Luận Văn Vai trò của nguồn lực con người trong sự nghiệp CNH - HĐH của đất nước

Vai trò của nguồn lực con người trong sự nghiệp CNH - HĐH của đất nướcVai trß cña nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt n­íc
®Æt vÊn ®Ò
Nh©n lo¹i s¾p rêi xa thÕ kû XX - thiªn niªn kû mµ ë ®ã nh©n lo¹i ®· chøng kiÕn nhưng sù tÝch tÝch kú diÖu trong lÞch sö cña chÝnh m×nh.
Cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt khëi ®Çu tõ thÕ kû XVII ®· vµ ®ang tõng ngµy t¹o ra ra nhưng biÕn ®æi lín trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. Con ng­êi ngµy cµng Ýt phô thuéc vµo thiªn nhiªn h¬n, mµ ®· cã quan ®iÓm cho r»ng con ng­êi ®· bÞ ®Èy xuèng hµng thø yÕu trong lùc l­îng s¶n xuÊt. TiÕn sang thÕ kû XXI n¬i mµ nh­ Alvin Toffler gäi lµ lµn sãng thø 3 - con ng­êi b­íc vµo nÒn v¨n minh trÝ tuÖ th× vai trß cña nã sÏ ë vÞ trÝ nµo ?
ViÖt Nam ®ang tõng b­íc trªn con ®­êng C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Sau h¬n chôc n¨m ®æi míi ®· ®¹t ®­îc nhưng thµnh tùu to lín. Tuy nhiªn, bªn c¹nh ®ã cßn cã nhiÒu vÊn ®Ò gay go cÇn ®­îc gi¶i quyÕt sím. Nguån løc con ng­êi ch­a ®­îc ®¸nh gi¸ vµ ph¸t huy mét c¸ch ®Çy ®ñ, ®Ó thóc ®Èy nhanh h¬n ưa tiÕn tr×nh C«ng nghiÖp ho¸, HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc.
Trong ph¹m vi bµi tiÓu luËn nµy em xin ®­îc ph©n tÝch vÒ: "Vai trß cña nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ cña ®Êt n­íc". Do n¨ng lùc cã h¹n nªn em chØ ®Ò cËp ®­îc mét sè ®iÓm c¬ b¶n sau:
I. Vai trß cña con ng­êi trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn ®êi sèng x· héi.
II. TÝnh tÊt yÕu cña C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸.
III. Nguån lùc con ng­êi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸.
IV. Thùc tr¹ng vµ yªu cÇu vÒ con ng­êi trong C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸.
V. Suy nghÜ vÒ gi¶i ph¸p cña b¶n th©n.
Ch¾c ch¾n bµi viÕt sÏ cã nhiÒu thiÕu sãt. Em mong ®­îc ThÇy cho ý kiÕn, söa ®æi còng nh­ sù gãp ý cña nhưng ng­êi quan t©m.












I. con ng­êi trong sù vËn ®éng vµ ph¸t triÓn ®êi sèng x· héi1. Con ng­êi - Tæng hoµ cña nhưng mèi quan hÖ x· héi.
X· héi kh«ng ph¶i lµ phÐp céng gi¶n ®¬n c¸c c¸ nh©n mµ lµ mét hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng vµ c¸c ho¹t ®éng cña con ng­êi trªn mét l·nh thæ ë mét giai ®o¹n lÞch sö nhÊt ®Þnh. Nh­ vËy con ng­êi lµ phÇn tö c¬ b¶n ®Ó t¹o nªn x· héi - lµ mét trong nhưng “c¸i riªng” hîp thµnh “c¸i chung”.
HÖ thèng ë ®©y ®­îc hiÓu lµ sù thèng nhÊt biÖn chøng cña c¸c m©u thuÉn giưa c¸c yÕu tè, c¸c ph­¬ng diÖn, c¸c quan hÖ t¹o thµnh x· héi xÐt trong thêi gian, kh«ng gian vµ ph¶i xem ®iÒu ®ã nh­ lµ ®iÒu kiÖn cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña c¶ hÖ thèng còng nh­ cña tõng yÕu tè t¹o nªn hÖ thèng.
