Tài liệu Trật tự thế giới mới sau chiến tranh lạnh

Trật tự thế giới mới sau chiến tranh lạnh


Bài làm
Trật tự quan hệ quốc tế được xác lập bởi tương quan so sánh lực lượng thông qua tiềm lực tổng thể của các quốc gia, chủ yếu dựa trên sức mạnh kinh tế,quân sự,chính trị.Chủ thể nào nắm tiềm lực tổng thể lớn sẽ giữ vị trí quan trọng trong trật tự đó.Nhưng xét cho đến cùng thì trật tự quan hệ quốc tế chỉ có tính bền vững tạm thời trong một giai đoạn lích sử nhất định và nó được biểu hiện bằng các quan hệ ràng buộc .Nó chế định hành vi trên trường quốc tế trong giai đoạn lịch sử đó.
Lịch sử thế giới biến động đầy phức tạp trong quan hệ giữa các quốc gia,các khu vực .Nhưng quan hệ quốc tế định hình nên một trật tự thế giới hoàn thiện kể từ sau thế chiến thứ nhất với hòa ước Vecsai_Oasinton và một trật tự thế giới tiếp thay thế được xác lập sau thế chiến thứ hai :trật tự hai cực Ianta.nguyên nhân chính dẫn đến sự thay đổi trật tự thế giới chính là sự dịch chuyển vị trí trên trường quốc tế giữa các quốc gia với nhau.Các nước lớn khác mới nổi lên(Mỹ từ sau thế chiến thư nhất,Liên Xô từ sau cách mạng tháng 10 thành công với sự ra đời của liên bang Xô Viết năm 1922)thay thế các cường quốc châu âu trước kia giữ vị trí lãnh đạo thế giới.
Trật tự hai cực Ianta là một trật tự với sự đối đầu trực tiếp giữa Mỹ và Liên Xô,biểu hiện ra bên ngoài thông qua “chiến tranh lạnh”.Hai siêu cường của thế giới đối lập với nhau ,luôn phủ định lẫn nhau nhưng không đấu tranh trực diện trên chiến trường .Cả hai chỉ ra mặthauj thuẫn cho các khu vực nằm trong tầm ảnh hưởng của mình.Dĩ nhiên ta cũng không thể không nhắc tới vai trò của các cường quốc như:Anh,Pháp,Đức ,Nhật bên cạnh có Trung Quốc.Thời kỳ này các quốc gia kể trên không còn mạnh như trong lịch sử.Sau các thiệt hai do chiến tranh liên miên gây ra đã làm cho nền kinh tế của các quốc gia đó bị suy thoái ,không còn đủ sức vực dậy như xưa,họ đều phải dựa vào đàn anh của mình để khôi phục và trở thành đồng minh của Mỹ và Liên Xô.Anh, Pháp sau là Đức,Nhật phụ thuộc vào Mỹ góp phần làm nên sức mạnh của Mỹ trên thế giới.Trung Quốc được đánh giá như một nước trung gian:có thời kỳ thì liên minh với Liên Xô chống Mỹ(những năm 50 của thế kỷ trước),có thời kỳ chống cả Mỹ và Liên Xô(những năm 60),có thời kỳ liên minh với Mỹ chống Liên Xô(từ sau thông cáo Thượng Hải năm 1972).Ngoài những nươc trên thì cả Mỹ và Liên Xô đều cố gắng vươn cánh tay dài của mình ra các khu vực khác nhau trên thế giới.Họ có mặt trên khắp các mặt trận cả Âu,Á,Phi:Đông Đức_Tây Đức,bắc Triều Tiên và Nam Triều Tiên,khu vực Trung Đông
Sau hơn 40 năm đối đầu,cả hai siêu cường đều chịu những tổn thất lớn,,một số lĩnh vực mất ví trí số một thế giới.Năm 1989 sau cuộc gặp gỡ của hai nhà cầm quân:Bush và Gioocbachop ở đảo Manta đã đi đến quyết định chấm dứt “chiến tranh lạnh” sau đó là năm 1991 với sự tan dã của liên bang Xô Viết trật tự hai cự không còn tồn tại .Mỹ nghiễm nhiên trở thành cường quốc số một thế giới.
Đến nay Mỹ vẫn là siêu cường số một thế giới đó là sự thật nhưng Mỹ không thể có được vị trí lãnh đạo thế giới như trong giai đoạn trước.Trong giai đoạn cuối của chiến tranh lạnh ,các quốc gia :Anh,pháp ,Đức ,Nhật,Trung Quốc đã đạt được những bước tiến đáng kể về kinh tế và vẫn đang vận động phát triển không ngừng.Họ đang lấy lại những gì đã mất.Bên cạnh đó các quốc gia nhỏ đang phát triển cũng đang đưa đất nước bươc lên vị trí cao hơn,họ đã liên kết lại với nhau nhằm hạn chế sự khống chế của các nước lớn.Như vậy trên thế giới có 3 lực lượng chủ yếu đang theo đuổi những mô hình khác nhau về trật tự thế giới mới”Đó là Mỹ muốn thiết lập một trật tự thế giới đơn cực do Mỹ làm bá chủ;là các cường quốc các trung tâm lớn như Nga,Trung Quốc,Nhật Bản,Ấn Độ ,liên minh Châu Âu có cùng lợi ích chiến lược trong việc thúc đẩy sự ra đời của một trật tự thế giới đa cực mà bản thân họ sẽ đóng vai trò là các cực trong trật tự này; là đại đa số các nước còn lại_các nước nhỏ,các nước đang phát triển_mong muốn thiết lập một trật tự thế giới thực sự dân chủ bình đẳng ”(tạp chí cộng sản số 20 tháng 10/2006).các chủ thể ra sức hành động nhằm đạt được mục đích cao nhất của mình.ở đây chúng ta nói đến âm mưu bá của Mỹ.