Luận Văn Vai trò gây bệnh viêm màng não mủ cho trẻ dưới 5 tuổi của Haemophilus influenzae typ b và các phương

ĐẶT VẤN ĐỀ
H. influenzae trước đây được gọi là trực khuẩn Pfeiffer hay trực khuẩn cúm [8] và là thành viên của họ Pasteurellaceae. Tên của vi khuẩn này luôn gắn liền với tính chất sinh học đặc trưng và yếu tố lịch sử nghiên cứu [35].
H. influenzae là loài vi khuẩn được nghiên cứu từ rất sớm và đánh giá là nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm cho trẻ nhỏ, đặc biệt là viêm màng não. Trong đó, H. influenzae typ b (Hib) được biết thường gây bệnh cho trẻ dưới 5 tuổi không được tiêm chủng vacxin. Bệnh do Hib phần nhiều xảy ra ở trẻ từ 3 tháng đến 2 tuổi, còn với những trẻ lớn hơn dường như ít xuất hiện và đặc biệt ít xảy ra với những đối tượng trên 5 tuổi [19], [11], [16]. Theo một số nghiên cứu ở Mỹ và những nước phát triển, hơn một nửa (>50%) số trường hợp mắc bệnh do Hib là viêm màng não (với triệu chứng: sốt, đau đầu và cứng gáy). Phần còn lại xuất hiện với các bệnh khác như: viờm mô tế bào, viêm khớp hoặc nhiễm khuẩn huyết [24].
Tại Việt Nam theo Phan Lê Thanh Hương thì tỷ lệ gây ra các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm cho trẻ nhỏ, đặc biệt là viêm màng nóo do Hib chiếm 50% trong tổng số nguyên nhân do vi khuẩn. Trong đó, lứa tuổi 6 tháng đầu tiên chiếm tỷ lệ cao nhất là 43%; từ 7-12 tháng chiếm 30%; từ 13-18 tháng chiếm 14%; từ 19-24 tháng tuổi chiếm tỷ lệ 7%; từ 25-30 tháng tuổi chiếm 3% và dưới 59 tháng tuổi chỉ chiếm 2% [1], [5], [7]. Ngoài ra, một nghiên cứu tại Mỹ trước năm 1985 nhằm xác định tỷ lệ từng loại vi khuẩn thường gây viêm màng não là: H. influenzae, N. meningitidis và S. pneumoniae theo lứa tuổi đã cho thấy Hib vẫn là nguyên nhân hàng đầu ở trẻ em dưới 5 tuổi và đặc biệt là ở trẻ dưới 2 tuổi [24].
Xuất phát từ vấn đề trên, chúng tôi thực hiện chuyên đề: “Vai trò gây bệnh viêm màng não mủ cho trẻ dưới 5 tuổi của Haemophilus influenzae typ b và các phương pháp chẩn đoỏn phòng xét nghiệm” nhằm đưa ra những thông tin cơ bản nhất về đặc điểm gây bệnh viêm màng não mủ của Hib cho trẻ dưới 5 tuổi và các phương pháp phát hiện vi khuẩn này trong chẩn đoán viêm màng não mủ tại phòng xét nghiệm được sử dụng hiện nay. Đõy là những nội dung quan trọng góp phần nâng cao hiệu quả chẩn đoán, điều trị trên lâm sàng. Chuyên đề thực hiện với 2 mục tiêu:
1. Tìm hiểu vai trò gây viêm màng não mủ cho trẻ dưới 5 tuổi của Haemophilus influenzae typ b.
2. Tìm hiểu một số phương pháp phát hiện Haemophilus influenzae typ b được sử dụng trong chẩn đoán viêm màng não mủ tại phòng xét nghiệm hiện nay.