Luận Văn Văn hóa daonh nghiệp – bài học từ hiện tượng fpt và sự cố arena

LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong không gian tri thức kinh tế, yếu tố con người đóng vai trò quyết
định. Văn hóa làm cho yếu tố đó trở thành sợi dây liên kết và nhân lên các giá
trị riêng lẻ của từng cá nhân, trở thành nguồn lực vô tận của mỗi quốc gia.
Văn hóa kinh doanh là việc sử dụng các nhân tố văn hóa vào hoạt động kinh
doanh để từ đó hình thành nên những nền tảng có tính ổn định và dặc thù
trong hoạt động kinh doanh của họ.
Bên cạnh vốn, chiến lược kinh doanh thì sức mạnh của văn hóa doanh
nghiệp đang ngày càng có vai trò quan trọng, trở thành một nhân tố tạo ra sự
khác biệt với các đối thủ cạnh tranh. Thiếu vốn doanh nghiệp có thể đi vay,
thiếu nhân lực có thể bổ sung thông qua con đường tuyển dụng, thiếu thị
trường có thể từng bước mở rộng thêm, các đối thủ cạnh tranh có thể bắt
chước và đi mua tất cả mọi thứ hiện hữu nhưng lại không thể bắt chước và đi
mua được sự cống hiến, lòng tận tụy và trung thành của từng nhân viên trong
doanh nghiệp. Làm thế nào để doanh nghiệp trở thành nơi tập hợp, phát huy
mọi nguồn lực con người, là nơi làm gạch nối, nơi có thể tạo ra lực điều tiết,
tác động đối với tất cả các yếu tố chủ quan, khách quan khác nhau, làm gia
tăng nhiều lần giá trị của từng nguồn lực con người đơn lẻ, nhằm góp phần
vào sự phát triển bền vững của doanh nghiệp. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp
phải xây dựng và duy trì một nề nếp văn hoá đặc thù phát huy được năng lực
và thúc đẩy sự đóng góp của toàn thể nhân viên vào việc đạt được các mục
tiêu chung của tổ chức. Vì vậy, có thể khẳng định văn hóa doanh nghiệp là tài
sản vô hình của mỗi doanh nghiệp. Khi đó văn hóa doanh nghiệp làm nên sự
khác biệt và là một lợi thế cạnh tranh.
Trên thế giới văn hóa doanh nghiệp đang ngày càng được các công ty,
các tập đoàn lớn coi trọng và xây dựng, còn ở Việt Nam thì còn rất ít công ty
nhận ra tầm quan trọng của văn hóa doanh nghiệp, hoặc có nhận thức được thì
cũng chưa có chiến lược cụ thể xây dựng văn hóa riêng cho doanh nghiệp,
công ty của mình. Chỉ có một vài doanh nghiệp lớn xây dựng cho mình một
nền văn hóa doanh nghiệp mang bản sắc riêng, đặc trưng như FPT, Mai Linh
taxi, cà phê Trung Nguyên trong đó FPT là doanh nghiệp có nền văn hóa
doanh nghiệp đặc trưng nhất.
Do vậy, nghiên cứu văn hóa doanh nghiệp để có nhận thức đúng đắn, từ
đó xây dựng cho doanh nghiệp một bản sắc riêng chứa đựng toàn bộ tinh
thần, giá trị của các thành viên trong doanh nghiệp là điều hết s ức cần thiết.
Đó cũng chính là lý do em chọn đề tài: “Văn hóa doanh nghiệp – Bài học từ
“hiện tượng FPT” và “ sự cố ARENA””.
2. Tình hình nghiên cứu
Trên thực tế có nhiều tác giả đã đề cập đến đề tài văn hóa doanh nghiệp
trong các nghiên cứu của mình, sau đây là một số tác phẩm tiêu biểu:
Văn hóa doanh nghiệp tại Việt Nam - Thực trạng và giải pháp.
Khóa luận tốt nghiệp của Tường Thùy Dung, sinh viên K42 trường Đại học
Ngoại thương, đề tài đã đưa ra các khái niệm cơ bản về văn hóa doanh
nghiệp, tổng quan về thực trạng văn hóa doanh nghiệp của Việt Nam trong
giai đoạn hiện nay đồng thời có chỉ ra một số giải pháp xây dựng văn hóa
doanh nghiệp cho các doanh nghiệp Việt Nam nói chung.
