Thạc Sĩ ứng dụng định giá trong việc mua lại và sáp nhập ngân hàng thương mại tại việt nam

ỨNG DỤNG ĐỊNH GIÁ TRONG VIỆC MUA LẠI VÀ SÁP NHẬP NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠI VIỆT NAM
Mục lục
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG 1 : TỔNG QUAN VỀ ĐỊNH GIÁ TRONG HOẠT ĐỘNG MUA LẠI VÀ SÁP
NHẬP (M&A) NGÂN HÀNG 4
1.1 KHÁI NIỆM ĐỊNH GIÁ NGÂN HÀNG 4
1.2 NHỮNG YẾU TỐ TÁC ĐỘNG LÊN ĐỊNH GIÁ M&A NGÂN HÀNG . 5
1.2.1 Các yếu tố vi mô: . 5
1.2.1.1 Khả năng sinh lợi của Ngân hàng. 5
1.2.1.2 Xu thế của sự tăng trưởng lợi nhuận trong tương lai 5
1.2.1.3 Sự lành mạnh của tình hình tài chính. 6
1.2.1.4 Hiện trạng của tài sản hữu hình 6
1.2.1.5 Tài sản vô hình 6
1.2.1.6 Năng lực hoạt động của con người . 7
1.2.2 Các yếu tố vĩ mô . 7
1.2.2.1 Môi trường kinh tế . 7
1.2.2.2. Môi trường chính trị pháp luật 7
1.2.2.3. Môi trường văn hóa xã hội 7
1.2.2.4. Môi trường công nghệ . 8
1.3 CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ ÁP DỤNG TRONG NGÂN HÀNG 8
1.3.1 Phương pháp thị trường 8
1.3.2 Phương pháp tài sản 9
1.3.3 Phương pháp thu nhập 10
1.4 MỘT SỐ MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TRONG PHƯƠNG PHÁP THU NHẬP . 11
1.4.1 Mô hình DDM 11
1.4.2 Mô hình FCFE 12
1.4.3 Mô hình FCFF 12


Luận văn thạc sĩ Ứng dụng mô hình định giá trong mua lại và sáp nhập NHTM
1.4.4 Mô hình giá trị hiện tại hiệu chỉnh (APV) 13
1.5 THỰC TRẠNG ĐỊNH GIÁ M&A CÁC NGÂN HÀNG THẾ GIỚI . 13
1.5.1 Thực trạng M&A các ngân hàng trên thế giới : 13
1.5.1.1 Hoạt động M&A tại Mỹ 13
1.5.1.2 Hoạt động M&A tại Châu Âu 14
1.5.1.3 Hoạt động M&A tại Châu Á. 15
1.5.2 Thực trạng định giá M&A ngân hàng trên thế giới : 16
1.5.2.1Tại Mỹ : 16
1.5.2.2 Tại Châu Âu : . 18
1.5.2.3 Tại Châu Á: . 19
1.5.3 Những nguyên ngân M&A các ngân hàng trên thế giới 20
1.5.3.1 Ở các nước phát triển 20
1.5.3.2 Ở các nước đang phát triển . 21
CHƯƠNG 2: THỰC TIỄN ĐỊNH GIÁ TRONG HOẠT ĐỘNG MUA LẠI VÀ SÁP NHẬP
NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA. 24
2.1 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG M&A CỦA CÁC NGÂN HÀNG VIỆT NAM 24
2.1.1 Thực trạng hoạt động M&A của các ngân hàng Việt Nam 24
2.1.2 Sự khác biệt trong lĩnh vực M&A ngân hàng với lĩnh vực M&A trong các loại hình Doanh
nghiệp khác 24
2.1.3 Một số vụ sáp nhập ngân hàng điển hình trong những năm gần đây : . 26
2.1.3.1 Techcombank bán cổ phần cho HSBC . 26
2.1.3.2 NH TMCP Eximbank bán cổ phần cho các nhà đầu tư nước ngoài 26
2.1.3.3 Habubank bán cổ phần cho Deutsche Bank AG (Đức) 27
2.1.3.4 BIDV mua lại ngân hàng đầu tư thịnh vượng PIB 27
2.1.3.5 Tổng công ty bưu chính VNPost sáp nhập vào Liên Việt Bank 28
2.2 THỰC TRẠNG VẬN DỤNG CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TRONG NHTM VIỆT NAM 29
2.2.1 Tổng quan về việc vận dụng các phương pháp định giá ở nước ta . 29
2.2.2 Thực trạng vận dụng các mô hình định giá NHTM Việt Nam thời gian qua. 30
2.3 NHỮNG HẠN CHẾ VỀ PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ TẠI VIỆT NAM HIỆN NAY 32
2.3.1 Hạn chế trong phương pháp tài sản . 32
2.3.1.1 Dựa vào số liệu trên bảng cân đối kế toán 32


Luận văn thạc sĩ Ứng dụng mô hình định giá trong mua lại và sáp nhập NHTM
2.3.1.2: Xác định giá trị tài sản thuần theo giá thị trường 33
2.3.2 Hạn chế trong phương pháp DCF 33
2.3.2.1 Phương pháp hiện tại hóa lợi nhuận thuần 34
2.3.2.2 Phương pháp hiện tại hóa dòng tiền thuần . 34
2.3.3 Hạn chế trong phương pháp APV 34
2.3.4 Một số hạn chế khác làm ảnh hưởng đến phương pháp định giá 35
2.3.4.1 Cách thức và tác nghiệp M&A còn sơ khai, khó khăn cho việc định giá. 35
2.3.4.2 Việc bảo mật thông tin chưa được tuân thủ một cách chặt chẽ 35
2.3.4.3 Thông tin chưa thực sự đáng tin cậy 36
2.3.4.4 Khung pháp lý cho M&A vẫn đang đuợc hoàn thiện, cải tiến để góp phần cho việc M&A tại
Việt Nam ngày càng minh bạch và quốc tế hóa 36
2.4 ỨNG DỤNG MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ ĐỐI VỚI NGÂN HÀNG PHƯƠNG NAM 37
