Tài liệu Về "phản thân luận" đạo đức Khổng - Mạnh

Thảo luận trong 'Triết Học' bắt đầu bởi Thúy Viết Bài, 5/12/13.

  1. Thúy Viết Bài

    Thành viên vàng

    Bài viết:
    198,891
    Được thích:
    173
    Điểm thành tích:
    0
    Xu:
    0Xu
    Về tư tưởng phản thân (trở về bản thân mình) của đạo đức Khổng - Mạnh và tứ vô của Khổng Tử.

    Đạo đức của cá nhân bao gồm hai loại quan hệ (hoặc trách nhiệm) đạo đức: quan hệ đạo đức của cá nhân với người khác, với những cộng đồng có liên quan đến mình và quan hệ đạo đức của cá nhân với bản thân mình. Đạo đức cách mạng coi trọng sự giáo dục loại quan hệ đạo đức thứ nhất và trong những năm đầu cách mạng chúng ta đã chứng kiến sự khơi giậy và phát triển như vũ bão những cao trào tinh thần yêu nước, phục vụ nhân dân và nhân loại (đời sống xã hội trước sau được duy trì bởi nguồn sống tinh thần này).

    Trong đời sống đạo đức, nội lực trước hết là sức mạnh tinh thần bên trong, sự giác ngộ bên trong.


    Tuy nhiên, trong một thời gian dài chúng ta coi nhẹ loại quan hệ (hoặc trách nhiệm) đạo đức của cá nhân với bản thân mình. Trách nhiệm đạo đức này thể hiện ở những đức tính (trong tiếng Việt bắt đầu bằng chữ tự): tự trọng, tự tín, tự ái . Hồ chủ tịch hết sức coi trọng sự tự ý thức của cá nhân về đạo đức.Hồ chủ tịch đặc biệt coi trọng lòng tự ái ở con người (theo nghĩa chân chính của từ này thì nó đồng nghĩa với tự trọng). . Không làm điều gì có hại cho danh dự của mình - Hồ chủ tịch viết - thế là chân chính và tự ái, mà ai cũng phải tự ái (X.Y.Z. Thuốc đắng dã tật. N.x.b. Sự thật, 1960, tr.14).


    Lòng tự ái, lòng tự trọng - trong quan niệm của Hồ chủ tịch - là một bề chiều (dimension) quan trọng của nhân cách đạo đức. Ai cũng có lòng tự trọng, tự tín - Hồ chủ tịch viết - không có lòng tự trọng, tự tín là người vô dụng. Hồ chủ tịch viết tiếp: Người lãnh đạo cần phải tôn trọng lòng tự trọng, tự tín của các đồng chí mình (Hồ Chí Minh. Vấn đề cán bộ. N.x.b. Sự thật.1975, tr. 44). Không phải ngẫu nhiên người thanh niên cách mạng ưu tú họ Lý được Bác đặt cho tên là Lý Tự Trọng. Đầu thế kỷ này, Tản Đà- Nguyễn Khắc Hiếu bàn về nhân cách của con người lấy mình làm chủ (là con người mới thời bấy giờ) cũng đề xuất ba đức tính: tự ái, tự trọng, tự tôn (Xem bài Ba đức riêng trong Nguyễn Khắc Hiếu Tản đà tản văn in lần thứ hai, Hương sơn, 1942).
     

    Các file đính kèm:

Đang tải...