Luận Văn Trợ cấp xuất khẩu của Việt Nam trong điều kiện hội nhập

LỜI NÓI ĐẦU
******************

Lịch sử phát triển của thương mại quốc tế gắn liền với sự hình thành và phát triển của hoạt động xuất khẩu. Từ khi thực hiện đường lối đổi mới, chuyển sang nền kinh tế thị trường và chủ động hội nhập kinh tế với thế giới và khu vực, Đảng và Nhà nước đã chủ trương đẩy mạnh hoạt động xuất khẩu để làm động lực thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Để đẩy mạnh xuất khẩu, Nhà nước phải có những biện pháp chính sách khuyến khích ở mức cao nhất các ngành sản xuất cho xuất khẩu, các doanh nghiệp tham gia vào quá trình xuất khẩu và quốc tế hoá nhằm phát huy mọi tiềm năng và nội lực của đất nước, đồng thời khai thác tối đa sự hỗ trợ và hợp tác của cộng đồng quốc tế. Trợ cấp xuất khẩu trở thành một công cụ vô cùng quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu này.

Trợ cấp xuất khẩu càng trở nên cần thiết khi nhịp độ tăng trưởng kinh tế của Việt Nam năm 1998 lần đầu tiên từ năm 1990 trở lại đây có dấu hiệu chững lại chỉ đạt mức chưa đầy 6% còn tăng trưởng xuất khẩu chỉ đạt mức 1,9% là mức thấp nhất kể từ khi thực hiện đường lối đổi mới và mở cửa nền kinh tế và thậm chí vào quý I năm 1999, xuất khẩu còn giảm .Tuy xuất khẩu đã phục hồi tương đối mạnh mẽ thời gian từ quý II/1999 đến nay, nhưng chúng ta chưa tạo ra được một nền tảng chắc chắn để đảm bảo tăng trưởng xuất khẩu bền vững. Sự chững lại nhịp độ tăng trưởng xuất khẩu một số sản phẩm chính của Việt nam như dệt may, giày dép, hàng thủ công mỹ nghệ .năm 2001 chứng tỏ điều này. Như vậy, yêu cầu thực tế đặt ra là chính sách trợ cấp xuất khẩu của Việt nam trong thời gian tới phải đảm bảo sự tăng trưởng xuất khẩu cao và bền vững.

Trong thời gian ngắn đến tham khảo tài liệu và học hỏi tại Viện nghiên cứu thương mại - Bộ thương mại, tác giả nhận thấy trợ cấp xuất khẩu là việc hết sức quan trọng trong mục tiêu đẩy mạnh xuất khẩu, đặc biệt là đối với các doanh nghiệp xuất khẩu còn non nớt trên thương trường quốc tế, thiếu kinh nghiệm, thiếu điều kiện tài chính khi hội nhập quốc tế.

Với những gì đã học hỏi được từ Bộ thương mại cùng vốn kiến thức được trang bị trong 4 năm học taị trường, tác giả đã mạnh dạn chọn và nghiên cứu đề tài :
Trợ cấp xuất khẩu của Việt nam trong điều kiện hội nhập
Mục đích ngiên cứu của đề tài:
- Nghiên cứu những vấn đề lý luận và thực tiễn về trợ cấp xuất khẩu của Việt nam trong điều kiện hội nhập.
- Phân tích những yếu tố thuận lợi, khó khăn và kiến nghị một số giải pháp để nâng cao hiệu quả của trợ cấp xuất khẩu.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Đề tài tập trung nghiên cứu một số chính sách trợ cấp xuất khẩu trên phương diện lý luận và thực tiễn trong thời kỳ nước ta thực hiện đường lối đổi mới chuyển sang nền kinh tế thị trường và chủ động hội nhập kinh tế quốc tế và đưa ra kiến nghị nhằm nâng cao hiệu ủa trợ cấp xuất khẩu trong điều kiện hội nhập.
Phương pháp nghiên cứu:
- Vận dụng lý luận vào thực tiễn, sử dụng phương pháp phân tích, so sánh , khái quát hoá và tổng hợp để nghiên cứu.
- Tham khảo, nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trên thế giới có điều kiện tương đồng với Việt nam để giải quyết các vấn đề nêu ra trong đề tài.
Kết cấu, nội dung của đề tài:
Đề tài "Trợ cấp xuất khẩu của Việt nam trong điều kiện hội nhập" được trình bày theo kết cấu sau:
Mục lục
Lời nói đầu
Chương I: Cơ sở lý luận của trợ cấp xuất khẩu
Chương II: Thực trạng trợ cấp xuất khẩu của Việt nam và thách thức khi gia nhập tổ chức thương mại thế giới
ChươngIII: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả trợ cấp xuất khẩu ở Việt nam trong điều kiện hội nhập
Kết luận
Danh mục tài liệu tham khảo



MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA TRỢ CẤP XUẤT KHẨU 8

I. Khái niệm về trợ cấp xuất khẩu 8
1. Khái niệm về trợ cấp xuất khẩu .8
2. Các hình thức trợ cấp xuất khẩu 8

II. Vai trò của trợ cấp xuất khẩu .9

1. Trợ cấp xuất khẩu giữ vị trí trọng yếu trong việc thực hiện mục tiêu
đẩy mạnh xuất khẩu của đất nước .10

2. Trợ cấp xuất khẩu giúp nâng cao khả năng cạnh tranh xuất khẩu của
doanh nghiệp 11

III. Kinh nghiệm về trợ cấp xuất khẩu của một số nước và gợi ý đối với Việt Nam . 12

1. Các hình thức trợ xuất khẩu cấp chủ yếu các nước đã áp dụng 12
a. Trợ cấp xuất khẩu của Nhật bản .12
b. Trợ cấp xuất khẩu của Hàn Quốc .12
c. Trợ cấp xuất khẩu của Thái Lan .14
d. Trợ cấp xuất khẩu của Philippin .15

2. Những gợi ý đối với Việt Nam trong điều kiện hội nhập .17



CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG TRỢ CẤP XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM VÀ NHỮNG THÁCH THỨC KHI GIA NHẬP TỔ CHỨC THƯƠNG MẠI
QUỐC TẾ

I. Vài nét về hoạt động xuất khẩu của Việt nam trong những năm gần đây .21

II. Thực trạng trợ cấp xuất khẩu của Việt nam 25
1. Một số thành tựu đã đạt được 26
1.1. Về tín dụng hỗ trợ xuất khẩu năm 2003 .26
1.2. Về thưởng kim ngạch xuất khẩu .34
1.3. Về việc xây dựng các chương trình xúc tiến thương mại trọng điểm .35
1.4. Về chi phí giao dịch, tiếp thị của các doanh nghiệp .35
1.5. Điều chỉnh một số quy định về GTGT .36
1.6. Rà soát để giảm chi phí dịch vụ đầu vào đối với xuất khẩu .36
1.7. Về quỹ bảo lãnh tín dụng đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ 36

2. Những thách thức đối với trợ cấp xuất khẩu ở Việt nam .39

CHƯƠNG III. MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ TRỢ CẤP XUẤT KHẨU Ở VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN HỘI NHẬP

I. Cơ sở đề ra giải pháp .46

1. Những thuận lợi và khó khăn 46
2. Phương hướng hoạt động xuất khẩu của Việt Nam trong thời gian tới 50
3. Những quan điểm chính về trợ cấp xuất khẩu .52

II. Một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả trợ cấp xuất khẩu ở Việt nam 54

1. Các giải pháp ở tầm vĩ mô .54

2. Các giải pháp ở tầm vi mô 59


KẾT LUẬN 70

Danh mục tài liệu tham khảo 72