Tiểu Luận Trật tự thế giới trong nền chính trị quốc tế hiện đại

LỜI MỞ ĐẦU

Hai mươi năm kể từ khi bức tường Béc lin sụp đổ - biểu tượng kết thúc chiến tranh lạnh, thế giới đã trải qua nhiều biến động to lớn làm tiêu tan dự báo lạc quan của nhiều người cho rằng sau khi chấm dứt kỷ nguyên đối đầu căng thẳng giữa hai hệ thống chính trị thế giới, nhân loại sẽ bước sang kỷ nguyên phát triển hoà bình và hoà dịu.
Trên thực tế, kể từ khi kết thúc chiến tranh lạnh tới nay, thế giới đã phải chứng kiến hàng loạt các cuộc chiến tranh và xung đột đẫm máu, tiêu tốn hàng ngàn tỷ USD và tài nguyên quý giá lẽ ra phải được sử dụng để chống lại nguy cơ đói nghèo, dịch bệnh và cạn kiệt tài nguyên. Đó là cuộc chiến tranh Mỹ xâm lược Panama (1989), chiến tranh vùng Vịnh do Mỹ và liên quân phát động (1991), chiến tranh Mỹ và NATO xâm lược Nam Tư (1998-1999), chiến tranh do Mỹ phát động ở Afganistan (2001), chiến tranh do Mỹ và liên quân tiến hành ở Iraq (2003) và chiến tranh Nam Ôxêtia do Grudia khởi xướng (2008). Đồng thời, các "điểm nóng" cũ và mới hình thành ở Trung Đông, Trung Á, châu Phi, Đông Bắc Á . vẫn chưa có giải pháp hạ nhiệt và các cuộc chạy đua vũ trang hình thành tại nhiều khu vực trên thế giới.
Sau khi khối quân sự Vacsava giải thể, Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) không những vẫn tồn tại mà còn không ngừng mở rộng và vẫn tiếp tục thực hiện "cuộc thập tự chinh" sang phía Đông, gây mất ổn định ở châu Âu, đe dọa an ninh của nước Nga. Việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước hạn chế phòng thủ tên lửa ký với Liên Xô để xây dựng lá chắn tên lửa toàn cầu nhằm giành ưu thế chiến lược đơn phương trên phạm vi thế giới đang tác động tới cán cân chiến lược quốc tế. Mỹ bị thất bại trong các cuộc chiến tranh do họ phát động và cuộc khủng hoảng tài chính - kinh tế bùng phát từ Mỹ, sau đó lan toả ra khắp thế giới đã làm lung lay tận gốc rễ trật tự thế giới mới đơn cực do Mỹ áp đặt vai trò "lãnh đạo” sau khi Liên Xô tan rã, nhường chỗ cho một trật tự thế giới mới, trong đó nổi lên nhiều quốc gia và trung tâm kinh tế, chính trị và quân sự thách thức vị thế dẫn đầu của Mỹ.


Thế giới đang thay đổi nhanh chóng và chính trong bối cảnh đó, nước Mỹ đã bầu Thượng nghị sĩ Barak Obama lên làm tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử hơn 200 năm của quốc gia này vì một lý do nặng ký nhất: ông Barak Obama đưa ra cương lĩnh tranh cử nhằm thay đổi nước Mỹ và thế giới. "Thay đổi" - đó cũng chính là khát vọng của thế giới hôm nay và chính nó đã gây nên "cơn động đất chính trị" trên chính trường của nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ.
Vâng! Thay đổi! Đó không chỉ là mong ước của Mỹ mà còn là ước mong của nhiều quốc gia trên thế giới. Và nếu như Mỹ vẫn luôn giữ tham vọng bá quyền, thì các quốc gia còn lại, đặc biệt là các nước lớn như Trung Quốc, Nga, Ấn Độ lại quyết tâm ngăn chặn và chống lại tham vọng này của Mỹ.
Vậy, thế giới hiện nay đang đi theo một trật tự nào?
Bài tiểu luận của tôi sẽ giúp giải đáp được phần nào cho câu hỏi trên.

MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 1
CHƯƠNG I. 3
CÁC QUAN NIỆM KHÁC NHAU VỀ TRẬT TỰ THẾ GIỚI. 3
CHƯƠNG II. 6
ĐẤU TRANH QUYẾT LIỆT GIỮA HAI XU HƯỚNG: 6
ĐƠN CỰC VÀ ĐA CỰC TRONG THỜI KỲ QUÁ ĐỘ 6
CHƯƠNG III. 12
XU HƯỚNG CỦA TRẬT TỰ THẾ GIỚI MỚI. 12
1. Mỹ vẫn là siêu cường duy nhất. 12
2. Sự xuất hiện của một loạt các nước mới nổi. 13
Đối với Trung Quốc: 13
Đối với Nga: 16
Đối với Ấn Độ: 17
EU 18
Nhật Bản. 18
3. Sự phát triển mạnh mẽ của chủ nghĩa dân tộc và chủ nghĩa cực đoan. 18
4. Đa cực hóa là đặc trưng của quan hệ quốc tế. 19
5. Diễn viên trong trật tự thế giới mới 20
6. Về tập hợp lực lượng. 20
CHƯƠNG IV: TÍNH ỔN ĐỊNH CỦA TRẬT TỰ 22
1. Khả năng thay đổi so sánh lực lượng thấp. 22
2. Tính chắc chắn của những luật chơi cơ bản. 22
KẾT LUẬN 24
Chú thích và danh mục tài liệu tham khảo. 25