C¸c ho¹t ®éng cña con ng­êi lµ c¸c ho¹t ®éng lao ®éng - ho¹t ®éng ®Æc tr­ng vµ c¸c ho¹t ®éng b¶o ®¶m an ninh trong m«i tr­êng ®èi ngo¹i. Quan hÖ x· héi lµ nhưng quan hÖ ®­îc x¸c lËp giưa c¸c céng ®ång x· héi vµ c¸c c¸ nh©n víi t­ c¸ch lµ chñ thÓ cña ho¹t ®éng x· héi - c¸i thùc thÓ x· héi t¹o ra ho¹t ®éng x· héi. Nhưng quan hÖ x· héi ®ã ngµy cµng trë nªn phong phóvµ kh«ng ngõng biÕn ®æi trong tiÕn tr×nh lÞch sö tõ tæng thÓ c¸c quan hÖ. “Quy” c¸c quan hÖ tinh thÇn vÒ c¸c quan hÖ vËt chÊt, tõ c¸c quan hÖ vËt chÊt rót ra quan hÖ s¶n xuÊt - ®ã lµ nhưng quan hÖ c¬ b¶n, ®Çu tiªn vµ quy ®Þnh c¸c quan hÖ x· héi. Quan hÖ s¶n xuÊt h×nh thµnh mét c¸ch tÊt yÕu ®éc lËp víi ý chÝ cña con ng­êi, thÝch øng víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt vµ sù biÕn ®æi cña quan hÖ s¶n xuÊt lµ do lùc l­îng s¶n xuÊt quy ®Þnh.
PhÐp biÖn chøng giưa lùc l­îng s¶n xuÊt vµ quan hÖ s¶n xuÊt v¹ch ra quy luËt kh¸ch quan cña sù ph¸t triÓn x· héi nh­ mét qu¸ tr×nh lÞch sö tù nhiªn. Toµn bé nhưng quan hÖ s¶n xuÊt hîp thµnh c¬ cÊu kinh tÕ - x· héi - tøc lµ c¸c c¬ së hiÖn thùc - trªn ®ã x¸c ®Þnh mét kiÕn tróc th­îng tÇng ph¸p lý vµ chÝnh trÞ. T­¬ng øng víi c¬ së thùc t¹i ®ã th× cã nhưng h×nh th¸i vµ ý thøc x· héi nhÊt ®Þnh. Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt ®êi sèng vËt chÊt quyÕt ®Þnh c¸c qu¸ tr×nh sinh ho¹t x· héi. ChÝnh sù thèng nhÊt cña c¸c m©u thuÉn giưa c¸c yÕu tè cña ph­¬ng thøc s¶n xuÊt trong qu¸ tr×nh vËn ®éng ®· thóc ®Èy sù ph¸t triÓn x· héi.
Con ng­êi lµm ra lÞch sö cña m×nh. C¸c quan hÖ x· héi nhÊt ®Þnh lµ s¶n phÈm cña ho¹t ®éng cña con ng­êi. LÞch sö ph¸t triÓn cña con ng­êi lµ lÞch sö ph¸t triÓn tæng thÓ cña nhưng quan hÖ x· héi.
2. Con ng­êi vµ ph¸t triÓn x· héi
X· héi lµ mét céng ®ång ng­êi víi nhưng quan hÖ x· héi x¸c ®Þnh. Sù ph¸t triÓn x· héi chÝnh lµ sù ph¸t triÓn con ng­êi còng nh­ nhưng quan hÖ x· héi ®ã. Tõ ho¹t ®éng thùc tiÔn ý thøc cña con ng­êi h×nh thµnh nªn nhưng quan hÖ x· héi nh­ng sù t¸c ®éng trë l¹i cña quy luËt x· héi l¹i kh«ng phô thuéc vµo ý thøc cña con ng­êi. Quy luËt x· héi th­êng biÓu hiÖn ra nh­ mét xu h­íng chø kh«ng thÓ hiÖn trùc tiÕp ë tõng c¸ nh©n. TÝnh chÊt tù v¸ch ®­êng cho nã th«ng qua hµng lo¹t nhưng ngÉu nhiªn qua sù va ch¹m víi nhưng xu h­íng ®èi lËp mµ c¸c lùc l­îng thï nghÞch b¶o vÖ.
S¶n xuÊt ra cña c¶i vËt chÊt lµ c¬ së cña ®êi sèng x· héi, còng lµ c¬ së cña quy luËt x· héi. ChÝnh nhưng quan hÖ kinh tÕ kh¸ch quan tÊt yÕu h×nh thµnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt dùa trªn tr×nh ®é nhÊt ®Þnh cña lùc l­îng s¶n xuÊt lµ c¬ së n¶y sinh c¸c quan hÖ kh¸c cña ®êi sèng x· héi vµ chi phèi moÞ ho¹t ®éng x· héi cña con ng­êi. Nhưng quan hÖ kinh tÕ ®ã trong x· héi cã ®èi kh¸ng trë thµnh ®éng lùc thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña x· héi.
