Luận Văn Tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng ở Công Ty Cổ Phần Thương Mại Và Đào T

LỜI MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây nền kinh tế nước ta chuyển sang nền kinh tế thị
trường có sự quản lý của nhà nước đã mở ra những cơ hội cho sự phát triển của
các doanh nghiệp nói chung và các doanh nghiệp thương mại nói riêng. Đối với
các doanh nghiệp kinh doanh thương mại, tiêu thụ hàng hóa là giai đoạn quan
trọng nhất trong quá trình kinh doanh và quyết định tới sự thành công hay thất
bại của doanh nghiệp. Hàng hóa nhập về phải được thị trường chấp nhận bởi vì
có tiêu thụ hàng hóa thì doanh nghiệp mới thu hồi được vốn bù đắp khoản chi
phí đã bỏ ra. Trên cơ sở đó doanh nghiệp mới có lợi nhuận và thực hiện nghĩa vụ
với nhà nước và thực hiện tái sản xuất theo chiều rộng lẫn chiều sâu. Chính vì
vậy tổ chức tốt công tác tiêu thụ hàng hóa có ý nghĩa quan trọng được xem là
phần hành kế toán trọng yếu trong hệ thống hạch toán kế toán của công ty.
Trong hoạt động kinh doanh, bán hàng là một trong những nghiệp vụ cơ
bản chi phối các nghiệp vụ khác. Các chu kỳ kinh doanh có thể diễn ra liên tục
nhịp nhàng khi doanh nghiệp thực hiện tốt khâu tiêu thụ. Lợi nhuận chính là
mục tiêu sống còn của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường. Để thực hiện
tốt mục tiêu này doanh nghiệp cần phải lựa chọn kinh doanh mặt hàng nào có lợi
nhất, các phương thức tiêu thụ để làm sao bán được nhiều hàng nhất, nên mở
rộng kinh doanh hay chuyển hướng đầu tư kinh doanh mặt hàng mới. Do vậy để
phản ánh và cung cấp thông tin kịp thời cho ban lãnh đạo và tìm ra những
phương án tổ chức công tác bán hàng một cách có hiệu quả đòi hỏi phải tổ chức
công tác kế toán bán hàng một cách hợp lý là vô cùng cần thiết.
Công ty cổ phần thương mại và đào tạo Thịnh Phát là một tổ chức kinh
doanh độc lập hoạt động trên nhiều lĩnh vực. Từ khi thành lập cho đến nay công
ty đã không ngừng lớn mạnh hoạt động có hiệu quả. Tuy nhiên trong nền kinh tế
thị trường với sự cạnh tranh gay gắt của các doanh nghiệp bên cạnh những thuận
lợi công ty gặp không ít những khó khăn trong quá trình tiêu thụ. Song song với
những thuận lợi và khó khăn đó toàn công ty nói chung và bộ phận kế toán nói
riêng đã từng bước hoàn thiện và phát triển.Chuyên đề cuối khóa Học viện tài chính
Nguyễn Thị Dịu - 3 - Lớp LC13.21.33
Nhận thức tầm quan trọng của công tác này trong việc nâng cao hiệu quả
hoạt động của doanh nghiệp và qua quá trình thực tập tại Công ty Cổ Phần
Thương Mại Và Đào Tạo Thịnh Phát em đã đi sâu và nghiên cứu về tổ chức
công tác kế toán bán hàng với đề tài: “Tổ chức công tác kế toán bán hàng và
xác định kết quả bán hàng ở Công Ty Cổ Phần Thương Mại Và Đào Tạo
Thịnh Phát”. Nội dung chuyên đề được trình bày với kết cấu 3 chương:
Chương 1: Lý luận chung về kế toán bán hàng và xác định kết quả bán
hàng trong doanh nghiệp thương mại.
Chương 2: Thực trạng tổ chức công tác kế toán bán hàng và xác định
kết quả bán hàng trong Công Ty Cổ Phần Thương Mại Và Đào Tạo Thịnh
Phát.
