Tài liệu Truyện Dân gian

Sự tích ông Bình vôi
Truyện kể về một người đàn bà tu hành muốn đắc đạo nhưng trong lòng vẫn đầy thói hiềm tị và độc ác, cuối cùng phải hóa thành cái bình vôi luôn để cho người đời móc ruột. Truyện thể hiện một triết lý của đạo Phật nói riêng và đạo làm người nói chung: để được chính quả, không những cần có quá trình tu luyện mà còn phải có cái tâm sáng.

Ngày xưa, có một người con gái con nhà giàu rất đẹp nhưng cũng rất kiêu. Cô làm cho các bạn gái xa lánh mình. Cô cũng làm cho các chàng trai ghét cô vô hạn. Cũng vì thế đến tuổi lấy chồng, cô gái vẫn chưa có đám nào vừa ý. Chàng trai nào cũng bị cô chê, vì cao chê ngỏng, thấp chê lùn; lớn chê béo trục béo tròn, gầy chê xương sống xương sườn bày ra.

Nhưng rồi cô cũng lấy được chồng. Chồng cô yêu vợ nhưng lại bực mình vì thói ghen của vợ. Cô ghen chồng đến mức làm cho xóm giềng luôn luôn khó chịu vì những lời qua tiếng lại của họ. Cuối cùng hai người không vừa ý nhau và ly dị. Buồn bực vì duyên phận, cô bỏ đi tu.

Cô xuất gia ở một ngôi chùa cổ trên núi gần hai mươi năm. Chim muông, thú rừng hầu như quen thuộc bóng dáng của sư nữ. Hai mươi năm qua, cô vẫn chưa đắc đạo. Cô thắc mắc, vì tự cho mình thông kinh kệ hơn người và chịu đủ mọi sự khổ hạnh của nhà chùa. Một ngày kia cô quyết định sang Tây Trúc một phen để tìm cho ra lẽ. Đường sang Tây Trúc thiên nguy vạn hiểm nhưng cô quyết đi cho bằng được.