Tài liệu Vữa xơ động mạch

VỮA XƠ ĐỘNG MẠCH
( Atherosclerosis)


PGS TS Võ Quảng


Danh từ vữa xơ động mạch ( VXĐM) bắt nguồn từ chữ Hy lạp (Greek) ám chỉ xơ cứng (sclerosis “hardening” ) và tập trung mỡ (athere “gruel”) ở lớp áo trong của động mạch.
Thế kỷ 19 đã có 2 tác giả đưa ra giả thuyết:
Giả thuyết tạo mảng (incrustation hypothesis) của Rotansky, Duguid (1852)
Giả thuyết Lipid (Lipid hypothesis) của Virchow (1856)


Artchnikow làm thực nghiệm cho thỏ ăn chế độ giàu cholesterol và mỡ bão hòa đã gây tổn thương cho động mạch, lắng đọng nhiều mỡ và đã xác định cholesterol là thủ phạm.
Thế kỷ 20, Ross (1986) là người kết hợp hai giả thuyết trên và đưa ra giả thuyết đáp ứng với tổn thương ( Response – to – injury)
Những hiểu biết về sinh học mạch máu, đặc biệt là vai trò của lớp tế bào nội mạc (TBNM) bị tổn thương đã dẫn đến cấu tạo mảng VXĐM.