Luận Văn Văn hóa trong hoạt động quản trị nguồn nhân lực của doanh nghiệp nhật bản

Toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế là một xu hướng tất yếu của sự phát triển kinh tế thế giới. Cạnh tranh trong môi trường toàn cầu đa văn hóa khiến các doanh nghiệp phải luôn khai thác, tim kiếm các yếu tố để tạo nên lợi thế cạnh tranh mới. Ngày nay việc khai thác, vận dụng các yếu tố văn hóa vào hoạt động sản xuất kinh doanh nói chung và hoạt động quản trị nguồn nhân lực nói riêng là một trong những yếu tố giúp doanh nghiệp tạo dựng vị thế và phát triển bền vững.
Kể từ khi Việt Nam mở cửa, hội nhập kinh tế, quốc tế đã thu hút được một lượng lớn các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài đến từ nhiều vùng, lãnh thổ trên thế giới vào đầu tư, hoạt động sản xuất kinh doanh có hiệu quả.
Nhật Bản là một nền kinh tế năng động, đứng thứ hai về sức mạnh công nghệ của nền kinh tế (chỉ sau Mỹ) , nhưng đứng đầu thế giới về sử dụng robot trong các ngành sản xuất, là nền kinh tế đứng thứ 3 trên thế giới về sự tăng trưởng ổn định và phát triển. Với dân số 130 triệu người, diện tích 377.835 km2, có những sự tương đồng với Việt Nam về đặc điểm tự nhiên và đặc tính người lao động. Tổng sản phẩm quốc nội của Nhật năm 2012 đạt khoảng 5 ngìn tỷ USD. Nhật Bản đang là đối tác đứng đầu về thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và cung cấp ODA cho Việt Nam. Hiện Nhật Bản cũng là một trong những nhà thầu xây dựng lớn của Việt Nam và cũng đã, đang thực hiện nhiều công trình quan trọng tại Việt Nam, góp phần vào sự phát triển hạ tầng kinh tế xã hội của Việt Nam.
Sự xuất hiện của các nhà đầu tư Nhật Bản tại Việt Nam đã đem đến những nét văn hóa đặc trưng của người Nhật trong hoạt động kinh doanh cũng như văn hóa ứng xử của người Nhật tại Việt Nam.
Vĩnh Phúc là một tỉnh có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế. Trong những năm qua, vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài FDI đã trở thành nguồn vốn bổ sung quan trọng cho đầu tư phát triển, đáp ứng nhu cầu tăng trưởng kinh tế của địa phương, đặc biệt là nguồn vốn FDI đến từ Nhật Bản, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế và nâng cao năng lực sản xuất công nghiệp, đóng góp đáng kể vào ngân sách nhà nước và các cân đối vĩ mô, góp phần đầu tư trở lại cho nông nghiệp, nông dân và nông thôn.
Sau khi Công ty Toyota, Honda, doanh nghiệp hàng đầu thế giới về sản xuất ô tô, xe máy đầu tư vào tỉnh, đã kéo theo các dự án vệ tinh, các nhà cung cấp sản phẩm công nghiệp hỗ trợ cho ô tô, xe máy, trong số đó có công ty sản xuất Phanh Nissin Việt Nam. Hầu hết các doanh nghiệp FDI của Nhật Bản đến đầu tư tại Vĩnh Phúc đều áp dụng phương thức quản lý tiên tiến, được kết nối và chịu ảnh hưởng của hệ thống quản lý hiện đại của công ty mẹ. Công nghệ tiên tiến đã được chuyển giao thông qua các hợp đồng chuyển giao công nghệ vào Việt Nam, có tác động lan tỏa đến các thành phần kinh tế khác trong tỉnh, thúc đẩy lĩnh vực dịch vụ của tỉnh nâng cao chất lượng và phát triển nhanh hơn, nhất là các ngành du lịch, dịch vụ, vui chơi giải trí, kinh doanh bất động sản . Đến nay, khu vực FDI đã tạo ra việc làm cho trên 45 nghìn lao động trực tiếp và hàng chục nghìn lao động gián tiếp phục vụ trong khu vực dịch vụ và xây dựng, góp phần nâng cao phúc lợi xã hội, cải thiện đời sống một bộ phận trong cộng đồng dân cư. Từng bước hình thành đội ngũ cán bộ quản lý, công nhân kỹ thuật có trình độ cao, có tay nghề, từng bước tiếp cận được với khoa học, kỹ thuật, công nghệ cao và có tác phong công nghiệp hiện đại, có kỷ luật lao động tốt, học hỏi được các phương thức, kinh nghiệm quản lý tiên tiến.
Xuất phát từ thực tiễn này, nhóm tác giả đã tiến hành nghiên cứu một khía cạnh nhỏ về văn hóa trong hoạt động quản trị nguồn nhân lực của 01 doanh nghiệp Nhật Bản tại KCN Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc. Phương pháp nghiên cứu là phát phiếu điều tra và hỏi trực tiếp quản trị nhân sự của công ty sản xuất Phanh Nissin Việt Nam về phương pháp quản lý của của người Nhật trong các hoạt động quản lý, phát triển nguồn nhân lực tại công ty. Dưới đây là trình bày của nhóm tác giả về những kết quả thu được trong quá trình tìm hiểu về ảnh hưởng của văn hóa Nhật bản trong hoạt động quản trị nguồn nhân lực tại công ty Phanh nissin Việt nam.