LÞch sö ®· vµ ®ang ®­îc con ng­êi s¸ng t¹o ra vµ chØ do con ng­êi s¸ng t¹o ra mµ th«i. Khi ch­a nhËn thøc ®­îc quy luËt x· héi th× con ng­êi lµ “ n« lÖ” cña qu¸ tr×nh tÊt yÕu. Nh­ng khi ®· nhËn thøc ®Çy ®ñ thÝ con ng­êi cã thÓ ®iÒu khiÓn ho¹t ®éng cña m×nh theo quy luËt mét c¸ch tù gi¸c . h­íng sù vËn ®éng cña x· héi theo sù ph¸t triÓn cña m×nh.
II. Thùc chÊt cña c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸.
1. Bèi c¶nh vµ c¸ch nh×n cò
Nh­ ta ®· biÕt ho¹t ®éng lao ®éng lµ ho¹t ®éng ®Æc tr­ng, c¬ b¶n cña con ng­êi. S¶n xuÊt trong mçi giai ®o¹n lÞch sö ®­îc biÓu hiÖn ë mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh. Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt - ®ã lµ c¸ch thøc mµ con ng­êi lµm ra cña c¶i vËt chÊt, lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tÝnh chÊt, kÕt cÊu còng nh­ sù vËn ®éng, ph¸t triÓn cña x· héi. M¸c ®· viÕt r»ng “ c¸i ch×a kho¸ ®Ó nghiªn cøu nhưng quy luËt cña lÞch sö x· héi kh«ng ph¶i ë trong ãc ng­êi, trong t­ t­ëng vµ ý niÖm cña x· héi mµ ë trong ph­¬ng thøc s¶n xuÊt do x· héi thùc hµnh trong mçi giai ®o¹n nhÊt ®Þnh cña lÞch sö d­íi chÕ ®é kinh tÕ - x· héi”.
Kh¸i niÖm C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ h×nh thµnh tõ cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp Anh( 18) - cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp ®Çu tiªn trªn thÕ giíi, ®¸nh dÊu b­íc ngoÆt trong lÞch sö ph¸t triÓn nh©n lo¹i. §ã lµ b­íc khëi ®Çu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc - kü thuËt. Tõ kinh nghiÖm cña n­íc Anh c¸c n­íc theo sau ®· rót ng¾n ®­îc thêi gian mß mÉm. ë vµo giai ®o¹n ®Çu ®ã ng­êi ta xem C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ x· héi nh­ qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt, quy C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ vÒ ph¸t triÓn khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ.
C¸c n­íc t­ b¶n ch©u ¢u, ch©u Mü . ®· ré lªn nhưng chiÕn l­îc vÒ khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. Nãi chung th× c¸c n­íc nµy ®· thµnh c«ng ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn viÖc nhËn thøc kh«ng ®Çy ®ñ vÒ C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®· t¹o ra nhưng ph¸t triÓn kh«ng ®ång ®Òu; t¹o nªn nhưng m©u thuÉn trong nhiÒu lÜnh vøc cña ®êi sèng x· héi. §ã còng lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn nhưng tiªu cùc lÞch sö ®· x¶y ra.
ë ViÖt Nam nÒn kinh tÕ - x· héi ph¸t triÓn rÊt muén so víi tr×nh ®é thÕ giíi. Do ®ã tõ thùc tiÔn ®Õn lý luËn ViÖt Nam ®· x¸c ®Þnh cho m×nh ®­êng lèi, kÕ ho¹ch ®óng ®¾n. Sau h¬n chôc n¨m ®æi míi trong sù nghiÖp C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc - bé mÆt kinh tÕ - x· héi ViÖt Nam ®· thay ®æi ®¸ng kÓ. §ã lµ nhưng thµnh tùu to lín. CÇn tiÕp tôc ph¸t huy h¬n nưa.
2. Khoa häc kü thuËt - lùc l­îng s¶n xuÊt trùc tiÕp
Khi nÒn s¶n xuÊt cßn ë tr×nh ®é thÊp, con ng­êi kh«ng thÓ tiÕn hµnh s¶n xuÊt cã kÕt qu¶ nÕu kh«ng dùa vµo nhưng ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn, con ng­êi ngµy cµng gi¶m sù lÖ thuéc vµo tù nhiªn h¬n. Ngµy nay hÇu nh­ mäi ng­êi ®Òu thõa nhËn c¸c ph­¬ng tiÖn, c«ng cô s¶n xuÊt cã vai trß rÊt quan träng nh­ng kh«ng ph¶i lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt. Xong víi khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i t×nh h×nh l¹i kh«ng ®¬n gi¶n nh­ vËy.
