Luận Văn Tuyển chọn, sử dụng hệ thống thí nghiệm hóa học và bài tập thực nghiệm trong dạy học hóa học nhằm nâ

MỤC LỤC

Trang

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Mục lục

Danh mục các từ viết tắt

PHẦN I: MỞ ĐẦU 6

1. Lý do chọn đề tài 6

2. Mục đích nghiên cứu 8

3. Nhiệm vụ nghiên cứu 8

4. Giả thuyết khoa học 8

5. Khách thể và đối tượng nghiên cứu 8

6. Phương pháp nghiên cứu 9

7. Giới hạn đề tài nghiên cứu 9

8. Đóng góp của đề tài 9

PHẦN II: NỘI DUNG 10

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 10

1.1. Cơ sở lý luận 10

1.1.1. Quá trình dạy học 10

1.1.1.1. Khái niệm quá trình dạy học 10

1.1.1.2. Mối quan hệ giữa dạy và học 10

1.1.2. Phương hướng đổi mới phương pháp dạy học 12

1.1.2.1. Phương hướng chung 12

1.1.2.2. Những xu hướng dạy học hóa học hiện nay 12

1.1.2.2.1. Những xu hướng đổi mới phương pháp dạy học 12

1.1.2.2.2. Xu hướng đổi mới phương pháp dạy học hóa học 13

1.1.3. Dạy học tích cực 13

1.1.3.1. Khái niệm 13

1.1.3.2. Những dấu hiệu đặc trưng của phương pháp dạy học tích cực 13

1.1.3.3. Các biểu hiện của tính tích cực trong dạy học 14

1.1.3.3.1. Các biểu hiện tính tích cực của học sinh 14

1.1.3.3.2. Các biểu hiện tính tích cực của giáo viên 15

1.1.3.4. Một số phương pháp đặc thù của bộ môn hóa học nhằm tích cực hóa hoạt động của học sinh 15

1.1.3.4.1. Sử dụng phương tiện dạy học hóa học 15

1.1.3.4.2. Sử dụng BTHH để dạy học tích cực 16

1.1.4. Vấn đề tự học của HS 17

1.1.4.1. Khái niệm tự học 17

1.1.4.2. Các hình thức tự học 17

1.1.4.3. Năng lực tự học 17

1.1.4.3.1. Khái niệm năng lực tự học 17

1.1.4.3.2. Một số năng lực tự học cần bồi dưỡng cho HS 18

1.1.4.3.3. Hệ thống kĩ năng tự học 19

1.1.5. Thí nghiệm trong dạy học hóa học ở trường phổ thông 19

1.1.6. Hình thành và phát triển kĩ năng, kĩ xảo cho HS khi làm thí nghiệm 20

1.1.6.1. Khái niệm kĩ năng, kĩ xảo 20

1.1.6.2. Hệ thống kiến thức về kĩ năng, kĩ xảo hóa học cho HS 21

1.1.7. Sử dụng thí nghiệm hóa học để bồi dưỡng kĩ năng tự học của học sinh 22

1.1.8. Sử dụng bài tập thực nghiệm để hình thành kĩ năng tự học của học sinh 24

1.2. Thực trạng sử dụng TNHH và BTHH ở trường THPT 26

Tiểu kết chương 1 27

CHƯƠNG 2: TUYỂN CHỌN, SỬ DỤNG HỆ THỐNG THÍ NGHIỆM HÓA HỌC VÀ BÀI TẬP THỰC NGHIỆM TRONG QUÁ TRÌNH DẠY HỌC HÓA NHẰM NÂNG CAO NĂNG LỰC TỰ HỌC CHO HỌC SINH QUA PHẦN HÓA VÔ CƠ 10 NÂNG CAO 29

