Luận Văn Vận dụng một số phương pháp thống kê để phân tích tình hình phát triển công nghiệp - thủ công ở CHDC

ĐỀ TÀI: Vận dụng một số phương pháp thống kê để phân tích tình hình phát triển công nghiệp - thủ công ở CHDCND Lào giai đoạn 1985 - 1989 và dự báo giai đoạn 1999 - 2005


PHẦN MỞ ĐẦU
1. Sự cần thiết của đề tài nghiên cứu
Công nghiệp - thủ công là một ngành sản xuất quan trọng ở tất cả các quốc gia. Hầu hết các nước đang phát triển có tốc độ tăng trưởng phát triển kinh tế cao đều là các nước có nền công nghiệp phát triển và hiện đại. Đối với nước CHDCND Lào là một nước đang phát triển, muốn trở thành một nước có tốc độ phát triển kinh tế cao th́ không thể bỏ qua vấn đề phát triển nền kinh tế đất nước thành nền công nghiệp tiên tiến, hiện đại với giá trị sản xuất công nghiệp chiếm phần lớn trong tổng giá trị sản xuất của các ngành kinh tế.
Ngành công nghiệp - thủ công có phát triển th́ mới tạo điều kiện cho các ngành kinh tế khác phát triển, từ đó sẽ làm gia tăng tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của nền kinh tế, làm cho mức sống của con người ngày càng được cải thiện. Sản xuất công nghiệp - thủ công cũnglà một trong những cơ sở yếu tố quan trọng để chính phủ dựa vào đó điều tiết nền kinh tế đất nước theo những đường lối chính sách của ḿnh.
Đối với nước Lào việc phát triển sản xuất công nghiệp - thủ công trong thời kỳ đổi mới và mở cửa hiện nay có một ư nghĩa quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xă hội. Nó quyết định sự thắng lợi của đường lối lănh đạo của Đảng Nhân dân Cách Mạng Lào đối với sự phát triển kinh tế đất nước. Chính v́ vậy vấn đề phát triển sản xuất công nghiệp - thủ công cũng được nhấn mạnh trong các văn kiện đại hội đại biểu lần thứ VI của Đảng Nhân dân Cách mạng Lào, cũng như các chủ trương chính sách của Chính Phủ Lào
Việc phân tích t́nh h́nh phát triển sản xuất công nghiệp - thủ công của CHDCND Lào trong quá khứ, nhất là trong những năm vừa qua trên cơ sở dự báo t́nh h́nh phát triển ngành công nghiệp - thủ công trong những năm tới có một ư nghĩa rất quan trọng đối với việc đề ra các chủ trương, chính sách phát triển sản xuất ngành công nghiệp - thủ công nói riêng và phát triển kinh tế quốc dân nói chung. Chính v́ vậy tôi đă chọn vấn đề tài: “Vận dông một số phương pháp thống kê để phân tích t́nh h́nh phát triển công nghiệp - thủ công ở CHDCND Lào giai đoạn 1985 - 1989 và dự báo giai đoạn 1999 - 2005” làm đề tài luận án nghiên cứu của ḿnh.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài :
1/ Thông qua việc vận dụng một số phương pháp thống kê để phân tích diễn biến t́nh h́nh phát triển công nghiệp trong những năm qua ( 1990 - 1998), sự chênh lệch về tốc độ phát triển công nghiệp giữa các vùng của nước Cộng hoà DCND Lào.
2/ Phân tích các nhân tố khách quan, chủ quan ảnh hưởng đến thực trạng phát triển công nghiệp của nước CH DCND Lào trong những năm 1990 - 1998
3/ Dự báo t́nh h́nh phát triển sản xuất công nghiệp của CH DCND Lào trong giai đoạn 1999 - 2005.
4/ Đề xuất một số giải pháp để phát triển sản xuất công nghiệp của nước CH DCND Lào trong giai đoạn 1999 - 2005.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài :
Các chỉ tiêu phản ánh t́nh h́nh phát triển công nghiệp ở nước Cộng hoà dân chủ nhân dân Lào.
