Luận Văn Ứng dụng công cụ phái sinh tiền tệ trong việc phòng ngừa rủi ro tỷ giá – thực tiễn trên thế giới và

kHÓA LUẬN NGOẠI THƯƠNG NĂM 2011"
Trong những năm gần đây tỷ giá biến động bất ổn dẫn đến rủi ro tỷ giá mà các doanh nghiệp, các ngân hàng và các nhà đầu tư gặp phải luôn ở mức cao. Đặc biệt cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008 vẫn còn để lại nhiều hậu quả nặng nề với sự sụp đổ của hàng loạt các định chế tài chính lớn. Điều này khiến đồng USD và các ngoại tệ mạnh khác như EUR, GBP, JPY biến động mạnh, gây ra nhiều rủi ro, khiến cho các định chế tài chính, các nhà đầu tư và các doanh nghiệp tổn thất nhiều chi phí. Vấn đề quản trị rủi ro, đặc biệt là rủi ro tỷ giá trở nên cấp thiết và được tất cả mọi chủ thể tham gia thị trường tài chính quan tâm. Trước tình hình đó, công cụ phái sinh tiền tệ đã thể hiện được vai trò quan trọng trong việc hạn chế những thua lỗ có thể xảy ra trong hoạt động kinh doanh ngoại tệ của các chủ thể. Doanh số giao dịch trên thị trường tập trung cũng như thị trương OTC trên toàn thế giới liên tục tăng qua các năm. Tuy nhiên, ở Việt Nam các nghiệp vụ này chỉ mới xuất hiện trong những năm gần đây và mới chỉ được áp dụng ở một số NHTM lớn, trong khi rủi ro tỷ giá ngày càng tăng cao, và xuất hiện với tất cả mọi chủ thể. Do vậy, để có thể tìm hiểu sâu hơn việc phòng ngừa rủi ro tỷ giá trên thế giới, từ đó góp phần vào việc phòng ngừa rủi ro cho các doanh nghiệp Việt Nam, tôi lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Ứng dụng công cụ phái sinh tiền tệ trong việc phòng ngừa rủi ro tỷ giá – thực tiễn trên thế giới và bài học kinh nghiệm cho Việt Nam”.


LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I 4
CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ RỦI RO TỶ GIÁ VÀ CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH 4
1.1. NHỮNG NỘI DUNG CƠ BẢN VỀ TỶ GIÁ 4
1.1.1. Định nghĩa tỷ giá. 4
1.1.2. Phân loại tỷ giá. 5
1.1.2.1. Căn cứ vào cơ chế điều hành chính sách tỷ giá. 5
1.1.2.2. Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối 5
1.1.3. Các phương pháp yết tỷ giá. 6
1.1.3.3. Yết tỷ giá trong thực tế. 7
1.1.4. Sự biến động tỷ giá và các nhân tố ảnh hưởng. 7
1.2. Rủi ro tỷ giá. 8
1.2.1. Khái niệm rủi ro tỷ giá. 8
1.2.2. Trạng thái ngoại tệ. 10
1.2.2.1. Các khái niệm liên quan đến trạng thái ngoại tệ. 10
1.2.2.2. Ý nghĩa việc xác định trạng thái ngoại tệ. 11
1.3. Các công cụ phái sinh tiền tệ. 14
1.3.1. Khái niệm 14
1.3.2. Các công cụ phái sinh tiền tệ. 15
1.3.2.1. Hợp đồng kỳ hạn. 15
1.3.2.2. Hợp đồng tương lai 24
1.3.2.3. Hợp đồng hoán đổi tiền tệ. 27
1.3.2.4. Hợp đồng quyền chọn tiền tệ. 31
CHƯƠNG II 36
