Luận Văn Văn hóa ẩm thực truyền thống của người Thái ở Mai Châu - Hòa Bình với sự phát triển du lịch

Văn hóa ẩm thực truyền thống của người Thái ở Mai Châu - Hòa Bình
với sự phát triển du lịch
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Việt Nam có 54 tộc người anh em cùng sinh sống đoàn kết và hòa đồng
trên cùng một lãnh thổ, mỗi tộc người khác nhau lại có những bản sắc văn hóa
khác nhau, gúp phần tạo nờn một nền văn hóa Việt Nam tiờn tiến đậm đà bản
sắc văn hóa dân tộc.
Bản sắc văn hoá của mỗi tộc người thể hiện qua cư trú, trang phục, phong
tục, lễ hội, nghệ thuật và một yếu tố quan trọng không thể thiếu là ẩm thực.

Ăn uống là nhu cầu đầu tiên và thiết yếu nhằm duy trì sự tồn tại, sự sống
cho cơ thể con người. Ăn uống không đơn thuần là thoả mãn nhu cầu đói và
khát của con người mà cao hơn nữa ăn uống còn được coi là văn hoá, văn hoá
ẩm thực. Văn hóa chính là động lực của sự phát triển, do vậy mà văn hóa đan
xen vào tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong đó văn hóa ẩm thực là
một loại hình văn hoá quan trọng tham gia cấu thành nền văn hoá dân tộc, tạo
nên bản sắc văn hóa dân tộc độc đáo.
Việc ăn uống hàng ngày tạo nên bản sắc văn hóa hết sức riêng biệt giữa
vùng này với vùng khác. Mỗi vùng miền trên đất nước Việt Nam, ngoài
những đặc điểm chung lại có một phong cách ẩm thực riêng, mang sắc thái
đặc trưng của vùng đất đó. Ăn uống là nơi con người thể hiện mình, thể hiện
bản sắc tộc người. Mỗi téc người khác nhau thì lại có cách chế biến, cách tổ
chức bữa ăn khác nhau, phụ thuộc vào khí hậu, sản vật, thói quen khác nhau
mà chỉ cần nhắc đến tên món ăn đặc trưng người ta sẽ nhận ra ngay họ đang ở
vùng nào.
Những năm gần đây, vấn đề ẩm thực đã được xã hội quan tâm rộng rãi
hơn. Con người ta không chỉ cần “ăn no, mặc ấm” mà còn hướng tới “ ăn
ngon, mặc đẹp”. ăn uống là một phần không thể thiếu trong các chuyến đi du
lịch, ấn tượng về ăn uống trong chuyến đi góp phần lớn vào thành công của
một chuyến du lịch đó
. Cuộc sống của nền kinh tế thị trường đã mở ra nhiều
hướng tiếp cận với văn hoá ăn uống, đặc biệt trong lĩnh vực kinh doanh du
lịch. Trên khắp mọi miền đất nước các nhà kinh doanh đã nắm bắt nhu cầu,
thị hiếu của khách, của khách du lịch trong và ngoài nước muốn thưởng thức
các món ăn, những kiểu ăn khác nhau ở các vùng, các miền. Sẽ rất thú vị khi
du khách được thưởng thức các món ngon, vật lạ ngay trên chính mảnh đất
mà họ đặt chân đến để du lÞch.
Trong bối cảnh mở cửa hiện nay, văn hóa ẩm thực của người Thái ở Mai
Châu, cũng như tất cả các dân tộc đã bị ảnh hưởng lẫn nhau và tiếp thu văn
hóa ẩm thực phương Tây, sự mai một văn hóa ngày càng lớn. Với mong
muốn trau dồi kỹ năng tìm hiểu văn hóa tộc người, đồng thời góp phần vào
việc tìm hiểu bảo tồn và phát huy các di sản văn hóa truyền thống quý giá của
người Thái ở Mai Châu, đặc biệt là văn hóa ẩm thực, nhằm xây dựng, triển
khai một cách có hiệu quả các tour du lịch kết hợp với văn hóa ẩm thực truyền
thống Thái sau này, người viết đã lựa chọn đề tài “Văn hóa ẩm thực truyền
thống của người Thái ở Mai Châu - Hòa Bình với sự phát triển du lịch” cho
bài khóa luận tốt nghiệp của mình.
2. Mục đích nghiên cứu
Mục đích của khoá luận này là tìm hiểu nét đặc sắc trong cách chế biến,
bảo quản, cũng như ứng xử và những kiêng kị trong ăn uống truyền thống của
người Thái ở Mai Châu. Qua đó, tìm hiểu về ẩm thực dân gian truyền thống
của người Thái ở Mai Châu góp phần quảng bá các giá trị văn hoá, phong tục
tập quán ăn uống của ®ång bµo.
Bên cạnh đó, mục đích đề tài còn là làm rõ tiềm năng ẩm thực truyền
thống của người Thái ở Mai Ch©u với sự phát triển của du lịch, nhằm nghiên
cứu và xây dựng tour du lịch kết hợp với ẩm thực truyền thống.
3. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của khóa luận là các loại đồ ăn, thức uống truyền
thống của người Thái ở Mai Châu và cách thức tổ chức các bữa ăn của họ,
làm tiền đề cho việc khai thác, phát triển trong du lịch.
4. Phạm vi nghiên cứu
Phạm vi nghiên cứu của khóa luận này là dân tộc Thái ở Mai Châu và
ẩm thực truyền thống của họ, cùng với đó là những biến đổi của ẩm thực
truyền thống trong giai đoạn hiện nay, kết hợp với việc tham khảo các công
trình nghiên cứu của các tác giả đi trước, qua đó chọn lọc, tổng hợp các nguồn
tư liệu trên địa bàn.
5. Phương pháp nghiên cứu:
Bài viết đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
- Phương pháp thu thập và xử lý tài liệu: Là phương pháp chính được sử
dụng trong đề tài. Trên cơ sở thu thập thông tin tư liệu từ nhiều lĩnh vực,
nhiều nguồn khác nhau có liên quan tới đề tài nghiên cứu, người viết sẽ xử lý,
chọn lọc để có những kết luận cần thiết, có được tầm nhìn khái quát về vấn đề
nghiên cứu.
- Phương pháp thống kê, phân tích, so sánh tổng hợp: Phương pháp này giúp
định hướng, thống kê, phân tích để có cách nhìn tương quan, phát hiện ra các
yếu tố và sự ảnh hưởng của yếu tố tới hoạt động du lịch trong đề tài nghiên
cứu; việc phân tích, so sánh, tổng hợp các thông tin và số liệu mang lại cho đề
tài cơ sở trong việc thực hiện các mục tiêu dự báo, các chương trình phát
triển, các định hướng, các chiến lược và giải pháp phát triển du lịch trong
phạm vi nghiên cứu của đề tài.
Ngoài ra, để thu thập nguồn tài liệu thực địa của người Thái ở Mai
Châu, người viết đã tiến hành các đợt thực tế dân tộc học với các kỹ thuật chủ
yếu là chụp ảnh, ghi chụp, phỏng vấn, quan sát .
6. Bố cục của khóa luận
Khóa luận được chia thành 3 chương, cụ thể là:
- Chương 1.Văn hóa ẩm thực trong phát triển du lịch và khái quát về tộc
người Thái ở Mai Châu - Hòa Bình
- Chương 2. Tìm hiểu văn hóa ẩm thực truyền thống của người Thái ở Mai
Châu Hòa Bình
- Chương 3. Khai thác ẩm thực truyền thống của người Thái ở Mai Châu
phục vụ phát triển du lịch