Luận Văn Vai trò của kinh tế tư nhân trong nền KTTT định hướng XHCN

Đề tài:Vai trò của kinh tế tư nhân trong nền KTTT định hướng XHCN



MỤC LỤC



I. PHÂN MỞ BÀI




Đối với mọi quốc gia, khu vực kinh tế tư nhân có vai trò hết sức quan trọng trong phát triển kinh tế của đất nước. Đối với nước ta, mặc dù trong quá trình phát triển trải qua nhiều thăng trầm song bước vào thời kỳ đổi mới kinh tế tư nhân đã khẳng định là một bộ phận cấu thành, có vị trí quá trình lâu dài của nền kinh tế thị trường định hướng XHCN.


Nền kinh tế của nước ta đang trong quá trìh đổi mới mạnh mẽ để vươn tới nền kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Trong sự đổi mới đó, kinh tế Nhà nước vẫn đóng vai trò chủ đạo, nhưng đóng góp cho qú trình phát triển đó có sự tham gia tích cực của kinh tế tư nhân. Kinh tế tư nhân với các loại hình đa dạng, hoạt động linh hoạt góp phần giải quyết nhiều vấn đề bức xúc của xã hội, trong đó nổi cộm là giải quyết việc làm cho người lao động mà kinh tế Nhà nước chỉ giải quyết được hạn hẹp. Kinh tế tư nhân làm đa dạng hoá nền kinh tế, đáp ứng các nhu cầu vốn rất lớn cả về phía người tiêu dùng lẫn chủ sở hữu, tính đa dạng đó là ưu thế rất lớn để đưa nền kinh tế từ sản xuất nhỏ đi lên sản xuất hàng hoá lớn như nước ta. Kinh tế tư nhân với phạm vi hoạt động rộng lớn trong các lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, giao thông vận tải . cần có sự giúp đỡ, tạo điều kiện của Nhà nước. Nhận định vai trò của kinh tế tư nhân Nhà nước đã đổi mới có chế chính sách để phát triển thành phần kinh tế này. Trong những năm gần đây, nhờ quan điểm đổi mới tích cực với cơ chế tác động rõ ràng, dứt khoát đã thúc đẩy kinh tế tư nhân ngày càng phát triển.


Với những hiểu biết còn nhiều hạn chế, trong phạm vi đề tài cho phép em rất mong nhận được sự giúp đỡ, chỉ dẫn của thầy cô giáo về những sai sót trong quá trình làm bài.


Em xin chân thành cảm ơn!






II - PHẦN THÂN BÀI








1. Kinh tế tư nhân và vai trò của kinh tế tư nhân.





Kinh tế tư nhân là một loại hình kinh tế dựa trên sở hữu tư nhân về tư liệu sản xuất với lao động của bản thân người chủ sản xuất và lao động làm thuê hoặc hoàn toàn thuê lao động, có các quy mô khác nhau về vốn, lao đông, công nghệ . kinh tế tư nhân hoạt động dưới các hình thức hộ kinh doanh cá thể và các loại hình doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty cổ phần, công ty hợp doanh. Đây là những hinh thức phổ biến, được phát triển mạnh mẽ trong những năm vừa qua với các quy mô, mức độ khác nhau.


Kinh tế tư nhân có ưu thế đặc biệt khi sử dụng đa dạng hoá các hình thức kinh tế cụ thể trong quá trình phát triển nền kinh tế vốn yếu kém đi lên kinh tế thị trường như nước ta. Nó không chỉ đóng vai trò khơi dậy, huy động và khai thác nguồn tiềm năng to lớn về vốn , sức lao động kinh nghiệm quản lý, trí tuệ và khả năng kinh doanh, khai thác thông tin và các nguồn lực khác cho phát triển kinh tế, thích ứng với sự biến đổi linh hoạt của môi trường kinh doanh trong và ngoài nước. kinh tế tư nhân trực tiếp đóng vai trò tạo thêm việc làm cho xã hội, giải quyết thất nghiệp, góp phấn xoá đói giảm nghèo, cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, huy động ngày càng nhiều nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước Theo thống kê chưa đầy đủ tại thời điểm tháng 12 năm 2000 các cơ sở kinh tế tư nhân có 4643 lao động đang làm việc tăng 20,1% so với năm 1996, có gần 173000 tỷ đồng vốn đang dùng đầu tư kinh doanh sản xuất (doanh nghiệp tư nhân 16000 tỷ ). Do đó có quy mô hoạt động và tiềm lực rất lớn nên hàng năm kinh tế tư nhân tạo ra khoảng 40% tổng sản phẩm trong nước và đóng góp 6,4 tỷ. Những con số thống kê trên khẳng định kinh tế tư nhân ở nước ta là một nguồn nội lực trong quá trình đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước. Kinh tế tư nhân có sự tăng trưởng đáng kể về số lượng, phát triển rộng khắp trong cả nước và trong các ngành cá thể. Số hộ kinh doanh cá thể phân bố rộng khắp trong các ngành nghề đặc biệt trong nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, ngư nghiệp. Trong công nghiệp với mô hình VAC, kinh tế trang trại góp phần giải quyết việc làm, tăng thu nhập đáng kể, góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ thuần nông phá thế độc canh, đặc biệt tạo ra mô hình cây công nghiệp, chuyên phục vụ cho xuất khẩu. Trong tiểu thủ công với ngành nghề truyền thống được khơi dậy đặc biệt là ngành mây tre xuất khẩu, đồ gỗ mỹ nghệ - đã xuất khẩu đi nhiều nước.Ngành nuôi trồng thuỷ sản với mô hình nuôi tôm của các hộ gia đình thực sự tạo ra hiệu quả kinh tế cao phục vụ cho xuất khẩu.


