Tiểu Luận Vận dụng nguyên tắc thống nhất giữa lý luận và thực tiễn vào chống bệnh kinh nghiệm và bệnh giáo điề

MỞ ĐẦU
Trong thời đại ngày nay, vai trò và giá trị của chủ nghĩa Mác- Lênin nói chung và của triết học Mác - Lênin nói riêng ngày càng được khẳng định và nâng cao. Điều đó, là do những đặc điểm và xu thế phát triển của thời đại quy định. Đặc biệt từ sau khủng hoảng tài chính (2007-2009) ở nước Mỹ nhiều học giả tư sản và thanh niên Mỹ đã quan tâm nghiên cứu Chủ nghĩa Mác nhiều hơn, đặc biệt là nghiên cứu bộ Tư bản để hiểu rõ hơn những dự báo, phân tích của Mác về chủ nghĩa tư bản. Với nhiều biến đổi nhanh chóng và sâu sắc mọi mặt tình hình của thế giới, với xu thế toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế đòi hỏi mỗi nước trong quá trình xây dựng phải nhận thức nhanh nhạy và đúng đắn, nắm chắc thời cơ và kịp thời loại bỏ nguy cơ để phát triển. Đối với Đảng ta kiên trì, vận dụng sáng tạo và phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin là vấn đề có tính nguyên tắc số một. Trung thành với chủ nghĩa Mác – Lênin có nghĩa là nắm vững bản chất cách mạng và khoa học của chủ nghĩa Mác – Lênin, vận dụng một cách đúng đắn, thích hợp với điều kiện nước ta, góp phần phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin một cách sáng tạo. Nghị Quyết đại hội VIII của Đảng nêu rõ “ Đảng làm giàu trí tuệ của mình bằng cách không ngừng nâng cao trình độ lý luận, nắm vững và vận dụng sáng tạo những luận điểm cơ bản và phương pháp luận chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời phải không ngừng tổng kết kinh nghiệm thực tiễn sinh động, từ phong trào cách mạng của quần chúng”. Nghị quyết Đại hội IX của Đảng tiếp tục khẳng định: “ Lấy chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tường, kim chỉ nam cho hành động là bước phát triển quan trọng trong nhận thức và tư duy lý luận của Đảng ta”. Đại hội XI của Đảng ta đã rút ra một số kinh nghiệm, trong đó đầu tiên khẳng định: Trong bất kỳ điều kiện và hoàn cảnh nào, phải kiên trì thực hiện đường lối và mục tiêu đổi mới, kiên định và vận dụng sáng tạo, phát triển chủ nghĩa Mác- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh .Trong tình hình hiện nay, triết học Mác nói chung và chủ nghĩa duy vật biện chứng nói riêng cung cấp cho chúng ta thế giới quan, phương pháp luận khoa học để xem xét, đánh giá những biến đổi của tình hình, kịp thời đưa ra những chủ trương, giải pháp có hiệu quả phù hợp với quy luật khách quan. Đồng thời là công cụ để chúng ta ngăn ngừa, khắc phục những hạn chế trong tư duy đặc biệt là bệnh giáo điều và bệnh kinh nghiệm trong nhận thức và hoạt động. Để giải quyết vấn đề này đòi hỏi chúng ta phải tập trung nghiên cứu và vận dụng đúng đắn nguyên tắc thống nhất giữa lý luận và thực tiễn của triết học Mác- Lênin.
Bệnh kinh nghiệm, giáo điều là những sai lầm khá phổ biến ở nước ta trong thời kỳ trước đổi mới, nó dẫn đến hậu quả là làm cho hành động của chúng ta không xác định được phương hướng hoặc xa rời với hoàn cảnh lịch sử cụ thể và gây tác hại nghiêm trọng đối với sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội. Một trong những nguyên nhân của bệnh kinh nghiệm và bệnh giáo điều xuất phát từ khuynh hướng nhận thức sai lệch về mối quan hệ giữa lý luận và thực tiển. Do đó việc phân tích, tìm hiểu mối liên hệ biện chứng giữa lý luận và thực tiễn, từ đó rút ra quan điểm thực tiễn và vận dụng đúng đắn quan điểm đó trong hoạt động thực tiễn là rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng đối với sự nghiệp đổi mới ở nước ta. Đại hội Đảng lần thứ IX đã khẳng định: “Đẩy mạnh tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, thảo luận dân chủ, sớm làm rõ và kết luận những vấn đề mới, bức xúc nảy sinh từ thực tiễn; từng bước cụ thể hóa, bổ sung phát triển đường lối, chính sách của Đảng, đấu tranh với khuynh hướng, tư tưởng sai trái”.