Tác động của văn hóa doanh nghiệp đến sự thành công trong kinh
doanh của công ty FPT. Khóa luận tốt nghiệp của Trần Ngọc Diệp, sinh viên
K40 trường Đại học Ngoại thương. Đề tài đã phân tích những nét điển hình
trong văn hóa doanh nghiệp của công ty FPT từ đó làm minh chứng cho sự
thành công của công ty này trong kinh doanh.
Những nghiên cứu trên đã cho thấy văn hóa doanh nghiệp luôn luôn là
đề tài rất được quan tâm. Tuy nhiên, trong hầu hết các nghiên cứu, các tác giả
chỉ đưa ra những nhận xét chung về văn hóa doanh nghiệp hoặc chỉ ra những
điểm mạnh của văn hóa doanh nghiệp FPT, chưa có nghiên cứu nào đưa ra
những nhận xét, đánh giá về những mặt trái, những sai lầm trong việc xây
dựng văn hóa FPT nói riêng và của các doanh nghiệp Việt Nam nói chung
dẫn đến những ảnh hưởng xấu cho một doanh nghiệp. Vì vậy trong bài khóa
luận này, em xin được nêu ra một vài nhận xét nhằ m giúp FPT cũng như các
doanh nghiệp Việt Nam có cái nhìn đúng đắn, khách quan và hoàn thiện về
văn hóa doanh nghiệp.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng của khóa luận: “Văn hóa doanh nghiệp – Bài học từ “hiện
tượng FPT” và “ sự cố ARENA”” chính là văn hóa doanh nghiệp Việt Nam
được khái quát hóa từ một văn hóa doanh nghiệp FPT, thông qua việc nghiên
cứu, phân tích một hiện tượng, sự việc cụ thể - “hiện tượng FPT” và “sự cố
ARENA”, phân tích sự tác động ngược của VHDN từ một hiện tượng xấu,
đồng thời cũng nêu ra những nhận xét, đánh giá chung về thực trạng văn hóa
doanh nghiệp ở Việt Nam hiện nay.
4. Mục đích và phạm vi nghiên cứu
Đề tài được nghiên cứu nhằm mục đích đưa ra cái nhìn tổng quan về
văn hóa doanh nghiệp, với mong muốn tìm hiểu sâu, phân tích vai trò của văn
hóa doanh nghiệp và giúp các công ty nhận thức đúng đắn về văn hóa doanh
nghiệp, từ đó có kế hoạch, chiến lược phát triển văn hóa doanh nghiệp, tạo ra
một lợi thế cạnh tranh trên thương trường.
Từ việc nghiên cứu đối tượng là “hiện tượng FPT” và “sự cố ARENA”,
khóa luận còn nhằm chỉ ra một vài những sai lầm mà các doanh nghiệp gặp
phải trong việc xây dựng văn hóa doanh nghiệp, đồng thời nêu ra một số giải
pháp giúp các doanh nghiệp xây dựng văn hoá mạnh một cách có hiệu quả.
5. Phương pháp nghiên cứu
Khóa luận sử dụng phương pháp thu thập, tổng hợp, phân tích dữ liệu
thứ cấp, phương pháp nghiên cứu văn hoá học, phương pháp nghiên cứu
khách quan theo tư duy biện chứng.
