Tiến Sĩ Tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hóa trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam

LUẬN ÁN TIẾN SĨ
NĂM 2012

MỤC LỤC
TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT DANH MỤC BẢNG, BIỂU, SƠ ĐỒ MỤC LỤC
LỜI MỞ ĐẦU 8

CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ TRONG CÁC DOANH NGHIỆP KINH DOANH DỊCH VỤ .17

1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh dịch vụ ảnh hưởng tới tổ chức kế toán quản trị chi phí 17
1.1.1. Đặc điểm về hoạt động kinh doanh dịch vụ 17
1.1.2. Đặc điểm về chi phí kinh doanh và giá thành dịch vụ . 19
1.2. Tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ . 20
1.2.2. Kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ . 21
1.2.4. Yêu cầu tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ 24
1.2.5. Nguyên tắc tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ . 25
1.2.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ [37,77] . 27
1.3. Nội dung tổ chức kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ . 30
1.3.1. Tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ 30
1.3.2. Tổ chức thu nhận thông tin ban đầu về kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ . 36
1.3.3. Tổ chức phân tích, xử lý và cung cấp thông tin về kế toán quản trị chi phí trong doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ . 37
1.4. Đặc điểm tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ 63
1.4.1. Chi phí vận tải hàng hoá và phân loại chi phí vận tải hàng hoá 63
1.4.2. Tổ chức hệ thống định mức chi phí và lập dự toán chi phí 64
1.5. Tổ chức kế toán quản trị chi phí của một số nước phát triển và bài học kinh nghiệm cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ ở Việt Nam . 69
1.5.1. Tổ chức kế toán quản trị chi phí của một số nước phát triển . 69
1.5.2. Bài học kinh nghiệm tổ chức kế toán quản trị chi phí cho các doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ ở Việt Nam 75

CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ VẬN TẢI HÀNG HOÁ TRONG CÁC CÔNG TY VẬN TẢI ĐƯỜNG BỘ VIỆT NAM . 79

2.1. Tổng quan về các công ty vận tải hàng hoá đường bộ Việt Nam 79
2.1.1. Lịch sử hình thành và phát triển của vận tải hàng hoá đường bộ [55] 79
2.1.2. Đặc điểm hoạt động sản xuất kinh doanh và tổ chức bộ máy của các công ty vận tải đường bộ Việt Nam 82
2.1.3. Đặc điểm cơ chế tài chính ảnh hưởng tới tổ chức kế toán quản trị chi phí 93
2.2. Thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam 95
2.2.1. Thực trạng tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam 96
2.2.2. Thực trạng tổ chức thu nhận thông tin ban đầu về kế toán quản trị chi phí trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam 96
2.2.3. Thực trạng tổ chức phân tích, xử lý và cung cấp thông tin về kế toán quản trị chi phí trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 98
2.3. Đánh giá thực trạng tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 120
2.3.1. Tổng hợp kết quả khảo sát 120
2.3.2. Đánh giá kết quả khảo sát . 120

CHƯƠNG 3: HOÀN THIỆN TỔ CHỨC KẾ TOÁN QUẢN TRỊ CHI PHÍ VẬN TẢI HÀNG HOÁ TRONG CÁC CÔNG TY VẬN TẢI ĐƯỜNG BỘ VIỆT NAM. 129

3.1. Định hướng phát triển của ngành vận tải đường bộ Việt Nam . 129
3.1.1. Quan điểm phát triển của ngành giao thông vận tải . 129
3.1.2. Chiến lược phát triển vận tải và dịch vụ vận tải trong chiến lược phát triển ngành 130
3.2. Sự cần thiết, nguyên tắc và yêu cầu hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 132
3.2.1. Sự cần thiết phải tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 133
3.2.2. Nguyên tắc hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phi vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 134
3.2.3. Yêu cầu của việc hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 135
3.3. Giải pháp hoàn thiện tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam . 137
3.3.1. Hoàn thiện tổ chức bộ máy kế toán quản trị chi phí trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam 137
3.3.2. Hoàn thiện tổ chức thu nhận thông tin ban đầu về kế toán quản trị chi phí trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam 139
3.3.3. Hoàn thiện tổ chức, phân tích, xử lý và cung cấp thông tin về kế toán quản trị chi phí trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam.42
3.4. Điều kiện để thực hiện các giải pháp 173
3.4.1. Đối với Nhà nước 173
3.4.2. Đối với các doanh nghiệp vận tải đường bộ . 175

KẾT LUẬN 179

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ 180
TÀI LIỆU THAM KHẢO .180

LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài

Dịch vụ vận tải đường bộ có vị trí quan trọng trong nền kinh tế quốc dân, là cầu nối giữa các vùng kinh tế trong nước, góp phần đáng kể vào sự phát triển kinh tế - xã hội. Cùng với sự phát triển của sản xuất và lưu thông hàng hoá, nhu cầu về vận chuyển hàng hoá cho sản xuất và tiêu dùng ngày càng tăng. Thời gian qua cho thấy, các công ty vận tải đã phát triển không ngừng cả về quy mô cũng như các dịch vụ cung cấp. Hiện nay, ở Việt Nam cũng như trên thế giới, các công ty kinh doanh dịch vụ vận tải được chia thành vận tải hàng không, vận tải đường sắt, vận tải đường biển và vận tải đường bộ. Các công ty vận tải đường bộ Việt Nam có đặc điểm là cung cấp dịch vụ rộng khắp trên toàn quốc, cũng như các công ty kinh doanh dịch vụ khác, quá trình sản xuất của các công ty vận tải đường bộ không tập trung mà diễn ra ở khắp nơi vì vậy rất khó kiểm soát chi phí phát sinh. Hơn nữa, trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế, các công ty vận tải đều chịu sự cạnh tranh gay gắt với các công ty vận tải khác trong và ngoài nước. Để tồn tại và phát triển, các công ty vận tải phải không ngừng sử dụng có hiệu quả các nguồn lực để nâng cao hiệu qủa sản xuất kinh doanh. Muốn thực hiện được mục tiêu đó, đòi hỏi các công ty vận tải đường bộ phải cải tiến, đổi mới công tác quản lý, phương thức kinh doanh cũng như hệ thống các công cụ quản lý, trong đó có
kế toán.
Trong những năm qua, công tác kế toán của nước ta nói chung và tại các công ty kinh doanh dịch vụ vận tải đường bộ nói riêng đã không ngừng được cải tiến, hoàn thiện, tiếp cận các thông lệ, chuẩn mực quốc tế, từng bước đáp ứng được yêu cầu về quản lý trong hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, hệ thống kế toán của các công ty vận tải đường bộ nhìn chung mới chỉ đề cập chủ yếu đến kế toán tài chính còn kế toán quản trị nói chung và kế toán quản trị chi phí nói riêng vẫn đang là vấn đề khá mới mẻ cả về nhận thức và tổ chức thực hiện.
Vì vậy, tác giả nghiên cứu đề tài “Tổ chức kế toán quản trị chi phí vận tải hàng hoá trong các công ty vận tải đường bộ Việt Nam” làm luận án tiến sỹ.