2.4.1 Định giá dựa vào ngân lưu tự do doanh nghiệp (FCFF) 39
2.4.1.1 Xét ở tốc độ tăng trưởng giai đoạn cao 5 năm đầu 41
2.4.1.2 Xét ở tốc độ tăng trưởng giảm dần từ năm thứ 6 đến tháng 10 . 42
2.4.1.3 Giai đoạn ổn định từ năm thứ 11 43
2.4.1.4 Xác định giá trị kết thúc 44
2.4.2 Định giá dựa vào ngân lưu tự do vốn chủ sở hữu (FCFE) 45
2.4.3 Định giá theo phương pháp hiện giá hiệu chỉnh APV 48
2.5 NHẬN XÉT CÁC MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ TRONG PHÂN TÍCH ỨNG DỤNG . 51
2.6 NHẬN XÉT PHƯƠNG PHÁP TÍNH CỦA MÔ HÌNH TRONG PHÂN TÍCH 51
2.7 PHIẾU KHẢO SÁT NGHIÊN CỨU M&A NGÂN HÀNG ĐỐI VỚI DOANH NGHIỆP,
NGÂN HÀNG 53
CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐỊNH GIÁ M&A TRONG NHTM
NHẰM ĐẠT MỤC TIÊU TÁI CẤU TRÚC NHTM TRONG THỜI GIAN TỚI 56
3.1 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ ĐỊNH GIÁ M&A NHTM TRONG QUÁ TRÌNH TÁI
CẤU TRÚC . 56
3.1.1 Phát triển hoạt động M&A NHTM trong thời gian tới 57
3.1.2 Nâng cao hiệu quả định giá trong hoạt động M&A ngân hàng . 57
3.1.2.1 Kết hợp với các công ty tư vấn, luật trong hoạt động M&A 57
3.1.2.2 Định giá và lựa chọn phương pháp định giá ngân hàng phù hợp 58
3.1.3 Lựa chọn thời điểm giao dịch M&A và minh bạch thông tin . 59


Luận văn thạc sĩ Ứng dụng mô hình định giá trong mua lại và sáp nhập NHTM
3.1.4 Nâng cao năng lực quản trị đối với NHTM Việt Nam thông qua cơ cấu lại tổ chức và hoạt
động ngân hàng. 60
3.1.5 Nâng cao năng lực tài chính đối với NHTM thông qua cơ cấu lại tài chính ngân hàng 60
3.2 GIẢI PHÁP CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC TRONG M&A NHTM 61
3.2.1 Tăng cường hoạt động truyền thông về M&A ngành Ngân hàng thông qua hội thảo, diễn đàn.
. 61
3.2.2 Hỗ trợ NHTM bằng các điều luật tài chính M&A từ NHNN. 61
3.3 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CỦA CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐỊNH GIÁ M&A . 62
3.3.1 Mô hình ngoại suy đơn giản Hàm xu thế. 63
3.3.2 Các phương trình xu thế theo số liệu lịch sử 63
3.3.3 Kết quả dự báo lợi nhuận ròng 10 năm của NH Phương Nam. 65
KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 . 68
LỜI KẾT 69
TÀI LIỆU THAM KHẢO 70
Phụ lục 1 : MẪU PHIẾU KHẢO SÁT 71
Phụ lục 2 : KẾT QUẢ KHẢO SÁT 74
Phụ lục 3 : BÁO CÁO TÀI CHÍNH 2010 - NH PHƯƠNG NAM 85
Phụ lục 4 : MÔ HÌNH FCFE 93
Phụ lục 5 : MÔ HÌNH FCFF 95
Phụ lục 6 : MÔ HÌNH APV 97
LỜI MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay thị trường mua lại - sáp nhập doanh nghiệp tại Việt Nam có tiềm
năng lớn và tăng trưởng nhanh về quy mô và số lượng. Việc M&A đã mang lại
những lợi ích thúc đẩy doanh thu, đa dạng hóa sản phẩm và phát triển, mở rộng
cấu trúc của các doanh nghiệp VN. Trong đó việc M&A NHTM VN trong những
năm gần đây cũng là yêu cầu cấp bách để thực hiện việc tái cấu trúc hệ thống
Ngân hàng. Nhận thấy rằng, sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu 2007 đến
nay, các NHTMVN với những quy mô vốn khác nhau nhưng đều luôn huy động
vốn vượt trần lãi suất, chạy đua với lãi suất nên đã tạo nên những bất ổn trong
chính sách tiền tệ. Kết hợp thêm với sự sụt giảm của TTCK, thị trường Bất Động
Sản đóng băng làm cho hệ thống NHTMVN gặp khá nhiều khó khăn trong
thanh khoản, huy động vốn, cũng như tính cạnh tranh gay gắt của các NHTMVN
làm các NHTMVN thấy rõ việc M&A là nhu cầu tất yếu. Tuy nhiên, để có thề
M&A đạt hiệu quả cao và kết quả tốt, đòi hỏi vấn đề định giá chính bản thân
Ngân hàng phải được tính toán như thế nào, mô hình nào là phù hợp. Đó cũng
chính là lý do tác giả chọn đề tài “ỨNG DỤNG ĐỊNH GIÁ TRONG VIỆC
MUA LẠI VÀ SÁP NHẬP NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TẠIVIỆT NAM”
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Trong Định giá M&A ngân hàng, có ba đối tượng chính : Ngân hàng chào
bán, Ngân hàng mua, tổ chức tư vấn chuyên nghiệp về M&A, chính phủ. Đối
tượng của luận án bao gồm :
- Những vấn đề lý luận liên quan đến định giá trong việc M&A ngân
hàng.