6. Kết cấu của khóa luận
Ngoài Lời mở đầu và Kết luận, Mục lục, Tài liệu tham khảo, Khóa luậ n
gồm có 3 phần chính:
Chương 1: Những lý luận chung về văn hóa doanh nghiệp
Chương 2: Bài học về văn hóa doanh nghiệp qua “hiện tượng FPT”
và “sự cố ARENA”
Chương 3: Một số giải pháp trong việc xây dựng và phát triển văn
hóa doanh nghiệp ở Việt Nam
MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU i
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ VĂN HÓA DOANH NGHIỆP . 1
1. Những khái niệm cơ bản . 1
1.1. Khái niệm văn hóa . 1
1.2. Khái niệm văn hóa doanh nghiệp 3
1.3. Chức năng và vai trò của văn hóa doanh nghiệp 5
1.3.1. Nguồn lực đề doanh nghiệp phát triển bền vững . 5
1.3.2. Định hướng cho hoạt động của doanh nghiệp . 7
1.3.3. Điều chỉnh hành vi của các nhân viên trong doanh nghiệp 8
2. Cấu trúc của văn hóa doanh nghiệp . 8
2.1. Nhóm yếu tố giá trị 9
2.1.1. Lý tưởng . 10
2.1.2. Giá trị, niềm tin và thái độ 12
2.1.3. Lịch sử phát triển và truyền thống văn hóa . 13
2.2. Nhóm yếu tố chuẩn mực 14
2.3. Nhóm yếu tố phong cách quản lý của doanh nghiệp 15
2.4. Nhóm yếu tố hữu hình . 15
2.4.1. Kiến trúc đặc trưng . 15
2.4.2. Nghi lễ 16
2.4.3. Giai thoại 17
2.4.4. Biểu tượng 18
2.4.5. Ngôn ngữ, khẩu hiệu 19
2.4.6. Ấn phẩm điển hình . 19
3. Kinh nghiệm phát triển văn hóa doanh nghiệp ở một số quốc gia trên
thế giới . 21
3.1. Doanh nghiệp Trung Quốc 21
3.2. Doanh nghiệp Nhật Bản 22
3.3. Doanh nghiệp Mỹ 24
Chương II: Bài học văn hóa doanh nghiệp qua “hiện tượng FPT” và “sự
cố ARENA” . 27
1. Lịch sử hình thành và phát triển của công ty FPT 27
2. Văn hóa doanh nghiệp của công ty FPT 29
2.1. Giới thiệu chung về văn hóa FPT 30
2.2. Những sự kiện, ngày kỷ niệm hàng năm diễn ra tại công ty FPT. 32
3. Hiện tượng FPT và sự cố ARENA . 34
3.1. Hiện tượng FPT . 34
3.1.1. Phong trào Sáng tác company . 34
3.1.2. Tính hiện tượng của phong trào Sáng tác company . 36
3.2. Sự cố ARENA 41
3.2.1. Giới thiệu về trung tâm ARENA 41
3.2.2. Sự cố ARENA 42
4. Tác động tới văn hóa doanh nghiệp của doanh nghiệp FPT 43
4.1. Tác động tích cực . 43
4.2. Tác động phi tích cực . 46
Chương III: Một số giải pháp trong việc xây dựng và phát triển văn hóa
doanh nghiệp ở Việt Nam 50
1. Giải pháp chung cho các doanh nghiệp Việt Nam 50
1.1. Giải pháp đối với Nhà nước . 50
1.1.1. Phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trong kinh doanh 50
1.1.2. Xây dựng môi trường cho văn hóa doanh nghiệp 51
1.1.3. Nâng cao nhận thức cộng đồng về vai trò của doanh nhân và tầm
quan trọng của văn hóa doanh nghiệp . 54
1.2. Giải pháp đối với doanh nghiệp . 56
1.2.1. Xây dựng môi trường làm việc hiệu quả . 56
1.2.2. Nâng cao năng lực của nhà lãnh đạo, đảm bảo sự cam kết và
gương mẫu đi đầu của các cấp lãnh đạo trong doanh nghiệp 57
1.2.3. Nâng cao nhận thức và trình độ của đội ngũ nhân viên . 59
1.2.4. Định hướng về công việc và cơ cấu tổ chức cho nhiệm vụ mới 61
1.2.5. Xây dựng, quảng bá và phát triển thương hiệu 62
2. Giải pháp cho doanh nghiệp FPT . 62
2.1. Học hỏi những giá trị từ các doanh nghiệp khác, từ nền văn hóa
khác hay từ chính những thành viên trong công ty . 62
2.2. Hạn chế các xung đột văn hóa 63
2.3. Xây dựng ý thức tổ chức kỷ luật 65
2.4. Tạo cơ hội thăng tiến phát triển nghề nghiệp . 66
2.5. Tăng cường sự đánh giá khen thưởng, tuyên dương của cấp trên 66
KẾT LUẬN . 68
TÀI LIỆU THAM KHẢO 68