoại cảnh
Môi trường ngoại cảnh là một trong 3 yếu tố cơ bản gây ra bệnh
dịch, mối quan hệgiữa Cơthể- Mầm bệnh - Môi trường là nguyên nhân
của sự không ổn ñịnh sức khỏe, ñưa ñến phát sinh bệnh (Nguyễn Như
Thanh, 2001) [51].
Môi trường ngoại cảnh bao gồm các yếu tố:Thời tiết,khí hậu, nhiệt ñộ,
ẩm ñộ, các ñiều kiện vềchăm sóc nuôi dưỡng, vệsinh chuồng trại, di chuy ển,
thức ăn, nước uống.
Khi gia súc bịnhiễm lạnh kéo dài sẽlàm giảm phản ứng miễn dịch,
giảm tác dụng thực bào, làm cho gia súc dễbịnhiễm khuẩn gây bệnh (Hồ
Văn Nam và cộng sự, 1997) [29].
Lạnh, ẩm gây rối loạn hệthống ñiều hòa trao ñổi nhiệt, dẫn ñến quá
trình rối loạn trao ñổi chất của cơthể, bắt ñầu từrối loạn tiêu hóa, hấp thụ ñến
rối loạn trao ñổi chất của các cơquan, trao ñổi chất ởmô và tếbào của cơthể
. ðiều ñó dẫn tới việc làm giảm sức ñềkháng của cơthể, nhưng virus và vi
khuẩn có sẵn trong ruột có thời cơtăng cường ñộc lực và gây bệnh.
Ởgia súc non, dịch vịchưa có ñủaxit HC1 tựdo nên không hoạt hóa
ñược men pepsin, do ñó không tiêu hóa hết sữa mẹtrong khi sữa lại là môi
trường phát triển tốt của nhiều loại vi khuẩn (SửAn Ninh, 1995) [30].
Trường hợp ñiều kiện ngoại cảnh không thuận lợi, thay ñổi ñột ngột về
thức ăn, vitamin, protein, thời tiết, vận chuyển làm giảm sức ñềkháng của
con vật thì vi khuẩn thường trực sẽtăng ñộc lực và gây bệnh (Bùi Quý Huy,
2003) [18].
Khẩu phần ăn cho vật nuôi không thích hợp, trạng thái thức ăn không
tốt, thức ăn kém chất lượng nhưmốc, thối, nhiễm các tạp chất, các vi sinh vật
có hại dễdẫn ñến rối loạn tiêu hóa kèm theo viêm ruột, ỉa chảy ở gia súc
(Trịnh Văn Thịnh, 1985 [55], HồVăn Nam, 1997 [29]

TÀI LIỆU THAM KHẢO
I. TÀI LIỆU TRONG NƯỚC
1. Archie. H (2000). Sổtay dịch bệnh ñộng vật. (Phạm Gia Ninh và Nguyễn
ðức Tâm dịch), NXB Bản ñồ, Hà Nội, Tr 53, 207 - 214.
2. ðặng Xuân Bình (2004). Vai trò của vi khuẩn Escherichia coli và
Clostridium Perfrigens trong Bệnh tiêu chảy lợn con theo mẹ, các biện
pháp phòng trị.Luận án tiến sỹnông nghiệp, Viện khoa học kỹthuật
nông nghiệp Việt Nam, Hà Nội.
3. Lê Minh Chí (1995). Bệnh tiêu chảy ởgia súc. Hội thảo khoa học, BộNông
nghiệp và Công nghiệp thực phẩm, Hà Nội, tr 20 - 22.
4. Huỳnh Kim Diệu (2001). Tác dụng của cơm mẻtrên năng suất heo con và
heo con cai sữa ñến 2 tháng tuổi. Tạp chí KHKT Thú y. Tập VIII, số3,
Tr.29 - 33.
5. Nguyễn Lân Dũng, Nguyễn Văn ðức, ðặng Hồng Mai, Nguyễn Vĩnh
Phước (1976). Một sốphương pháp nghiên cứu vi sinh vật, tập 1 và 2.
NXB Khoa học kỹthuật, Hà Nội
6. ðoàn ThịKim Dung (2003). Sựbiến ñộng một sốvi khuẩn hiếu khí ñường
ruột, vai trò của E. coli trong hội chứng tiêu chảy của lợn con và phác
ñồ ñiều trị. Luận án tiến sĩNông nghiệp, Viện Thú y quốc gia, Hà Nội.
7. ðào Trọng ðạt, Phan Thanh Phượng (1985). Bệnh ñường tiêu hóa ởlợn.
NXB Nông nghiệp, Hà Nội
8. ðào Trọng ðạt, Phan Thanh Phượng, Lê Ngọc Mỹ , Hu ỳnh Văn Kháng
(1996). Bệnh ởlợn nái và lợn con.NXB Nông nghiệp, Hà Nội, tr 57 -
147.
9. ðào Trọng ðạt, Trần ThịHạnh (1996). Viêm ruột hoại tử ởlợn con. Báo
cáo KHKT Thú y, 1/1996.
10. Bùi Xuân Hồng (2002). Bệnh phù ñầu do Escherichia coli gây ra ởlợn
con của Hải Phòng và biện pháp phòng chống. Tạp chí KHKT Thú y,
tập IX, tr 98 - 99.
11. Trần ThịHạnh, ðặng Xuân Bình (2002). Chếtạo, thửnghiệm một sốchế
phẩm sinh học phòng trịbệnh tiêu chảy phân trắng ởlợn con do E. coli
và CL. perfringens. Tạp chí KHKT Thú y,số1, tr 19 - 28.
12. Trần ThịHạnh và cộng sự(2004). Xác ñịnh vai trò của vi khuẩn E. colivà
Cl. perfringens trong bệnh tiêu chảy ởlợn con giai ñoạn theo mẹ, chế
tạo các sinh phẩm phòng bệnh. Viện Thú y 35 năm xây dựng và phát
triển (1969 - 2004). NXB Nông nghiệp, Hà Nội, tr 393 - 405.
13. Lê ThịHoài (2008). Một số ñặc ñiểm dịch tễhội chứng tiêu chảy ởlợn từ
sơsinh ñến 60 ngày tuổi tại tỉnh Hưng Yên. Xác ñịnh vai trò gây bệnh
của vi khuẩn E. coli và C. perfringens. Thửnghiệm phác ñồ ñiều trị.
Luận văn Thạc sĩ.
14. Phạm Khắc Hiếu, Trần ThịLộc (1998). Stress trong ñời sống của người
và vật nuôi. NXB Nông nghiệp, Hà Nội.
15. Phạm Khắc Hiếu (1998). Ứng dụng chế phẩm sinh vật hữu hiệu EMI
trong phòng hội chứng tiêu chảy ởlợn con. Báo cáo khoa học tại hội
nghịtổng kết năm 1998 chương trình nghiên cứu ñềtài khoa học cấp
nhà nước vềEM, Hà Nội.
16. Phạm Khắc Hiếu, Bùi ThịTho (1999). Một sốkết quảnghiên cứu tính
kháng thuốc của vi khuẩn gây bệnh trong thú y. Kết quảnghiên cứu
KHKT khoa CNTY (1996 - 1998),NXB Nông nghiệp, Hà Nội, tr 134 -
138.
17. Nguyễn Bá Hiên (2001). Một số vi khuẩn thường gặp và biến ñộng số