Chương 3: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện tổ chức công tác kế toán
bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong Công Ty Cổ Phần Thương Mại
Và Đào Tạo Thịnh Phát.
Trong quá trình thực tập em đã nhận được sự chỉ dẫn giúp đỡ nhiệt tình của
cô giáo Thạc sĩ Nguyễn Thị Mỹ Trinh cùng với các cô chú trong phòng kế toán
của công ty đã tạo điều kiện thuận lợi cho em trong thời gian thực tập. Do thời
gian thực tập không dài, trình độ nhận thức còn hạn chế nên báo cáo của em khó
tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong sự giúp đỡ và góp ý của cô giáo và các
cô chú ở phòng kế toán Công Ty Cổ Phần Thương Mại Và Đào Tạo Thịnh Phát
để bài báo cáo của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Sinh viên: Nguyễn Thị DịuChuyên đề cuối khóa Học viện tài chính
Nguyễn Thị Dịu - 4 - Lớp LC13.21.33
CHƯƠNG 1: LÝ LUẬN CHUNG VỀ KẾ TOÁN BÁN HÀNG VÀ
XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHIỆP THƯƠNG
MẠI
1.1. Những vấn đề chung về bán hàng và xác định kết quả bán hàng
trong doanh nghiệp thương mại
1.1.1. Đặc điểm hoạt động kinh doanh thương mại trong doanh nghiệp
thương mại
Doanh nghiệp thương mại là một tổ chức kinh tế được thành lập với mục
đích chủ yếu là tiến hành các hoạt động kinh doanh thương mại. Thực chất kinh
doanh mại là hoạt động trao đổi hàng hóa và dịch vụ giữa các chủ thể kinh tế mà
mỗi cá nhân tham gia vào quá trình này đều đạt được lợi ích của mình.
Hoạt động kinh doanh thương mại có các đặc điểm sau:
Đặc điểm hoạt động: Hoạt động kinh tế cơ bản của kinh doanh thương
mại là lưu chuyển hàng hóa. Lưu chuyển hàng hóa là quá trình vận động của
hàng hóa, khép kín một vòng luân chuyển của hàng hóa trong các doanh nghiệp
thương mại. Lưu chuyển hàng hóa gồm 3 khâu: Mua vào – dự trữ - bán ra.
Trong điều kiện kinh doanh hiện nay, xu hướng hội nhập kinh tế, tự do
thương mại ngày càng nhiều, các doanh nghiệp thương mại cần tổ chức khai
thác mặt hàng về số lượng, chất lượng và kết cấu mặt hàng. Tính toán dự toán
khả năng kinh doanh để quyết định lượng hàng hóa mua vào và để đảm bảo mức
dự trữ hàng hóa hợp lý, tránh để lượng hàng hóa tồn kho quá lớn, kéo dài vòng
luân chuyển của hàng hóa. Xu hướng chung là giảm lượng hàng hóa dự trữ, đảm
bảo tiết kiệm chi phí, giảm bớt khâu trung gian trong quá trình mua hàng hóa.
 Đặc điểm về hàng hóa: Hàng hóa trong kinh doanh thương mại gồm
các loại: vật tư, sản phẩm của các doanh nghiệp sản xuất ra mang hình thái vật
chất hay không có hình thái vật chất mà doanh nghiệp mua về với mục đích để
bán.
 Đặc điểm về phương thức lưu chuyển hàng hóa: Lưu chuyển hàng hóa
trong kinh doanh thương mại có thể theo một trong hai phương thức là bán buôn Chuyên đề cuối khóa Học viện tài chính
Nguyễn Thị Dịu - 5 - Lớp LC13.21.33
và bán lẻ. Bán buôn hàng hóa là bán cho người kinh doanh trung gian chứ không
bán thẳng cho người tiêu dùng. Bán lẻ hàng hóa là việc bán thẳng cho người tiêu
dùng.