Khoa häc - kü thuËt vèn lµ hai lÜnh vùc t­¬ng ®èi ®éc lËp. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña s¶n xuÊt. Khoa häc - kü thuËt cµng ph¸t triÓn l¹i cµng cã mèi quan hÖ, t¸c ®éng qua l¹i kh¨ng khÝt lÉn nhau cïng thóc ®Èy lùc l­îng s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®· t¹o ra nhưng c«ng cô chñ yÕu trong s¶n xuÊt vµ chÝnh khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ l¹i lµ c¬ së cho sù ph¸t triÓn cña b¶n th©n nã.
3. Vai trß con ng­êi trong khoa häc - kü thuËt
Ph¶i nãi r»ng khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ tr­íc tiªn lµ s¶n phÈm cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng nhËn thøc cña con ng­êi, lµ s¶n phÈm cña sù ph¸t triÓn trÝ tuÖ con ng­êi, g¾n liÒn víi con ng­êi. Con ng­êi s¸ng t¹o ra vµ quyÕt ®Þnh xu h­íng tèc ®é ph¸t triÓn cña khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ. ChÝnh con ng­êi quyÕt ®Þnh viÖc sö dông nhưng lo¹i tri thøc khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ nµo vµo s¶n xuÊt vµ sö dông nh­ thÕ nµo ®Ó s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶. Con ng­êi sö dông khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ - s¶n phÈm lao ®éng trÝ tuÖ cña m×nh ®Ó c¶i t¹o ®èi t­îng lao ®éng, biÕn ®æi gi¸ trÞ cña c¸c tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¶i tiÕn vµ sö dông c«ng cô lao ®éng, t­ liÖu lao ®éng. §ång thêi con ng­êi sö dông c¸c tri thøc khoa häc - kü thuËt vµ c«ng nghÖ ®Ó ph¸t triÓn, hoµn thiÖn b¶n th©n m×nh víi t­ c¸ch lµ mét lùc l­îng s¶n xuÊt.
TrÝ tuÖ nh©n t¹o dÉn ®­îc mÖnh danh lµ th«ng minh ®Õn mÊy còng chØ lµ s¶n xuÊt cña con ng­êi vµ ho¹t ®éng cña nã lu«n lu«n phï hîp víi nhưng ch­¬ng tr×nh mµ con ng­êi t¹o lËp vµ ®iÒu khiÓn.
4. Con ng­êi lµ ®éng lùc, lµ môc ®Ých, ®iÒu kiÖn ®ñ,
lµ ®èi t­îng thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ - x· héi.

Ai còng biÕt C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ lµ xu h­íng cña thÕ giíi lµ con ®­êng tÊt yÕu cña ViÖt Nam. §ã lµ ®iÒu kiÖn ®Î thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ - x· héi. Nh­ng x· héi tr­íc hÕt ph¶i lµ cña con ng­êi. Mäi lÜnh vùc trong x· héi ®Òu do con ng­êi t¹o ra vµ v× con ng­êi.
M¸c ®· tõng viÕt r»ng: trong yÕu tè cÊu thµnh lùc l­îng s¶n xuÊt - ng­êi lao ®éng lµ yÕu tè quan träng nhÊt, lµ lùc l­îng s¶n xuÊt hµng ®Çu cña toµn nh©n lo¹i. Sù thµnh c«ng trong C«ng nghiÖp ho¸ - HiÖn ®¹i ho¸ ®ßi hái ph¶i cã c¸c nguån lùc cÇn thiÕt: con ng­êi, vèn, tµi nguyªn thiªn nhiªn, c¬ së vËt chÊt - kü thuËt, vÞ trÝ ®Þa lý, vµ nguån lùc n­íc ngoµi. Nh­ng c¸c nguån lùc kh¸c chØ trë thµnh nguån lùc quan träng, cÇn thiÕt cña sù ph¸t triÓn khi nã ®­îc con ng­êi sö dông ®óng môc ®Ých vµ cã hiÖu qu¶ cao. Víi xu h­íng Quèc tÕ ho¸ ®êi sèng kinh tÕ - x· héi, sù hîp t¸c vµ ®Çu t­ cña n­íc ngoµi còng lµ mét nguån lùc quan träng nh­ng t¸c ®éng cña nã nh­ thÕ nµo cßn tuú thuéc vµo yÕu tè con ng­êi khi tiÕp nhËn nguån lùc ®ã.