Thạc Sĩ Truyền thuyết và lễ hội ở Đan Phượng- Hà Nội

MỤC LỤC
Trang
PHẦN MỞ ĐẦU 1
I. Lí do chọn đề tài . 1
II. Lịch sử vấn đề . 2
III. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu . 6
IV. Mục đích, nội dung, nhiệm vụ nghiên cứu 7
V. Phương pháp nghiên cứu 7
VI. Đóng góp mới của luận văn . 8
VII. Cấu trúc của luận văn 9
PHầN NộI DUNG . 10
Chương I. Tổng quan về truyền thuyết và lễ hội
ở Đan Phượng . 10
I. Vài nét về vùng đất Đan Phượng . 10
1. Vị trí địa lý . 10
2. Lịch sử hình thành và phát triển . 10
3. Truyền thống lịch sử – văn hóa 11
4. Văn hóa, tín ngưỡng 12
2. Địa bàn phân bố . 15
3. Phân loại truyền thuyết Đan Phượng 16
3.1. Truyền thuyết về thờ thần tự nhiên . 17
3.2. Truyền thuyết về các nhân vật sáng tạo văn hóa . 22
3.3. Truyền thuyết chống giặc ngoại xâm . 24
3.4. Truyền thuyết về cuộc xung đột Hùng Vương - Thục Phán . 25
III. Lễ hội ĐAN PHượng – diện mạo và đặc điểm . 27
1. Khái niệm lễ hội và các đặc điểm của nó 27
2. Phân loại lễ hội ở Đan Phượng 29
2.1. Lễ hội phong tục . 29
2.2. Lễ hội sinh hoạt văn hóa . 31
2.3. Lễ hội về người anh hùng chống ngoại xâm . 33
Tiểu kết chương I 34
CHƯƠNG II. CÁC NHểM TRUYỀN THUYẾT TIấU BIỂU Ở ĐAN PHƯỢNG . 35
I. Truyền thuyết về các vị thần tự nhiên 35
1. Truyền thuyết về thờ thần mặt trời . 35
2. Nhóm truyền thuyết về tục thờ cúng thủy thần . 36
3. Truyền thuyết thờ thần cây . 42
4. Truyền thuyết về tín ngưỡng thờ chú đá 43
5. Truyền thuyết về thờ thần núi 45
II. NHểM TRUYỀN THUYẾT CHỐNG NGOẠI XÂM 47
1. Nhận xét chung về kết cấu . 47
2. Nhận xét chung về đặc điểm nhân vật . 51
3. Một số truyền thuyết chống ngoại xâm tiêu biểu ở Đan Phượng 53
3.1. Chùm truyền thuyết về khởi nghĩa Hai Bà Trưng (các xã dọc sông Hồng,
sông Đáy, sông Hát) 53
3.2. Truyền thuyết về Đinh Tuấn (xã Tân Lập) . 54
3.3. Truyền thuyết về Văn Dĩ Thành (xã Tân Hội) . 55
III. Nhóm TRUYỀN THUYẾT VỀ CÁC NHÂN VẬT SÁNG TẠO
VĂN HÓA . 64
1. Truyền thuyết về những anh hựng trị thủy 64
2. Truyền thuyết về các nhân vật khai sáng văn hóa 68
3. Truyền thuyết về các nhân vật là tổ nghề . 70
Tiểu kết chương II . 73
CHƯƠNG III. CÁC LỄ HỘI TIÊU BIỂU Ở ĐAN PHƯỢNG 74
I. CÁC LỄ HỘI TIấU BIỂU . 74
1. Lễ hội làng Thụy Ứng . 74
1.1. Nguồn gốc lễ hội 74
1.2. Không gian, thời gian và điạ điểm mở hội 75
1.3. Quá tŕnh chuẩn bị lễ hội . 75
1.4. Diễn biến lễ hội . 77
2. Lễ hội đỡnh Thọ Vực 79
2.1. Nguồn gốc lễ hội 79
2.2. Không gian, thời gian và địa điểm mở hội 80
2.3. Diễn biến lễ hội . 81
2.3.1. Lễ rước nước đỡnh Thọ Vực 81
2.3.2. Hội bơi trải . 83
3. Lễ hội đền Sa Lóng 84
3.1. Nguồn gốc lễ hội 84
3.2. Không gian, thời gian và địa điểm mở hội 84
3.3. Chuẩn bị lễ hội . 88
3.4. Diễn biến lễ hội . 88
4. Lễ hội đền Đầm Giếng . 94
4.1. Nguồn gốc lễ hội 94
4.2. Không gian, thời gian và địa điểm mở hội 99
4.3. Diễn biến lễ hội 100
II. SỰ GẮN Bể GIỮA TÍN NGƯỠNG VÀ LỄ HỘI Ở ĐAN PHƯỢNG 103
1. Tín ngưỡng thờ các hiện tượng siêu nhiên . 104
2. Tín ngưỡng nông nghiệp . 105
3. Tín ngưỡng thờ thành hoàng 109
4. Tín ngưỡng tôn thờ các danh nhân của địa phương . 111
Tiểu kết chương III 113
PHẦN KẾT LUẬN . 114
Tài liệu tham khảo . 117
Phụ lục