Luận Văn Vai trò của Hỗ trợ Phát triển Chính thức (ODA) Nhật Bản đối với một số nước Châu á Thái Bình Dương

LỜI NÓI ĐẦU

1. Sự cần thiết của đề tài
Cùng với nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), nguồn vốn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) là một kênh vốn đầu tư phát triển quan trọng đối với tất cả các quốc gia đang phát triển. Nói đến Hỗ trợ Phát Triển Chính Thức (ODA), không thể không nhấn mạnh vai trò chủ chốt của Nhật Bản. Nhật Bản được coi là nhà tài trợ số một thế giới về viện trợ phát triển chính thức (ODA) với phần lớn số tài trợ tập trung cho các nước Châu Á. Vai trò quan trọng của ODA Nhật trong việc phát triển kinh tế của các nước đang phát triển ở Châu Á có thể thấy rõ qua việc ODA Nhật thúc đẩy được cơ sở hạ tầng kinh tế, xã hội và khu vực sản xuất của các nước nhận viện trợ.
Trong quá trình hội nhập nền kinh tế với khu vực và thế giới, để tạo được một nền móng vững chắc, thực hiện được chiến lược lâu dài của Việt Nam đến năm 2020 cơ bản trở thành nước công nghiệp phát triển thì việc huy động vốn đầu tư nước ngoài luôn là một trong những vấn đề cốt yếu có tính chất quan trọng.
Trong hơn 10 năm qua Nhật Bản là nhà tài trợ lớn nhất cho Việt Nam trong số hơn 20 nước và tổ chức cung cấp ODA cho nước ta. Nguồn vốn ODA từ Nhật Bản nói riêng đã đóng vai trò quan trọng, góp phần giúp Việt Nam đạt được tăng trưởng kinh tế, xoá đói giảm nghèo và cải thiện đời sống nhân dân.
Trước thực tế trên, em đã chọn đề tài: Vai trò của Hỗ trợ Phát triển Chính thức (ODA) Nhật Bản đối với một số nước Châu Á Thái Bình Dương và Việt Nam. Đề tài tập trung vào việc xem xét và đánh giá tác động của ODA Nhật Bản tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương và Việt Nam nhằm đưa đến một cái nhìn rõ ràng đầy đủ hơn về ODA Nhật Bản nhằm đóng góp vào việc nghiên cứu về ODA nói chung và ODA Nhật Bản nói riêng.

2. Mục đích nghiên cứu
Đề tài này đưa ra một sự xem xét toàn cảnh hiện trạng ODA Nhật Bản tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương và đặc biệt là ở Việt Nam trong những năm vừa đồng thời qua đó cố gắng đưa ra các kiến nghị để sử dụng tốt hơn ODA Nhật tại Việt Nam.

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là ODA Nhật Bản và đề tài tập trung nghiên cứu tình hình ODA Nhật tại các nước Trung Quốc, Indonesia và Việt Nam trong vòng khoảng 10 năm trở lại đây.

4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài đã sử dụng các phương pháp phân tích, tổng hợp, so sánh, phương pháp duy vật biện chứng
MỤC LỤC

Lời nói đầu

Khái quát chung về Hỗ Trợ Phát Triển Chính Thức (ODA) và ODA Nhật Bản
Khái quát về nguồn vốn ODA
Khái niệm về nguồn vốn ODA
Đặc điểm của nguồn vốn ODA
Các hình thức đầu tư của nguồn vốn ODA

Tổng quan về ODA Nhật Bản
Quan điểm của Nhật Bản về ODA
Lịch sử cung cấp ODA của Nhật Bản
Thực hiện ODA của Nhật Bản
Các loại hình ODA Nhật Bản
Các khu vực ưu tiên của ODA Nhật Bản
Các lĩnh vực ưu tiên của ODA Nhật Bản

Hiện Trạng ODA Nhật tại một số nước Châu Á Thái Bình Dương
ODA Nhật Bản tại Trung Quốc
Các chính sách cơ bản của ODA Nhật với Trung Quốc
Vị trí của Trung Quốc trong viện trợ ODA Nhật Bản
Các đặc điểm của viện trợ ODA Nhật Bản cho Trung Quốc
Các khu vực ưu tiên của ODA Nhật đối với Trung Quốc
Thực hiện ODA Nhật Bản tại Trung Quốc
Khoản vay đồng yên (oda/Yen loans)
Viện trợ không hoàn lại và hợp tác kỹ thuật
Xu hướng của ODA Nhật tại Trung Quốc trong thời gian tới

ODA Nhật Bản tại Indonesia
Các chính sách cơ bản của ODA Nhật với Indonesia
Vị trí của Indonesia trong viện trợ ODA Nhật Bản
Các vấn đề ưu tiên của ODA Nhật đối với Indonesia
Thực hiện ODA Nhật tại Indonesia
Khoản vay đồng yên
Viện trợ không hoàn lại và hợp tác kỹ thuật
Xu hướng mới về các vấn đề ưu tiên của ODA Nhật Bản với Indonesia trong những năm gần đây

Tổng quan ODA Nhật Bản tại Việt Nam
Vài nét về ODA Nhật Bản tại Việt Nam
Xu hướng chung của ODA Nhật Bản đối với Việt Nam
Đặc điểm chính của ODA Nhật Bản cho Việt Nam
Phát triển nguồn nhân lực và xây dựng thể chế
Phát triển cơ sở hạ tầng trong lĩnh vực giao thông và điện lực
Hỗ trợ các lĩnh vực ưu tiên khác

Thực hiện ODA của Nhật Bản tại Việt Nam
Viện trợ không hoàn lại - Grant Aid và Hợp tác kỹ thuật - Technical Cooperation
Khoản vay song phương - ODA loans (yen loans)

Tác động của ODA Nhật Bản với Việt Nam
Kinh tế vĩ mô Việt Nam
Phát triển nhân lực và xây dựng thể chế
Phát triển cơ sở hạ tầng
Nông nghiệp và Phát Triển Nông Thôn
Giáo Dục
Y Tế
Môi Trường

Chiến lược phát triển dài hạn của Việt Nam và ODA Nhật Bản
Các khía cạnh chính của Chiến lược Phát triển của Việt Nam
Đóng góp của Nhật Bản vào chiến lược phát triển dài hạn của Việt Nam

Kiến nghị để thu hút và sử dụng ODA Nhật Bản tốt hơn
Các biện pháp để nâng cao hiệu quả sử dụng nguồn vốn ODA Nhật Bản
Các kiến nghị chung
Các kiến nghị với nguồn vốn vay đồng yên
Thủ tục của Chính phủ
Giải phóng mặt bằng và tái định cư
Chất lượng xây dựng
Đấu thầu và quản lý hợp đồng
Hoàn thuế VAT
Các kiến nghị và đề xuất với phía Nhật Bản

Kết luận
Danh mục tài liệu tham khảo 1