4. Các phương pháp nghiên cứu :
* Sử dụng các phương pháp phân tích thống để nghiên cứu nh­ :
- Phương pháp phân bổ
- Phương pháp bảng số liệu thống kê
- Phương pháp phân tích dăy số thời gian
- Phương pháp dự báo dựa trên một số chỉ tiêu phân tích dăy số thời gian.
- Phương pháp chỉ số
5. Những đóng góp của luận án :
Nghiên cứu hoàn thiện các khái niệm, các phạm trù liên quan đến t́nh h́nh phát triển công nghiệp - thủ công quốc doanh ở CHDCND Lào.
- Nghiên cứu xác định các nhân tố ảnh hưởng đến t́nh h́nh phát triển ngành CN - TCQD.
- Nghiên cứu mối quan hệ sản xuất của doanh nghiệp đến t́nh h́nh phát triển của giá trị tổng sản lượng.
- Các giải pháp để cải thiện t́nh h́nh sản xuất, các kiến nghị về nghiệp vụ thống kê trong phân tích t́nh h́nh phát triển CN - TC quốc doanh.
V́ khả năng có hạn chế, chắc chắn luận văn có nhiều phần thiếu sót, tiếng nói chưa giỏi, cho nên mong các bạn, các cô, các thầy góp ư để bản luận án của tôi được tốt hơn.
6. Luận án được hoàn thành gồm 3 chương (ngoài phần Mở đầu và phần Kết luận).
Chương I: Thực trạng phát triển công nghiệp - thủ công ở CHDCND Lào giai đoạn 1985 - 1989.
Chương II: Hệ thống chỉ tiêu và phương pháp thống kê sử dụng trong phân tích và dự báo t́nh h́nh phát triển công nghiệp - thủ công.
Chương III: Vận dụng hệ thống chỉ tiêu và một số phương pháp thống kê để phân tích t́nh h́nh phát triển công nghiệp - thủ công ở CHDCND Lào giai đoạn 1985 - 1989 và dự báo giai đoạn 1999 - 2005.




CHƯƠNG I
THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÔNG NGHIỆP - THỦ CÔNG
Ở CHDCND LÀO GIAI ĐOẠN 1985 - 1989

1.1. KHÁI NIỆM VỀ CÔNG NGHIỆP - THỦ CÔNG.
Công nghiệp - thủ công là một lĩnh vực sản xuất vật chất cấu thành nền sản xuất - xă hội. Nó bao gồm các hoạt động khai thác tài nguyên, chế biến chúng thành các sản phẩm và sửa chữa các vật phẩm bị hư hỏng trong quá tŕnh sử dụng.
Ngành công nghiệp - thủ công là một lĩnh vực sản xuất quan trọng nhất trong nền kinh tế thị trường hiện nay. Với những đặc trưng tiên tiến về mọi mặt như: quan hệ sản xuất, tổ chức sản xuất, tổ chức lao động, tạo điều kiện cho con người có việc làm, tiến bộ khoa học kỹ thuật, quan hệ quản lư và là ngành chỉ đạo với các ngành kinh tế quốc dân khác. Ngành công nghiệp - thủ công có tác dụng rất lớn, nó thúc đẩy toàn bộ nền kinh tế phát triển. Chính v́ vậy trong chiến lược phát triển kinh tế lâu dài ở CHDCND Lào đều chủ trương đầu tư phát triển ngành công nghiệp - thủ công hiện đại về mọi mặt. Chỉ khi nào xây dựng được một nền công nghiệp hiện đại đạt tốc độ phát triển cao th́ mới tạo tiền đề cho nền kinh tế đất nước phát triển một cách nhanh chóng và vững chắc.