2.1. THỰC TIỄN SỬ DỤNG CÔNG CỤ PHÁI SINH TIỀN TỆ ĐỂ PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ TẠI THỊ TRƯỜNG MỸ 36
2.1.1. Diễn biến tỷ giá của đồng USD từ 2005 – 2010. 36
2.1.2. Thực tiễn áp dụng các công cụ phái sinh tiền tệ để phòng ngừa rủi ro tỷ giá tại thị trường Mỹ. 41
2.1.2.1. Từ năm 2005 đến cuối năm 2007. 41
2.1.2.2. Từ năm 2008 đến cuối năm 2010. 44
2.2. THỰC TIỄN SỬ DỤNG CÔNG CỤ PHÁI SINH TIỀN TỆ ĐỂ PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ TẠI THỊ TRƯỜNG CHÂU ÂU 48
2.2.1. Diễn biến tỷ giá của đồng EUR từ 2006 – 2010. 48
2.2.2. Thực tiễn áp dụng các công cụ phái sinh tiền tệ để phòng ngừa rủi ro tỷ giá tại thị trường Châu Âu. 52
2.2.2.1. Từ năm 2005 đến cuối năm 2007. 52
2.2.2.2. Từ năm 2008 đến cuối năm 2010. 53
2.3. THỰC TIỄN SỬ DỤNG CÔNG CỤ PHÁI SINH TIỀN TỆ ĐỂ PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ TẠI THỊ TRƯỜNG NHẬT BẢN 54
2.3.1. Diễn biến tỷ giá của đồng JPY từ 2006 – 2010. 54
2.3.2. Thực tiễn áp dụng các công cụ phái sinh tiền tệ để phòng ngừa rủi ro tỷ giá tại thị trường Nhật Bản. 58
2.3.2.1. Từ năm 2005 đến cuối năm 2007. 58
2.3.2.2. Từ năm 2008 đến năm 2010. 62
CHƯƠNG III 65
BÀI HỌC KINH NGHIỆM CHO VIỆT NAM NHẰM PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ BẰNG CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH TIỀN TỆ. 65
3.1. DIỄN BIẾN TỶ GIÁ GIỮA MỘT SỐ NGOẠI TỆ MẠNH VÀ VNĐ TỪ 2006 – 2010 65
3.1.1. Giai đoạn 2005 – 2007. 65
3.1.2. Giai đoạn 2008 – 2010. 66
3.2. TÌNH HÌNH SỬ DỤNG CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH TIỀN TỆ NHẰM PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ Ở VIỆT NAM TỪ 2006 - 2010. 69
3.2.1. Sử dụng hợp đồng kì hạn. 69
3.2.1.1. Cơ sở pháp lý. 69
3.2.1.2. Xác định tỷ giá kỳ hạn. 71
3.2.1.3. Doanh số giao dịch. 73
Nguồn: Phòng kinh doanh ngoại tệ Eximbank. 75
3.2.2. Sử dụng hợp đồng hoán đổi 76
3.2.2.1. Cơ sở pháp lý. 76
3.2.2.2. Tỷ giá hoán đổi 77
3.2.2. Doanh số giao dịch. 78
Nguồn: Phòng kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng VCB. 79
3.2.3. Sử dụng hợp đồng quyền chọn. 79
3.2.3.1. Cơ sở pháp lý. 79
3.2.3.2. Về phía ngân hàng tham gia. 80
3.2.3.3. Về doanh số giao dịch. 81
3.2.3.4. Quyền chọn ngoại tệ với nội tệ (VNĐ) 81
3.2.4. Đánh giá tình hình áp dụng các công cụ phái sinh tiền tệ để phòng ngừa rủi ro tỉ giá ở Việt Nam 84
3.2.4.1. Nguyên nhân. 84
3.3. CÁC KIẾN NGHỊ NHẰM PHÁT TRIỂN VIỆC SỬ DỤNG CÁC CÔNG CỤ PHÁI SINH TIỀN TỆ TRONG PHÒNG NGỪA RỦI RO TỶ GIÁ 86
3.3.1.Với NHNN-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------*+. 86
3.3.2. Với NHTM 86
3.3.3. Với doanh nghiệp. 88
KẾT LUẬN 90
Danh mục tài liệu tham khảo. 91