Tài liệu Trình bày hoàn cảnh ra đời, nội dung, ý nghĩa của HP 1959 (sửa đổi)

*Hoàn cảnh ra đời:

Năm 1959 về cơ bản miền Bắc đã hoàn thành sự nghiệp XHCN. Đảng đề ra 2 nhiệm vụ chiến lược cho CMVN là xây dựng CNXH ở miền Bắc và tiến hành CMDTDCND giải phóng miền Nam, trong đó nhiệm vụ xây dựng XHCN ở miền Bắc đóng vai trò quyết định. Vì vậy HP 1946 đã hoàn thành sứ mệnh lịch sử của nó và cần có 1 bản HP mới để đáp ứng tình hình nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Tại quốc hội khóa 1, kỳ họp thứ 6 ngày 23/11/1957 đã quyết định sửa đổi HP 1946 và thành lập Ban dự thảo HP do chủ tịch HCM đứng đầu. Ngày 1/4/1959 dự thảo HP sửa đổi được đưa ra trưng cầu ý dân. Ngày 31/12/1959 QH đã nhất trí thông qua bản HP sửa đổi và 01/01/1960 chủ tịch HCM ký sắc lệnh công bố hiến pháp.

*Nội dung cơ bản:

Lời nói đầu, 10 chương, 112 điều

Chương 1 (8 điều: 1 – 8): Nước Việt Nam DCCH. Qui định hình thức chính thể CHDCND (Đ2). HP tiếp tục khẳng định tất cả quyền lực trong nước thuộc về ND (Đ4). HP khẳng định nguyên tắc tổ chức hoạt động của BMNN là tập trung và dân chủ.

Chương 2 (13 điều: 9 – 21): chế độ kinh tế xã hội. Đây là chương mới so với HP 1946. HP xác định các hình thức sở hữu gồm 4 loại: sở hữu NN, sở hữu HTX và lao động riêng lẻ, sở hữu tư sản dân tộc. Chế độ quản lý kinh tế là kế hoạch hóa, quy định chính sách của NN đối với các thành phần kinh tế

Chương 3 (21 điều: 22 – 42): Quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân. So với HP 1946 thì HP này có bước phát triển mới về số lượng nội dung về các quyền công dân, đặc biệt là có những những qui định công dân được thực hiện bao gồm các quyền lực chính trị, kinh tế, VHXH, các quyền tự do dân chủ và tự do cá nhân.