Ngành công nghiệp - thủ công ở CHDCND Lào với sự tham gia của các doanh nghiệp công nghiệp - thủ công thuộc mọi thành phần kinh tế, hoạt động trên tất cả các lĩnh vực của nền kinh tế. Các doanh nghiệp công nghiệp - thủ công được thành lập, được đăng kư kinh doanh đúng với luật định của Nhà nước. Đó là những đơn vị kinh tế, cơ sở có quyền tự chủ trong kinh doanh, có quyền trực tiếp quản lư và sử dụng các nguồn lực để sản xuất ra các loại hàng hoá để đáp ứng cho nhu cầu tiêu dùng của xă hội.
Ngành công nghiệp - thủ công tồn tại với nhiều h́nh thức cụ thể là: doanh nghiệp Nhà nước, tổ sản xuất, doanh nghiệp tư nhân, công ty cổ phần . Căn cứ vào quyền sở hữu có thể chia thành làm 2 khu vực lớn : quốc doanh và ngoài quốc doanh.
- Công nghiệp - thủ công ngoài quốc doanh gồm các doanh nghiệp thuộc quyền sở hữu của gia đ́nh, cá nhân và các tổ chức kinh tế khác. Doanh nghiệp ngoài quốc doanh không được nhà nước đầu tư nhưng được khuyến khích tự đầu tư lấy, được ngân hàng cho vay vốn, được phép tham gia liên doanh trong nước và nước ngoài để thu hút vốn. Các loại doanh nghiệp này có thể cũng được nhà nước trợ giúp vốn khi tiến hành sản xuất kinh doanh những mặt hàng nằm trong mục tiêu chiến lược của nhà nước. Mọi hoạt động sản xuất của doanh nghiệp đều thuộc quyền quyết định của cá nhân, tư nhân. nhà nước không có quyền can thiệp sâu vào nội bộ của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp thuộc loại kinh doanh này v́ mục tiêu lợi nhuận là chính.
- Công nghiệp - thủ công quốc doanh gồm các doanh nghiệp mà Nhà nước là chủ đầu tư, là chủ của tài sản do đó nhà nước có quyền quyết định phương hướng kinh doanh, quyết định biên chế, quyết định việc thành lập, tồn tại và giải thể doanh nghiệp. Ban giám đốc và các thành viên trong doanh nghiệp là những người thay mặt cho Nhà nước có quyền sử dụng các tài sản của doanh nghiệp để tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh với mục tiêu sinh lợi nhuận và thực hiện những nhiệm vụ nhà nước giao cho trên cơ sở đạt hiệu quả kinh tế - xă hội cao.
1.1.2. Tầm quan trọng của công nghiệp - thủ công quốc doanh đối với nền kinh tế.
Thể hiện trên các mặt sau :
Sản xuất ra hàng hoá dịch vụ công nghiệp - thủ công phục vụ cho toàn xă hội. Đây là lĩnh vực sinh lời thấp nhất, nhưng rất cần thiết đối với các thành phần kinh tế khác.
- Hoạt động sản xuất những dụng cụ, phương tiện phục vụ cho an ninh quốc pḥng của đất nước. Được Nhà nước đầu tư vốn và những hoạt động này, phục vụ cho mục tiêu của nhà nước là chính.
- Hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp - thủ công mũi nhọn như ngành công nghiệp - thủ công có công nghệ kỹ thuật hiện đaị, ngành khai thác thế mạnh về tài nguyên của đất nước. Có khả năng đóng góp lớn cho ngân sách Nhà nước, và các công nghiệp - thủ công chủ yếu như: công nghiệp - thủ công chế biến lương thực, công nghiệp - thủ công năng lượng, những ngành này giúp Nhà nước ổn định được nền kinh tế, tránh được những biến động lớn.
- Các hoạt động c̣n lại cảu công nghiệp - thủ công quốc doanh kinh doanh v́ mục tiêu lợi nhuận là chính và có sự cạnh tranh mạnh mẽ giữa các thành phần kinh tế. V́ vậy có thể nói rằng công nghiệp - thủ công quốc doanh ở nước CHDCND Lào hiện nay bao gồm tất cả các doanh nghiệp công nghiệp - thủ công quốc doanh trong phạm vi cả nước, gồm các loại h́nh: doanh nghiệp công nghiệp Nhà nước thuần tuư và doanh nghiệp mang tính chất Nhà nước hoạt động trên tất cả các lĩnh vực công nghiệp - thủ công khác nhau.