Sự phát triển kinh tế tư nhân trực tiếp đóng vai trò trong quá trình về tạo nhiều công ăn việc làm cho xã hội. Theo thống kê của cơ quan chuyên môn, khu vực kinh tế tư nhân chiếm 56,3% tổng số lao động có việc lam thường xuyên trong cả nước, điều đáng chú ý là năm 1997 – 2000 khu vực này thu hút thêm 977019 lao đông gấp 6,6 lần so với khu vực kinh tế Nhà nước. Khả năng tạo thêm việc làm của khu vực kinh tế Nhà nước còn có hạn nhất là về thu hút số lượng lao đông. Quy mô kinh doanh hợp pháp càng lớn càng đước coi trọng chính đó là con đường tạo cầu, tăng cầu về lao động, làm cho nhu cầu số lượng lao động ngày càng lớn với cơ cấu chất lượng ngày càng cao là trực tiếp mở rộng cơ hội để mọi người lao động có thể tìm việc làm phù hợp, phấn đấu nâng cao trình độ và tăng thu nhập. Các doanh nghiệp ngày càng mở rộng về số lượng chất lượng đòi hỏi nhân lực có trình độ chuyên môn vững vàng. Tuy nhiên ở nước ta đã và con một thực trạng là “cung về lao động rất lớn, nhưng nhu cầu chưa đủ mạnh ” khiến quá nhiều người dân chưa có cơ hội tìm việc làm, càng khó tìm việc làm phù hợp. Hiện nay do rất thiếu khả năng, nên Hiến pháp chưa thể đặt nhiệm vụ Nhà nước và xã hội bảo đảm quyền có việc làm của công dân, càng chưa thể bảo hiểm thất nghiệp với mọi người lao động. Gánh nặng này đang buộc gia đình tự lo. Chính vì thế, nên nước ta càng sớm càng tốt phải đi tới trình độ phát triển đến mức cầu lao động lớn hơn cung, tức là khan hiếm lao động nhất là lao động với chất lượng cao. Chỉ đến lúc ấy, thu nhập lao động mới chắc chắn đạt mức cao, thất nghiệp được bảo hiểm trên toàn xã hội. Như vậy, phát triển mạnh mẽ nền kinh tế thị trường nhiều thành phần theo định hướng chính sách của Đảng và pháp luật Nhà nước là con đường xây dựng và toàn dụng lao động với trình độ và chất lượng ngày càng cao nhằm mưu cầu tự do, hạnh phúc và phát triển toàn diện con người và cộng đồng lao động.


