Tiểu Luận Vaccine thực phẩm

LỜI MỞ ĐẦU 2

PHẦN 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 4

1.1 . ĐịNH NGHĨA VACCINE THựC PHẩM 3

1.2 . CƠ Sở KHOA HọC Về VACCINE THựC PHẩM 4

1.2.1. Về sinh học phân tử 4

1.2.2. Về miễn dịch học 6

1.2.2.1. Kháng nguyên 7

1.2.2.2. Kháng thể (antibody) 8

1.3. PHƯƠNG PHÁP CHUYểN GEN 8

1.3.1. Chuyển gen gián tiếp bằng vi khuẩn Agrobacterium 9

1.3.2. Chuyển gen trực tiếp 11

1.4 . PHƯƠNG PHÁP TạO VACCINE THựC PHẩM 22

1.4.1. Một số quy trình sản xuất vaccine thực phẩm trên thế giới 22

1.4.1.1. Vaccine viêm gan B 22

1.4.1.2. Vaccine sởi 26

1.4.1.3. Vaccine dịch tả 27

1.5 . THÀNH TựU TRÊN THế GIớI VÀ TRONG NƯớC 30

1.5.1. Thế giới 30

1.5.1.1. Cây lúa biến đổi gen tạo vaccine chống lại giun sán 30

1.5.1.2.Sản xuất kháng nguyên HIV từ cây chuyển gen 31

1.5.1.3. Chuyển gien sản xuất vắc xin chống bệnh đậu mùa 31

1.5.2. Tình hình trong nước 33

PHầN 2 KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU 35

2.1 . ƯU ĐIểM CủA VACCINE THựC PHẩM 35

2.2 . NHƯợC ĐIểM CủA VACCINE THựC PHẩM 36

PHầN 3 KẾT LUẬN 38

TÀI LIỆU THAM KHẢO 41


Lời mở đầu

Vaccine thực phẩm (edible vaccine) là một trong những sản phẩm công nghệ sinh học hiện đại, chỉ mới xuất hiện cách đây khoảng 2 thập kỷ trở lại, là sự kết hợp giữa sinh học phân tử, nuôi cấy mô và miễn dịch học.

Các loại vaccine tiêm hiện nay có giá thành rất cao và người tiêm yêu cầu phải có kỹ năng, hơn nữa việc dùng lại kim tiêm ở một số nơi khó khăn có thể lây truyền virut như viêm gan B, C, HIV Vaccine tiêm cũng yêu cầu bảo quản lạnh, đặc biệt có nhiều nơi vùng sâu, vùng xa mạng điện lưới chưa đến thì vaccine cũng không đến được

Cho đến thời gian gần đây người ta vẫn sử dụng vaccine sống nhược độc làm kháng nguyên kích thích tạo kháng thể cần thiết trong cơ thể người và vật nuôi. Vaccine kiểu này có một số hạn chế như: có khả năng quay trở lại dạng độc hoặc hoạt lực của nó giảm khá nhanh trong cơ thể người và vật nuôi. Hiện nay, nhờ công nghệ DNA tái tổ hợp người ta đã sản xuất được protein vỏ của một số loại virus như virus bệnh lỡ mồm long móng, bệnh dại và viêm gan B. Tuy nhiên, vaccine được sản xuất theo các phương pháp trên có giá thành cao, điều kiện bảo quản và vận chuyển nghiêm ngặt, cần có kỹ thuật viên để tiến hành tiêm chủng [3].

Vaccine thực phẩm là một mô hình lý tưởng vì nó giúp khắc phục được các khó khăn nói trên của vaccine được sản xuất theo phương pháp truyền thống hoặc vaccine DNA tái tổ hợp. Nguyên lý cơ bản của quá trình này là chuyển một loại gen đặc biệt vào tế bào thực vật. Loại gen này hoạt động trong cơ thể thực vật, sẽ biến thành nơi sinh ra protein kháng nguyên. Khi những kháng nguyên này đi vào cơ thể người thông qua ăn uống (dưới dạng tươi sống không nấu chín, nếu không sẽ làm mất hoạt tính kháng nguyên), hệ thống miễn dịch của người sẽ tự động sinh ra kháng thể để chống lại kháng nguyên. Như vậy là đã thay việc tiêm chủng vaccine bằng việc ăn những hoa quả hoặc rau xanh có kháng nguyên [3].

Ở nước ta Vaccin thực phẩm có lẻ là một cụm từ khá mới mẻ nhưng đối với các nước phát triển trên thế giới thì nó không có gì xa lạ lắm, bởi từ những năm đầu thập niên 90 người ta đã tạo thành công những “cây Vaccine ăn” đầu tiên, từ đó bùng lên một chiến dịch nghiên cứu vaccine ăn được trong thực vật của giới khoa học khắp nơi trên thế giới, và đã thu được những thành công đáng kể:

- Sản xuất vaccine chống bệnh infectious bursan desease virus (IBDV) ở gà trong cỏ rabidopsis chuyển gen.

- Chuyển gen orf2 của virus gây bệnh viêm gan E vào cây cà chua, và cây Pichia pastoris.

- Sản xuất vaccine viêm gan B trong cây chuối chuyển gen, cây Physalis ixocarpa, đậu lupin vàng, rau diếp và cà chua.

- Chuyển gen LTB của E. coli (B subunit of E. coli heat-labile enterotoxin) gây bệnh đường ruột vào khoai tây.

- Chuyển gen CTB (cholera toxin B subunit) gây bệnh tả của vi khuẩn Vibrio cholerae và gen LTB vào cây thuốc lá

Tuy nhiên cho đến nay việc nghiên cứu và phát triển vaccine ăn vẫn còn đang là một phương hướng nghiên cứu rất mới của công nghệ sinh học, đặc biệt là ở những nước đang phát triển và những nước nghèo, nơi mà vấn đề miễn dịch thường là mối quan tâm lớn.

Xuất phát từ những lý do trên nên tôi chọn đề tài :” Vaccine thực phẩm”