Công nghiệp quốc doanh của Lào thực sự được bắt đầu xây dựng từ những năm 1975 - 1980 trên cơ sở một nền công nghiệp yếu kém và lạc hiệu do chế độ cũ để lại. Trong những năm đầu xây dựng đất nước, Nhà nước đă đầu tư một khối lượng tiền rất lớn vào công nghiệp quốc doanh, khiến cho nă nhanh chóng phát triển chiếm lĩnh toàn bộ ngành công nghiệp. Do vậy, trong giai đoạn này công nghiệp quốc doanh đă chiếm một tỷ trọng rất lớn trong ngành công nghiệp về giá trị sản lượng, vốn, sử dụng lao động, tài nguyên . Sau Đại hội VI của Đảng, các thành phần kinh tế khác được phép tự do hoạt động trở lại, công nghiệp quốc doanh không chiếm tỷ trọng lớn như trước nữa. Nội bộ công nghiệp quốc doanh đă có rất nhiều thay đổi trong những năm trở lại đây.
1.2. ĐẶC ĐIỂM CỦA CÔNG NGHIỆP - THỦ CÔNG Ở CHDCND LÀO
Trong giai đoạn hiện nay công nghiệp quốc doanh ở CHDCND Lào có các đặc trưng chủ yếu sau đây:
- Xét về người đứng ra thành lập và chủ sở hữu phần vốn đầu tư có ban đầu th́ công nghiệp quốc doanh gồm các doanh nghiệp thuộc thành phần kinh tế quốc doanh, trên cơ sở đó các cấp chính quyền nhà nước từ cơ sở tới trung ương là chủ sở hữu và đang có quyền quản lư đối với hoạt động của các doanh nghiệp này.
- Các doanh nghiệp công nghiệp quốc doanh phân bố rộng khắp, rải rác trong tất cả các lĩnh vực của hoạt động sản xuất công nghiệp.
- Trong lĩnh vực công nghiệp các doanh nghiệp quốc doanh đang nắm giữ phần quyết định lực lượng sản xuất xă hội. Nó khai thác phần quan trọng nhất tài nguyên quốc gia và chiếm hữu các tư liệu sản xuất cơ bản, cơ cấu kinh tế hạ tầng trong nền kinh tế. Cụ thể các doanh nghiệp này đă quản lư và sử dụng 2/3 tổng số tài sản xă hội, thu hút trên 90% tổng số lao động có tŕnh độ kỹ thuật tay nghề cao trong ngành.
- Các doanh nghiệp công nghiệp quốc doanh cũng sử dụng đại bộ phận nguồn vốn đang hoạt động vào sản xuất và nó cũng là nguồn cung cấp 70 - 80% nguồn thu công nghiệp cho ngân sách quốc gia.
Tuy nhiên ngoài những đặc trưng trên, công nghiệp quốc doanh c̣n có nhiều nhược điểm như:
- Công nghiệp quốc doanh bố trí c̣n thiếu tập trung, thiếu mũi nhọn nên chưa thực sự chi phối được thị trường và nền kinh tế.
- Quy mô các doanh nghiệp công nghiệp quốc doanh đại bộ phận là nhỏ. Tŕnh độ trang bị kỹ thuật, máy móc thiết bị cũ kỹ, công nghệ kinh doanh, sản xuất lạc hiệu xa so với thế giới, Ưt có khả năng cạnh tranh trên thị trường nhất là với hàng hoá nhập ngoại.
- Phần lớn các doanh nghiệp công nghiệp quốc doanh thiếu vốn, làm ăn không có lăi, khó khăn trong việc duy tŕ sản xuất kinh doanh.
- Dư thừa lao động, thiếu việc làm nghiêm trọng, ngoài một số doanh nghiệp thích nghi được với cơ chế mới có tới 2/3 doanh nghiệp hoạt động cầm chừng, một bộ phận khác chưa t́m được hướng đi thích hợp.