2.1. Tìm hiểu chương “Nhóm halogen” và “Nhóm oxi” – Hóa học 10 nâng cao 29

2.1.1. Chương “Nhóm halogen” 29

2.1.1.1. Mục tiêu của chương 29

2.1.1.2. Một số điểm cần lưu ý 30

2.1.2. Chương “Nhóm oxi” 30

2.1.2.1. Mục tiêu của chương 30

2.1.2.2. Một số điểm cần lưu ý 31

2.2. Tuyển chọn thí nghiệm trong quá trình dạy học hóa học ở trường THPT 31

2.2.1. Vì sao phải tuyển chọn thí nghiệm trong quá trình dạy học hóa học ở trường THPT 31

2.2.2. Một số nguyên tắc làm cơ sở cho việc tuyển chọn thí nghiệm 32

2.3. Hình thành và phát triển kĩ năng tự học, tự nghiên cứu trong quá trình dạy học hóa học ở phần hóa vô cơ lớp 10 chương trình nâng cao thông qua việc sử dụng thí nghiệm khi học bài mới 32

2.3.1. Sử dụng TN là nguồn kiến thức để tổ chức hoạt động nghiên cứu 32

2.3.2. Sử dụng TN đối chứng để HS tự rút ra kiến thức 35

2.3.3. Sử dụng TN để tạo tính huống có vấn đề 37

2.3.4. Sử dụng TN kiểm chứng để HS khắc sâu kiến thức 39

2.3.5. Danh mục các TNHH và phương pháp sử dụng chúng khi nghiên cứu tài liệu mới trong chương trình hóa học 10 nâng cao nhằm nâng cao năng lực tự học của học sinh 40

2.4. Hình thành và phát triển kĩ năng tự học, tự nghiên cứu trong quá trình dạy học hóa học ở phần hóa vô cơ lớp 10 chương trình nâng cao thông qua việc sử dụng thí nghiệm thực hành 41

2.5. Hình thành và phát triển kĩ năng tự học, tự nghiên cứu trong quá trình dạy học hóa học ở phần hóa vô cơ lớp 10 chương trình nâng cao thông qua việc sử dụng bài tập thực nghiệm 46

2.5.1. Bài tập về nhận biết, phân biệt chất 47

2.5.1.1. Một số bài tập mẫu 47

2.5.1.2. Bài tập tương tự (không có đáp án) 50

2.5.1.3. Một số bài tập trắc nghiệm khách quan 53

2.5.2. Bài tập tách chất, điều chế, thể hiện tính chất hóa học của một chất 54

2.5.2.1. Một số bài tập mẫu 54

2.5.2.2. Bài tập tương tự (không có đáp án) 56

2.5.2.3. Một số bài tập trắc nghiệm khách quan 58

2.5.3. Bài tập giải thích hiện tượng tự nhiên và bài tập thực tiễn 60

2.5.3.1. Một số bài tập mẫu 60

2.5.3.2. Một số bài tập trắc nghiệm khách quan 64

2.5.4. Bài tập có hình vẽ liên quan đến thí nghiệm hóa học. 67

2.5.4.1. Một số bài tập mẫu 67

2.5.4.2. Bài tập tương tự (không có đáp án) 72

Tiểu kết chương 2 79

CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM 80

3.1. Mục đích thực nghiệm 80

3.2. Nhiệm vụ thực nghiệm 80

3.3. Đối tượng và địa bàn thực nghiệm 80

3.4. Phương pháp thực nghiệm 81

3.5. Nội dung thực nghiệm 81

3.6. Kết quả thực nghiệm sư phạm 83

3.6.1. Lập bảng phân phối: tần suất, tần suất luỹ tích 84

3.6.2. Vẽ đồ thị đường luỹ tích theo bảng phân phối tần suất luỹ tích 85

3.7. Phân tích kết quả thực nghiệm sư phạm 87

PHẦN III: KẾT LUẬN CHUNG VÀ KIẾN NGHỊ 88

1. Kết luận 88

2. Kiến nghị 90

TÀI LIỆU THAM KHẢO 91

PHẦN PHỤ LỤC