Chuyên Đề Vai trò của ngân hàng trung ương trên thị trường tiền tệ và kinh nghiệm các nước

Học Viện Ngân Hàng
Khoa Tài chính- ngân hàng

MỤC LỤC
LỜI NÓI ĐẦU 1
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VAI TRÒ CỦA NHTW TRÊN THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ 3
1.1. Ảnh hưởng của cung ứng tiền đến thị trường tiền tệ. 4
1.2. Phương thức điều tiết thị trường tiền tệ bằng cung ứng tiền của ngân hàng trung ương. 6
1.2.1. Lãi suất 7
1.2.2. Dự trữ: 8
1.2.3. Tỷ giá hối đoái 8
1.3. Các công cụ điều tiết thị trường tiền tệ. 9
1.3.1. Nghiệp vụ thị trường mở. 9
1.3.2. Lãi suất cho vay chiết khấu. 10
1.3.3. Dự trữ bắt buộc. 10
1.3.4. Chính sách tiền mặt 11
CHƯƠNG 2. THỰC TRẠNG ĐIỀU HÀNH THỊ TRƯỜNG TIỀN TỆ VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2010 – 2012 12
2.1. Diễn biến thị trường dưới sự quản lý, điều tiết của NHNN VN năm 2011. 12
2.2. Nhận xét 20
2.2.1. Thành công. 20
2.2.2. Hạn chế. 20
2.2.3. Giải pháp. 21
CHƯƠNG 3. KINH NGHIỆM QUỐC TẾ VÀ BÀI HỌC CHO VIỆT NAM . 22
3.1. Kinh nghiệm quốc tế. 22
3.1.1. Thị trường tiền tệ Trung Quốc dưới sự tổ chức điều hành của Ngân hàng Nhân dân Trung Hoa 22
3.1.2. Thị trường tiền tệ Singapore dưới sự tổ chức điều hành của NHTW Singgapore 23
3.1.3. Thị trường tiền tệ Mỹ dưới sự tổ chức điều hành của Cục dữ trữ Liên Bang Hoa Kì 26
3.2. Bài học cho Việt Nam . 28
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 29


LỜI NÓI ĐẦU
Cùng với sự phát triển của nền kinh tế thị trường, sự hình thành và phát triển của thị trường tài chính là một vấn đề rất quan trọng. Sự phát triển năng động với tốc độ cao của kinh tế thị trường đã làm nảy sinh nhu cầu thường xuyên và to lớn về nguồn tài chính để đầu tư và tạo lập vốn kinh doanh hoặc đáp ứng nhu cầu tiêu dùng trong xã hội.
Thị trường tiền tệ được chuyên môn hoá đối với các nguồn tài chính được trao quyền sử dụng ngắn hạn. Tuy nhiên quyền sử dụng các nguồn tài chính được trao cho chủ thể khác sử dụng trong thời hạn bao lâu được gọi là ngắn thì còn phụ thuộc vào mỗi nước. Nhưng thông thường trên thị trường tiền tệ người ta chuyển giao quyền sử dụng nguồn tài chính có thời hạn từ một ngày đến một năm. Chính vì tính chất ngắn hạn đó nên thị trường tiền tệ cung ứng các nguồn tài chính có khả năng thanh toán cao và những người tham dự ít bị rủi ro.
Tham gia vào thị trường tiền tệ gồm có rất nhiều chủ thể với những mục đích khác nhau: Chủ thể phát hành, chủ thể đầu tư, chủ thể kiểm soát hoạt động của thị trường. Trong đó Ngân hàng trung ương là chủ thể quan trọng trên thị trường tiền tệ; Ngân hàng trung ương có nhiệm vụ cung cấp cho hệ thống ngân hàng khả năng thanh toán cần thiết để đáp ứng nhu cầu cho nền kinh tế, tương ứng với mục tiêu của chính sách tiền tệ. Ngân hàng trung ương giám sát hoạt động của các ngân hàng, điều hành vĩ mô thị trường tiền tệ thông qua các công cụ chủ yếu là nghiệp vụ thị trường mở, chính sách chiết khấu, tỉ lệ dự trữ bắt buộc, kiểm soát hạn mức tín dụng, quản lí lãi suất của các ngân hàng thương mại làm cho chính sách tiền tệ luôn được thực hiện theo đúng mục tiêu của nó.

Tại tất cả các nước, Ngân hàng trung ương được sử dụng như một công cụ quan trọng trong điều chỉnh kinh tế của nhà nước vì ngân hàng trung ương nắm trong tay các mối liên hệ kinh tế quan trọng nhất. Ở Việt Nam, cùng với quá trình chuyển dịch từ nền kinh tế hàng hoá tập trung bao cấp sang phát triển nền kinh tế thị trường, trong những năm qua thị trường Việt Nam đã được hình thành và từng bước hoàn thiện theo xu hướng năng động, tích cực phù hợp với xu hướng phát triển của nền kinh tế thế giới. Mặc dù đến nay quy mô của thị trường này còn rất khiêm tốn nhưng nó đã đóng vai trò nhất định trong việc kết nối cung cầu về vốn ngắn hạn cho các ngân hàng, doanh nghiệp .v.v Đặc biệt thị trường tiền tệ Việt Nam Ngân hàng trung ương đã góp phần tháo gỡ khó khăn cho các ngân hàng trong việc bảo đảm khả năng thanh toán, an toàn hệ thống cũng như mở rộng hệ thống cho vay.
Đạt được những kết quả đó, một phần lớn là do vai trò điều tiết tiền tệ của Ngân hàng trung ương. Những đổi mới trong quá trình điều tiết, kiểm soát tiền tệ trong , kiểm soát thị trường những năm qua đã góp phần quan trọng trong việc xây dựng hệ thống tài chính và phát triển thị trường tiền tệ.
Tuy nhiên việc sử dụng các công cụ chính sách tiền tệ để thực hiện vai trò điều tiết tiền tệ của ngân hàng trung ương còn có những hạn chế. Những hạn chế này ở một chừng mực nhất định sẽ có ảnh hưởng đến việc thực hiện vai trò kiểm soát và điều tiết tiền tệ của Ngân hàng trung ương.