 Đặc điểm tổ chức kinh doanh thương mại: Có thể theo nhiều hình thức
khác nhau như: Tổng công ty, công ty kinh doanh, công ty bán buôn, bán lẻ,
 Đặc điểm sự vận động hàng hóa: Sự vận động hàng hóa trong kinh
doanh thương mại không giống nhau tùy thuộc vào nguồn hàng và ngành hàng
(hàng lưu chuyển trong nước; hàng xuất nhập khẩu; hàng công nghệ phẩm). Do
đó chi phí thu mua và thời gian lưu chuyển hàng hóa cũng khác nhau giữa các
loại hàng.
1.1.2. Quá trình bán hàng và xác định kết quả bán hàng trong doanh
nghiệp thương mại
Quá trình bán hàng ở doanh nghiệp thương mại bao gồm cả hai giai đoạn:
tìm kiếm nguồn hàng để mua hàng đầu vào rồi rổ chức bán hàng ra. Quá trình đó
được thực hiện việc chuyển hóa vốn kinh doanh của mình từ hình thái hàng hóa
sang hình thái tiền tệ và hình thành nên kết quả tiêu thụ qua các giai đoạn khác
nhau: Tiền – Hàng – Tiền.
Xét từ góc độ kinh tế tiêu thụ hàng hóa là việc chuyển giao quyền sở hữu
về hàng hóa, lao vụ dịch vụ đã thực hiện cho khách hàng để nhận được một
lượng giá trị tương đương bằng tiền và hiện vật.
Theo đó quá trình bán hàng chia thành hai giai đoạn:
Giai đoạn1: Đơn vị bán căn cứ vào hợp đồng kinh tế đã ký kết để xuất giao
hàng hóa cho đơn vị mua. Giai đoạn này hàng hóa vẫn chưa được chuyển giao
quyền sở hữu nó vẫn thuộc sở hữu của đơn vị khách hàng.
Giai đoạn 2: Người mua hàng tiến hành kiểm nhận hàng hóa và trả tiền
hoặc chấp nhận trả tiền khi đó quá trình bán hàng được hoàn thành, đơn vị đó sẽ
có thu nhập để bù đắp các chi phí phát sinh và hình thành nên kết quả bán hàng.
Quá trình bán hàng trong doanh nghiệp thương mại có đặc điểm sau:Chuyên đề cuối khóa Học viện tài chính
Nguyễn Thị Dịu - 6 - Lớp LC13.21.33
- Có sự mua bán thỏa thuận của hai bên người mua và người bán về số
lượng, chất lượng, quy cách hàng hóa và giá cả.
- Có sự thay đổi quyền sở hữu và quyền sử dụng hàng hóa từ người bán
sang người mua.
- Người bán giao cho người mua một lượng hàng hóa và nhận được tiền
hoặc chấp nhận thanh toán, khoản tiền này gọi là doanh thu bán hàng.
- Trong quá trình bán hàng cần đảm bảo các nguyên tắc cơ bản sau: đảm
bảo hai bên cùng có lợi. Doanh nghiệp thu được tiền từ hoạt động bán hàng,
khách hàng thu được lợi từ việc tiêu dùng sản phẩm. Quá trình tiêu thụ hàng hóa
phải được diễn ra liên tục, quyền lợi và trách nhiệm của các bên mua và bán
phải được xác định rõ ràng.
Theo hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam: chuẩn mực số 14 về ghi nhận
doanh thu bán hàng (ban hành và công bố theo Quyết định số 149/QĐ-BTC
ngày 31 tháng 12 năm 2001 của Bộ trưởng Bộ Tài Chính) thì doanh thu bán
hàng được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn 5 điều kiện sau:
(a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với
quyền sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua.
(b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người
sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.
(c) Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
(d) Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch
bán hàng.
(e) Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
Cùng với việc bán hàng thì việc xác định kết quả bán hàng là cơ sở để đánh
giá hiệu quả cuối cùng của quá trình kinh doanh trong một thời kỳ nhất định của
doanh nghiệp và xác định nghĩa vụ kinh tế mà doanh nghiệp phải thực hiện với
nhà nước