Sự phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam đã thực sự góp phần vào việc xoá đói giảm nghèo, cải thiện đời sống vật chất và tinh thần cho nhân dân, huy động ngày càng nhiều nguồn lực cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Chỉ tính riêng năm 2000 vốn đăng ký kinh doanh của các doanh nghiệp khu vực này tăng hơn 4,5 lần so với năm 1996, đạt mức 13831 tỷ đồng, vốn đầu tư phát triển kinh tế tư nhân tăng 13% so với năm 1999, chiếm tỷ trọng đáng kể trong tổng nguồn vốn đầu tư toàn xã hội. Kinh tế tư nhân đầu tư cổ phần hoá. Trên bình diện chung toàn xã hội, sự phát triển kinh tế tư nhân những năm vừa qua đã trực tiếp góp phần vào việc tăng ngân sách Nhà nước, đóng góp đáng kể vào sự gia tăng GDP toàn xã hội chiếm 42,26% GDP toàn xã hội. Trong đó, hộ kinh doanh chiếm 34,8%, hộ nông dân ngoài HTX là 15,08%, hộ kinh doanh cá thể phi nông nghiệp là 19,72%. Kinh tế tư nhân thu hút thêm hàng vạn lao động. Xét một cách cụ thể, không kể các lao động làm việc tại các doanh nghiệp Công ty có vốn lớn thì lao động ở các hộ gia đình, các cơ sở sản xuất nhỏ đã có thu nhập ổn định đời sống, thu nhập của họ có khi chủ yếu từ các nguồn vốn đó mà đây là chiếm bộ phận khá lớn, giúp họ thoát khỏi cảnh nghèo đói dai dẳng, đó là tín hiệu đáng khích lệ của khu vực kinh tế này. Việc xoá đói giảm nghèo ở nước ta đã thực hiện rất thành công ở các vùng nông thôn, trung du miền núi, đây là bộ phận dân cư chiếm tỷ lệ cao, tỷ lệ nghèo đói trước đây khá lớn nhưng hiện nay đã giảm nhiều đạt nhờ chính sách đúng đắn của Nhà nước với các mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện của như cho vay vốn, hỗ trợ kỹ thuật phương hướng, điều đó đã mở ra một cuộc sống tuy chưa đầy đủ nhưng là tín hiệu đáng mừng cho nhiều hộ gia đình với vùng ven biển khuyến khích nuôi trồng thuỷ sản.


Kinh tế tư nhân góp phần vào quá trình thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế, nâng cao cạnh tranh của nền kinh tế, tăng quy mô của kim ngạch xuất khẩu. Với đặc điểm và ưu thế riêng của mình, sự phát triển kinh tế tư nhân trực tiếp khơi dậy nhiều ngành, nhiều nghề truyền thống trong các ngành, vủng ở các địa phương tạo ra nhiều chủng loại hàng hoá đa dạng, phong phú và cung cấp nhiều hơn hàng hoá phục vụ xuất khẩu. Các ngành nghề truyền thống là thủ công mỹ nghệ đồ gỗ, đồ gốm sứ, mây tre đan, tranh sơn mài đã tạo ra được tiếng vang trên trường quốc tế. Chỉ tính riêng năm 2000 con số thống kê của tổng cục hải quan, kim ngạch xuất nhập khẩu trực tiếp của khu vực, phi nông nghiệp trong kinh tế tư nhân đã tăng khá nhanh.Thông qua việc mở rộng sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh của từng doanh nghiệp ở khu vực này, trong điều kiện nền kinh tế đất nước đang ngày càng mở rộng tham gia đầy đủ hơn vào quá trình hội nhập với khu vực và thế giới, giúp cho việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế diễn ra mạnh mẽ hơn. Quá trình hội nhập tác động rất lớn vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế, làm tăng các ngành có hàm lượng kỹ thuật cao, đặc biệt ngành công nghệ thông tin, ngành công nghệ sinh học trong tương lai sẽ phát triển, các ngành phục vụ cho xuất khẩu cũng tăng mạnh, các Công ty tư nhân hoàn toàn với nước ngoài có xu hướng tăng. Những ngành sản phẩm có khả năng cạnh tranh khai thác được lợi thế so sánh ở các vùng, miền được chú trọng phát triển, nhờ đó khả năng cạnh tranh của nền kinh tế nói chung cũng được nâng lên, các nguồn lực đầu tư cho phát triển được khai thác có hiệu quả hơn. Vùng đồng bằng sông Cửu Long ngoài lợi thế trồng lúa còn phát triển trồng cây ăn trái có giá trị trong nước và xuất khẩu, riêng vùng ven biển ngập mặn còn phát triển nuôi trồng thuỷ sản, vùng trồng cây ăn quả đặc sản như : vải, mận được khai thác ở khu vực thành phố lớn các cơ sở sản xuất các mặt hàng truyền thống tạo ra các sản phẩm đặc trưng chất lượng cao. Từ đó xuất hiện các cơ sở kinh doanh điển hình làm ăn giỏi, đời sống người lao động ngày càng được nâng lên, giải quyết nhiều việc làm cho xã hội.


Kinh tế tư nhân ngoài ra còn có vai trò rất quan trọng trong việc tạo ra môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế . Nhờ có chính sách đổi mới của Đảng và Nhà nước xúc tiến mạnh mẽ quá trình lập pháp tạo cơ sở pháp lý cho sự phát triển kinh tế thị trường nhiều thành phần kinh tế nói chung và kinh tế tư nhân nói riêng.