Tài liệu Vai trò của các hình thức tiền lương trong viêc kích thích lao động

ĐỀ TÀI: Vai trò của các hình thức tiền lương trong viêc kích thích lao động

LỜI MỞ ĐẦU

Đứng trước những biến động không có lợi của nền kinh tế thế giới hiện nay, Việt Nam là một trong những nước châu Á có nền kinh tế Ưt biến động nhất.Đảng và nhà nước ta không lấy đó làm chủ quan để quên đi mục đích cuối cùng là tiến tới XHCN- một xă hội mà trong đó con người được đề cao , được tự do - Êm no - hạnh phóc. Mục tiêu đă có vậy vấn đề ở đây là những đường lối , chính sách của nhà nước trong nền kinh tế hiện nay .
Chính sách , chế độ tiền lương là một trong những vấn đề trọng yếu liên quan mật thiết và có ảnh hưởng thường xuyên mang tính quyết định tới động thái kinh tế, chính trị , xă hội của đất nước. Đảng và Nhà nước ta đă xác định rất rơ : quan tâm đến con người là vấn đề trọng tâm để phát triển kinh tế , xă hội hay nói một cách khác là đầu tư vào con người chính là h́nh thức đầu tư có lợi nhất cho tương lai của chúng ta. Chỉ có quan tâm phát triển con người mới khai thác được khả năng tiềm Èn của họ. Một trong những nhân tố kích thích được khả năng Êy là lợi Ưch của họ khi tham gia các hoạt động kinh tế- xă hội . công tac tiền lương nói chung và h́nh thức tiền lương nói riêng là một trong những biểu hiện cụ thể của lợi Ưch đó.
Trải qua bao năm tháng thăng trầm của lịch sử, chúng ta đă luôn thay đổi để phù hợp với bối cảnh xă hội. Mặc dù các h́nh thức tiền lương , tiền thưởng đă áp dụng khá lâu ở nước ta nhưng cho đến nay vẫn c̣n rất nhiều bất cập. Tiền lương vẫn chưa thực sự phát huy được tính năng của nó.
Đề tài này nghiên cứu Vai tṛ của các h́nh thức tiền lương trong viêc kích thích lao động nhằm trả lời các câu hái : tiền lương là ǵ? tiền lương danh nghĩa và tiền lương thực tế ? .
Nội dung của đề tài được chia làm hai phần:
I/ Lư thuyết tiền lương và vai tṛ của nó trong việc kích thích lao động
II/ Tiền lương thực tế và tiền lương danh nghĩa- một khoảng cách thực tế cần rút ngắn.

PHẦN NỘI DUNG

I/ Lư thuyết các h́nh thức tiền lương và vai tṛ của nó trong việc kích thích lao động .
Trong nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lư của nhà nước theo định hướng XHCN, đă thừa nhận người lao động được tự do làm việc theo hợp đồng tự thoả thuận, tự do thay đổi công việc , nơi làm việc phù hợp với nhu cầu bản thân. hay nói một cách khác là về mặt lư luận thừa nhận sự tồn tại khách quan của phạm trù thị trường sức lao động , nên tiền lương không chỉ là phạm trù phân phối mà c̣n là phạm trù trao đổi, phạm trù giá trị . Tiền đề này yêu cầu khi xây dựng các cơ chế tiền lương , h́nh thức tiền lương, phải nghiên cứu mục đích, động cơ làm việc cũng như nhu cầu và lợi Ưch của người lao động để phát triển sản xuất , phát triển xă hội .
1/ Tiền lương là ǵ ?
Theo quan điểm của nhà lư luậnCacMac th́ : tiền lương trong chủ nghĩa tư ban là biểu hiện bằng tiền của giá trị sức lao động , nhưng lại biểu hiện nh­ giá cả của lao động . Đây là một định nghĩa không khó hiểu nhưng đặt nó trong nên kinh tế thị trường ta phải nh́n nhận và giải thích nó ở một góc độ khác.
Tiền lương là một phạm trù tổng hợp luôn luôn động v́ nó nằm ở tất cả các khâu nh­: sản xuất , trao đổi , phân phối và tiêu dùng.
Ở góc độ nhà nước tiền lương là công cụ để giải quyết các vấn đề ổn định xă hội, phát triển xă hội và điều tiết kinh tế.Nếu không sử dụng tốt chính sách tiền lương sẽ gây bất ổn cho các ngành kinh tế , giáo dục và an ninh quốc pḥng . Cải cách tiền lương chính là đầu tư tốt hơn cho con người và xă hội .
Ở góc độ người sử dụng lao động , tiền lương phải trả đúng trả đủ cho người lao động. Tiền lương là một phần của chi phí sản xuất nên cũng phải được tính đúng tính đủ trong giá thành sản phẩm.
Ở góc độ người lao động , tiền lương phải là nguồn thu nhập chính , là nguồn tái sản xuất sức lao động và đủ để kích thích ngươi lao động trong quá tŕnh làm việc. Do đó họ cần được trả đúng , trả đủ với sức lao động đă bỏ ra .
2/ Tiền lương trong nền kinh tế thị trường
Do chuyển sang cơ chế quản lư kinh tế mới nên bản chất tiền lương ở nước ta sẽ hoàn toàn thay đôỉ so với cơ chế tập chung quan liêu bao cấp .
Trong thời bao cấp chúng ta đă hiểu một cách đơn giản và máy móc rằng:cứ có cơ chế sở hữu toàn dân và chế độ làm chủ tập thể về tư liệu sản xuất là tự nhiên người lao động trở thành người chủ tư liệu sản xuất.Những người cùng sở hữu tư liệu sản xuất đi cùng với nó là quan niệm cho rằng : nền kinh tế XHCN không phải là nền kinh tế thị trường, mà là nền kinh tế hoạt động trên cơ sở kế hoạch hoá tập trung . và do đó về bản chất tiền lương không phải là giá cả của sức lao động mà là một phạm trù thu nhập quốc dân được nhà nước phân phối một cách có kế hoạch cho người lao động theo số lượng và chất lượng lao động.
Chế độ tiền lương trong cơ chế tập trung quan liêu bao cấp bao gồm hai phần: ngoài phần tiền lương được nhà nước phân phối theo các thang , bảng lương c̣n có phần bằng hiện vật . Phần này chiếm tỷ trọng lớn so với phần lương cơ bản bằng tiền . Sau một thời gian thực hiện đă có rất nhiều bất cập nảy sinh , cụ thể là chính sách tiền lương này đă làm cho người lao động làm việc một cách thụ động , giảm tính sáng tạo, và từ đó đă làm thủ tiêu động lực của người lao động .
Nh́n nhận thấy nhưng bất hợp lư trong chính sách tiền lương , đảng và nhà nước ta đă thông qua nghị quyết đại hội VI , và một số nghị quyết khác đă quyết định: chuyển từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế hàng hoá nhiều thành phần vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lư của nhà nước . V́ vậy trong lĩnh vực tiền lương và trả công lao động , định hướng cơ bản của chính sach tiền lương mới phải là một hệ thống được áp dụng cho mọi người lao động làm việc trong các thành phần kinh tế quốc dân , đồng thời công nhận sự hoạt động của thị trường sức lao động .
Mặt khác để tiền lương đúng với bản chất kinh tế của nó trong nền kinh tế thị trường ở Việt Nam , phải làm cho tiền lương thực hiện đúng chức năng của nă .
3/ Các h́nh thức trả lương :