Đồ Án Xã hội hóa y tế ở Việt Nam - Lý luận, thực tiễn và giải pháp

NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN
Đề tài luận án: Xã hội hóa y tế ở Việt Nam: Lý luận - Thực tiễn và Giải pháp
Chuyên ngành: Kinh tế phát triển
Thực hiện: 08/2012
Nghiên cứu sinh: Đặng Thị Lệ Xuân
Người hướng dẫn: 1. PGS.TS. Lê Huy Đức 2. GS.TS. Trương Việt Dũng

Những đóng góp mới về mặt học thuật, lý luận

Vận dụng lý thuyết kinh tế y tế (Health economics), luận án chỉ ra rằng thị trường dịch vụ chăm sóc sức khỏe Việt Nam hiện nay không thỏa mãn những tiêu chí của thị trường cạnh tranh hoàn hảo. Xuất phát từ đặc thù sức khỏe, dịch vụ chăm sóc sức khỏe và dựa trên phân tích các thất bại của thị trường y tế, luận án xây dựng hệ thống 17 nguyên tắc mà cơ chế y tế cần đảm bảo để đạt mục tiêu chăm sóc sức khỏe công bằng và hiệu quả. Hệ thống các nguyên tắc này được luận án sử dụng để phân tích, đánh giá bốn phương thức xã hội hóa y tế cơ bản hiện nay. Tuy nhiên chúng có thể được sử dụng trong đánh giá toàn hệ thống y tế hay các bộ phận cấu thành của nó (đặc biệt là tài chính y tế), theo các mục tiêu nghiên cứu khác nhau.
Về khía cạnh lý thuyết, luận án chỉ ra rằng không có một phương thức xã hội hóa y tế nào có thể thỏa mãn đồng thời cả 17 nguyên tắc đó tức không thể có một phương thức xã hội hóa y tế nào thực sự hoàn hảo.
Những phát hiện và đề xuất mới rút ra được từ kết quả nghiên cứu, khảo sát của luận án
Phân tích thực tế với các con số minh họa cụ thể đã chứng minh được luận điểm luận án đã nêu trong phần lý thuyết: cả bốn phương thức xã hội hóa y tế đều không thể thỏa mãn tất cả các nguyên tắc, trong đó:
- Bảo hiểm y tế có số điểm thỏa mãn cao nhất và cũng ít vi phạm nhất.
- Liên doanh liên kết và khám chữa bệnh theo yêu cầu có số điểm thỏa mãn thấp trong khi số điểm vi phạm cao nên tổng điểm là thấp nhất.
- Phát triển hệ thống y tế tư nhân có số điểm thỏa mãn rất cao nhưng điểm vi phạm cũng cao.
- Thu một phần viện phí có số điểm vi phạm thấp và điểm thỏa mãn cũng thấp
Từ kết quả đó luận án đề xuất: bảo hiểm y tế là phương thức ưu việt nhất cần tập trung phát triển. Cần thiết phải phát triển hệ thống y tế tư nhân nhưng nhà nước phải có các biện pháp quản lý chặt chẽ để hạn chế các vi phạm của khu vực này. Phương thức liên doanh liên kết và khám chữa bệnh theo yêu cầu cần phải siết chặt quản lý, có thể tiến tới xóa bỏ. Viện phí là phương án tình thế cần duy trì trong điều kiện nguồn lực hiện nay có hạn nhưng từng bước thay thế bằng cơ chế bảo hiểm y tế toàn dân.