Tài liệu Trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên phạm tội?

[Tổng hợp Bài soạn ôn thi tốt nghiệp 52 trang gồm nhiều câu hỏi + đáp án ôn thi tốt nghiệp môn Luật hình sự ]

Câu 30: Trách nhiệm hình sự của người chưa thành niên phạm tội?
“1 người chưa thành niên phạm tội” là 1 dạng đặc thù của “người phạm tội” nói chung. Khái niệm này tồn tại như 1 mặt đối lập của khái niệm “người thành niên (hay người đã trưởng thành) phạm tội”. Ranh giới “18 tuổi tròn” ngăn cách và phân biệt họ.
Đối với người chưa thành niên từ đủ 17 tuổi đến 18 tuổi, nhà làm luật cũng đã phân biệt khả năng và mức độ chịu TRÁCH NHIệM HÌNH Sự của họ. Người đủ từ 14 tuổi đến 16 tuổi phải chịu TRÁCH NHIệM HÌNH Sự về những TộI PHạM rất nghiêm trọng do cố ý hoặc TộI PHạM đặc biệt quan trọng. Còn những người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu TRÁCH NHIệM HÌNH Sự về mọi TộI PHạM. Ở đây, vấn đề không được nhầm lẫn là: tuy phải chịu trách nhiệm toàn phần nhưng người chưa thành niên từ đủ 16 tuổi đến 18 tuổi vẫn nằm trong khung “người chưa thành niên”, bởi vậy những ưu đãi biến cố mà pháp luật “dành cho” người chưa thành niên phạm tội vẫn được áp dụng đầy đủ với họ.
Những nguyên tắc xử lý người chưa thành niên phạm tội được tập hợp 1 cách khá đầy đủ và có hệ thống tại điều 69 BLHS hiện hành. Thấm nhuần 1 tinh thần nhân đạo, coi trọng vai trò giáo dục, tiết kiệm các biện pháp cưỡng chế và hình phạt, nhà làm luật đưa ra 1 loạt những quy định tiến bộ, hiện đại, nhân đạo – bao trùm phần điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án đến việc áp dụng biện pháp có tính chất phòng ngừa. Đó là việc khuyến khích áp dụng rộng rãi chế định mà truy cứu TRÁCH NHIệM HÌNH Sự, miễn hình phạt đối với người chưa thành niên phạm tội, hạn chế chưa xét xử và hạn chế hình phạt đối với họ, cấm xử tù chung thân và tử hình người chưa thành niên, áp dụng hình phạt tiền đối với người chưa thành niên phạm tội ở độ tuổi từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi và áp dụng hình phạt bổ sung đối với người chưa thành niên phạm tội. Còn riêng với hình phạt tù có thời hạn, nếu đem so sánh với trách nhiệm phạm tội, thì người chưa thành niên vẫn được hưởng chiếu cố đáng kể như: hạ mức tối đa hình phạt, nếu bị xử tù thì được giam riêng và được đối xử giảm nhẹ, được xét giảm án sớm hơn và mức giảm cao hơn, được tòa án nhanh hơn và nếu đã tuyên đối với người chưa thành niên phạm tội khi chưa đủ 16 tuổi thì không tính để xác định tái phạm hoặc tái phạm nguy hiểm
Tóm lại, BLHS hiện hành có 1 loạt quy định để thể hiện rõ rang, đầy đủ chính sách hình sự nhất quán đối với người chưa thành niên phạm tội. Phân tích các quy phạm ở chương X BLHS hiện hành, có thể rút ra 1 số khái niệm sau đây:
- Một là, việc xử lý người chưa thành niên phạm tội tuy xuất phát từ chính sách hình sự chung của Đảng và Nhà nước ta, nhưng đã có những điều chỉnh cơ bản căn cứ vào tính chất đặc thù của lứa tuổi quy định và vào yêu cầu riêng của chiến lược đấu tranh phòng ngừa và chống tử hình người chưa thành niên phạm tội trong XHCN.
- Hai là, biện pháp xử lý hình sự đối với người chưa thành niên phạm tội nặng về giáo dục, văn hóa và nhẹ về cưỡng bức áp dụng hình phạt. Trường hợp buộc phải cưỡng bức thì phải có những hạn chế, giảm nhẹ đặc biệt.