Mở đầu Pháp nhân có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về những tội phạm được thực hiện trong khuôn khổ các hoạt động của pháp nhân hoặc vì lợi ích của pháp nhân không? Nói cách khác, có cần thiết phải thiết lập chế định trách nhiệm hình sự (TNHS) của pháp nhân trong luật hình sự không? Đó là vấn đề từ thời La Mã cổ đại đến nay đã và đang gây ra nhiều tranh luận gay gắt trong giới khoa học hình sự của nhiều nước trên thế giới. Những tranh luận này có thể hình dung về mặt thực tiễn và lý thuyết đã được vượt qua các nước theo truyền thống Common law như Anh, Hoa Kỳ, Canada, Australia , khi toà án các nước này đã chấp nhận nguyên tắc TNHS của pháp nhân rất sớm và hiện nay chế định TNHS của pháp nhân đã được thiết lập và trở thành một nguyên tắc cơ bản trong luật hình sự mỗi nước. Tuy nhiên các cơ sở lý thuyết và cách thức thừa nhận, thiết lập nguyên tắc này cũng có sự khác nhau ở mỗi quốc gia theo truyền thống pháp luật này. Trong quá trình xây dựng Bộ luật Hình sự sửa đổi của nước ta hiện nay đã xuất hiện một vấn đề gây nhiều tranh cãi: Có nên quy định pháp nhân là chủ thể của tội phạm hay không? Hay nói cách khác là các biện pháp pháp lý hình sự có thể được áp dụng với pháp nhân hay không? Có thể nói vấn đề trách nhiệm hình sự của pháp nhân là vấn đề rất mới không chỉ trong thực tiễn pháp lý mà còn cả trong khoa học pháp lý nước ta. Do đó, không thể kết luận một cách đơn giản rằng: nên hay không nên quy định nếu những kết luận đó chưa được hậu thuẫn bằng những luận điểm khoa học. Với trình độ hiểu biết còn hạn chế, em rất mong nhận được sự nhận xét của các thầy cô và các bạn để em có thể tiến bộ hơn. Như chúng ta đã biết, vấn đề trách nhiệm hình sự của pháp nhân là một vấn đề rất mới trong việc áp dụng Luật hình sự của nước ta hiện nay. Vì vậy khi tiến hành nghiên cứu vấn đề trách nhiệm hình sự của pháp nhân thì mục tiêu trước hết được đặt ra là mục tiêu nhận thức. Qua việc đặt vấn đề trách nhiệm hình sự của pháp nhân, tôi đã đi sâu phân tích các quan điểm khác nhau về khái niệm trách nhiệm hình sự và quan trọng hơn là có thể đưa ra quan điểm về vấn đề trách nhiệm hình sự. Mục tiêu thứ hai là có thể nêu ra những luận cứ pháp lý và thực tiễn cho việc truy cứu trách nhiệm hình sự của pháp nhân đồng thời tìm hiểu về vấn đề quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân của một số nước trên thế giới. Mục tiêu quan trọng nhất trong đề tài này là góp mộy ý kiến cho các nhà làm luật trong quá trình sửa đổi, bổ sung bộ luật hình sự Việt Nam trong thời gian gần nhất. Những vấn đề được trình bày và kết luận trong đề tài là hệ thống quan niệm, định nghĩa có giá trị tham khảo trong việc quy định truy cứu trách nhiệm hình sự của pháp nhân. Tóm tắt công trình Phần I - lời mở đầu .3 phần ii - giảI quyết vấn đề I - mục tiêu công trình 4 Ii - phương pháp nghiên cứu: .4 1-phương pháp phân tích và tổng hợp 4 2-phương pháp so sánh .5 3-sự kết hợp giữa các phương pháp Chương i-cơ sở quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân i-cơ sở lý luận: 6 a-một số kháI niệm: .6 1-trách nhiệm hình sự: 6 2-trách nhiệm hình sự của pháp nhân: 11 2.1-pháp nhân .11 2.2-trách nhiệm hình sự của pháp nhân 12 b-cơ sở lý luận: .12 ii-mặt thực tiễn: 14 iii-mặt pháp luật: .16 chương ii-trách nhiệm hình sự của pháp nhân các nước trên thế giới i-trách nhiệm hình sự của pháp nhân trong luật hình sự các nước theo truyền thống common law 1-lịch sử vấn đề: .18 2-phạm vi áp dụng trách nhiệm hình sự của pháp nhân: .22 3-các tội phạm có thể quy kết cho pháp nhân: .23 4-các điều kiện áp dụng trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân: .25 5-hình phạt áp dụng đối với pháp nhân phạm tội: .30 6-kết luận: 30 ii-trách nhiệm hình sự của pháp nhân của các nước theo truyền thống civil law 1-lịch sử vấn đề: .31 2-các pháp nhân chịu trách nhiệm hình sự: .33 3-các tội phạm có thể quy kết cho pháp nhân: 35 4-những điều kiện để có thể quy kết trách nhiệm hình sự cho pháp nhân: .35 5-hình phạt áp dụng đối với pháp nhân phạm tội: .37 6-kết luận: 38 iii-trách nhiệm hình sự của pháp nhân trong luật hình sự các nước xã hội chủ nghĩa 1-liên xô cũ: .39 2-cộng hoà nhân dân trung hoa: .40 Chương iii-vấn đề quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào việt nam i-vấn đề quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân vào việt nam .41 ii-những yếu tố để vấn đề quy định Tnhs của pháp nhân có tính khả thi .42 Phần iii-kết luận 44