- Ứng dụng định giá trong hoạt động M&A NHTM tại Việt Nam trong
thời gian qua.
- Khảo cứu những cơ hội, thách thức trong M&A cùng giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động Định giá trong M&A ngân hàng trong quá
trình tái cấu trúc tài chính NHTM.
3. Phương pháp nghiên cứu
Bằng phương pháp nghiên cứu, khảo cứu thực tế, phương pháp so sánh,
phân tích, thống kê, kinh nghiệm, luận án đã nêu lên một số vấn đề về hoạt động
thị trường mua lại sáp nhập ngân hàng tại Việt Nam. Từ đó rút ra những bài học
kinh nghiệm có ý nghĩa về lý luận và thực tiễn nhằm đề xuất một số biện pháp để
góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động định giá cho việc mua lại sáp nhập ngân
hàng tại Việt Nam.
4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu
Hiện nay, hoạt động mua lại, sáp nhập doanh nghiệp ngân hàng đã phát
triển một cách rầm rộ theo xu hướng của thế giới cùng với tình hình kinh tế còn
nhiều khó khăn và việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô còn mất một khoảng thời
gian nữa. Đặc biệt là khi Việt Nam mở cửa hoàn toàn thị trường tài chính vào năm
2010. Các ngân hàng lớn muốn mở rộng thị phần một cách nhanh chóng chắc
chắn sẽ tính đến M&A. Ngoài ra, cùng với việc phát triển thị trường nợ và thị
trường chứng khoán, giao dịch M&A sẽ trở nên dễ dàng hơn. Nó sẽ được thực
hiện thông qua các giao dịch mua bán nợ, mua bán chứng khoán dưới sự tư vấn
của các ngân hàng đầu tư lớn.
Sự cạnh tranh giữa các ngân hàng và xu hướng M&A trong ngành ngân
hàng sẽ phần nào ảnh hưởng đến hoạt động và doanh thu của các ngân hàng,
nhưng đối với người tiêu dùng thì đây là cơ hội để sử dụng các dịch vụ ngân hàng
chất lượng cao với giá dịch vụ phù hợp.
Một hành lang pháp lý đối với các giao dịch M&A nói chung đã bước đầu
được xác lập và được quy định trong nhiều văn bản khác nhau như Luật Dân sự,
Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Cạnh tranh . Tuy nhiên, việc sáp nhập,
mua lại trong ngành ngân hàng có những đặc thù riêng, vẫn cần có quy định rõ
ràng hơn về các phương pháp định giá trước sáp nhập, những định hướng, giải
pháp để sẳn sàng đạt được những hợp đồng mua bán, sáp nhập có lợi nhất cho
mình.
Ý nghĩa của hoạt động định giá mua lại, sáp nhập doanh nghiệp là rất lớn
bởi vì hoạt động mua lại - sáp nhập còn thanh lọc những ngân hàng nhỏ, yếu kém
như quy luật tất yếu, tạo nên những ngân hàng mới có tiềm lực mạnh hơn, hoạt
động hiệu quả hơn, và làm lành mạnh hóa nền kinh tế. tạo thêm sức mạnh cho
mình trong thị trường đầy cạnh tranh hiện nay.
5. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, tài liệu tham khảo, phụ lục, phần nội
dụng của luận án bao gồm 03 chương :
Chương 1 : Tổng quan về định giá trong hoạt động M&A ngân hàng.
Chương 2 : Thực tiễn định giá trong hoạt động M&A ngân hàng thương mại
Việt Nam trong thời gian qua .
Chương 3 : Giải pháp nâng cao hiệu quả định giá M&A trong NHTM nhằm
đạt mục tiêu tái cấu trúc NHTM trong thời gian tới.