Thạc Sĩ vai trò của khai thác thủy sản đối với sinh kế của nông hộ vùng lũ khu vực ĐB Sông Cửu Long

Chương 1 MỞ ĐẦU 1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ . 1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU 2
1.3 PHẠM VI NGHIÊN CỨU 2
Chương 2 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU . 3
2.1 TỔNG QUAN VỀ KHAI THÁC NGUỒN LỢI THUỶ SẢN THẾ GIỚI 3
2.2 TỔNG QUAN VỀ KHAI THÁC NGUỒN LỢI THUỶ SẢN VIỆT NAM . 5
2.3 TỔNG QUAN VỀ KHAI THÁC THUỶ SẢN Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG 7
2.4 TỔNG QUAN VỀ ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ SINH KẾ CỦA NGƯỜI DÂN TRONG ĐỊA BÀN NGHIÊN CỨU 10
2.4.1 Điều kiện tự nhiên của vùng nghiên cứu 10
2.4.2 Dân số và việc làm của vùng nghiên cứu . 11
2.4.3 Giao thông của vùng nghiên cứu . 12
2.4.4 Thu nhập và mức sống của vùng nghiên cứu . 13
Chương 3 NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 15
3.1 NỘI DUNG NGHIÊN CỨU . 15
3.2. PHƯƠNG PHÁP THU THẬP SỐ LIỆU . 15
3.2.1 Thông tin thứ cấp . 15
3.2.2 Thông tin sơ cấp . 15
3.2.3 Danh mục các biến chủ yếu được sử dụng trong nghiên cứu . 15
3.2.4 Số mẫu và cách thu mẫu . 16
3.3 PHƯƠNG PHÁP XỬ LÝ SỐ LIỆU . 18
3.4 PHƯƠNG PHÁP TIẾP CẬN TRONG NGHIÊN CỨU . 18
3.4.1 Khái niệm về sinh kế và khung sinh kế 18
3.4.2 Sinh kế bền vững 18
3.5 TIẾN TRÌNH TRONG NGHIÊN CỨU 21
Chương 4 KẾT QUẢ THẢO LUẬN 22
4.1 HIỆN TRẠNG CÁC HOẠT ĐỘNG KHAI THÁC NGUỒN LỢI THUỶ
SẢN Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG . 22
4.1.1 Số mẫu thực tế khảo sát được trong vùng nghiên cứu . 22
4.1.2 Ngư trường/địa bàn khai thác . 22
4.1.3 Mùa vụ khai thác thủy sản . 23
4.1.4 Phân phối sản phẩm thủy sản khai thác được 24
4.2 VAI TRÒ CỦA KHAI THÁC THUỶ SẢN ĐỐI VỚI ĐỜI SỐNG CỦA
NÔNG HỘ SỐNG TRONG VÙNG LŨ THUỘC CÁC TỈNH CỦA ĐỒNG
BẰNG SÔNG CỬU LONG . 26
4.2.1 Khai thác thủy sản là nguồn thu nhập quan trọng đối với đời sống của nông hộ trong vùng lũ . 26
4.2.2 Khai thác thủy sản giải quyết việc làm cho lao động nông thôn trong vùng nghiên cứu . 29
4.2.3 Khai thác thủy sản cung cấp thực phẩm cho người tiêu dùng . 30
4.2.4 Phân tích tương quan đa biến của các yếu tố có ảnh hưởng tới thu nhập của nông hộ khai thác thuỷ sản 32
4.3 PHÂN TÍCH HIỆN TRẠNG SỬ DỤNG NGUỒN LỰC TRONG KHUNG
SINH KẾ CỦA NÔNG HỘ KHAI THÁC NGUỒN LỢI THUỶ SẢN 33
4.3.1 Hiện trạng về nguồn lực tự nhiên có liên quan tới khai thác thủy sản trong vùng lũ . 33
4.3.2 Hiện trạng về nguồn lực con người có liên quan tới khai thác thủy sản trong vùng lũ 39
4.3.3 Hiện trạng về nguồn lực xã hội có liên quan tới khai thác thủy sản trong vùng lũ 41
4.3.4 Hiện trạng về nguồn lực tài chính có liên quan tới khai thác thủy sản trong vùng lũ . 42
4.3.5 Hiện trạng về nguồn lực cơ sở vật chất có liên quan tới khai thác thủy sản trong vùng lũ 46
4.4 KHẢ NĂNG THÍCH ỨNG CÁC NGUỒN LỰC CỦA NÔNG HỘ KHI
NGUỒN TÀI NGUYÊN THUỶ SẢN TỰ NHIÊN GIẢM QUA CÁC NĂM . 49
4.4.1 Khó khăn của nông hộ khai thác thủy sản tại địa bàn nghiên cứu . 49
4.4.2 Chiến lược sinh kế của hộ khai thác thủy sản dựa vào các nguồn lực
của nông hộ . 50
4.4.3 Chiến lược sinh kế dựa vào các hoạt động sản xuất và nguồn thu nhập của nông hộ 53
4.4.4 Đánh giá việc sử dụng sản phẩm thuỷ sản khai thác giá trị thấp để nuôi trồng thuỷ sản đối với nguồn lợi thuỷ sản tự nhiên . 53
4.5. ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐỂ PHỤC VỤ SINH KẾ VÀ PHÁT
TRIỂN CỘNG ĐỒNG TRONG KHU VỰC CHỊU ẢNH HƯỞNG CỦA LŨ
Ở ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG 56
4.5.1 Đối với nông hộ khai thác thủy sản 56
4.5.2 Đối với cơ quan quản lý ngành và quản lý nguồn lợi thủy sản 57
Chương 5 KẾT LUẬN VÀ ĐỀ XUẤT . 59
5.1 KẾT LUẬN . 59
5.2 ĐỀ XUẤT 61
TÀI LIỆU THAM KHẢO . 62
PHỤ LỤC 66
Phụ lục 1 Các loài thủy sản khai thác được trong địa bàn nghiên cứu . 66
Phụ lục 2 Các loài thủy sản tự nhiên ít được bắt gặp trong khai thác của
địa bàn nghiên cứu 68
Phụ lục 3 Phụ lục 3: phân tích bảng chéo giữa phân theo nhóm kinh nghiệm
và phân theo nhóm thu nhập . 69
Phụ lục 4 Phân tích bảng chéo giữa phân theo nhóm học vấn và phân theo
nhóm thu nhập . 70
Phụ lục 5 Mô hình tương quan đa biến của hộ khai thác thủy sản . 71
Phụ lục 6 Tác động của việc sử dụng sản phẩm thuỷ sản giá trị thấp đối với
hộ khai thác thuỷ sản ở vùng lũ đồng bằng sông Cửu Long . 72
Phụ lục 7 Phiếu điều tra . 75