Tiểu Luận Tình Trạng Người Hai Quốc Tịch Và Không Quốc Tịch

Tình Trạng Người Hai Quốc Tịch Và Không Quốc Tịch

I. Khái niệm quốc tịch :


Quốc tịch là mối liên hệ mang tính chất pháp lý - chính trị giữa một cá nhân với một quốc gia nhất định và biểu hiện ở tổng thể các quyền và nghĩa vụ pháp lý được pháp luật quy định và đảm bảo.
Xuất phát từ chủ quyền quốc gia, mỗi nước đều có quyền quy định trong pháp luật nước mình những phương thức hưởng quốc tịch nhất định. Nhìn chung, hầu hết các quốc gia đều ghi nhận các phương thức sau: hưởng quốc tịch theo nguyên tắc huyết thống, hưởng quốc tịch theo nguyên tắc nơi sinh hưởng quốc tịch theo sự gia nhập quốc tịch, hưởng quốc tịch theo sự lựa chọn quốc tịch và phương thức hưởng quốc tịch theo sự phục hồi quốc tịch. Ngoài ra, thực tiễn sinh hoạt quốc tế còn có phương thức thưởng quốc tịch.

Đa phần, một người sinh ra chỉ có một quốc tịch, tuy nhiên có những trường hợp do những nguyên nhân khác nhau, mà một người có thể có hai quốc tịch và cũng có thể không có quốc tịch nào.

II. Người có hai quốc tịch
a. Khái niệm:


Người có 2 quốc tịch là tình trạng pháp lý của một người cùng một lúc là công dân của cả hai quốc gia mang tính khách quan nhưng có khi không phụ thuộc vào ý chí của đương sự.
Nói cách khác, pháp luật của cả hai quốc gia đều coi người đó là công dân của mình, trên cơ sở đó cùng một lúc họ sẽ đồng thời được hưởng các quyền và thực hiện các nghĩa vụ công dân của cả hai quốc gia.

b) Nguyên nhân:

Việc đưa đến tình trạng hai quốc tịch do nhiều nguyên nhân khác nhau, nhưng phổ biến có các nguyên nhân sau:
- Do sự quy định khác nhau về quốc tịch trong pháp luật các nước. Nguyên nhân xuất phát từ chủ quyền của quốc gia đối với dân cư; đông thời gắn với các điều kiện kinh tế, chính trị xã hội làm xuất hiện xung đột về pháp luật giữa các quốc gia: là hiện tượng nhiều hệ thống pháp luật cùng điều chỉnh một vấn đề nhưng kết quả điều chỉnh lại khác nhau, khi quy định về các trường hợp hưởng và mất quốc tịch.

Trường hợp này xảy ra khi đứa trẻ được sinh ra trên lãnh thổ quốc gia có luật quốc tịch áp dụng nguyên tắc luật nơi sinh nên đứa trẻ sẽ mang quốc tịch của nước đó; đồng thời, cha mẹ đứa trẻ lại là công dân của nước có luật quốc tịch áp dụng nguyên tắc huyết thống nên đứa trẻ mang thêm quốc tịch theo quốc tịch của cha mẹ

VD: Đứa trẻ A có cha mẹ là công dân của nước áp dụng nguyên tắc huyết thống (Việt Nam) sinh ra trên lãnh thổ của nước áp dụng nguyên tắc nơi sinh (Brazil). Do vậy theo luật của Brazil đứa trẻ sẽ mang quốc tịch Brazil, theo luật của Việt Nam thì đứa trẻ cũng có quốc tịch của Việt Nam.

- Do những thay đổi về điều kiện thực tế của cá nhân, ví dụ, một cá nhân được hưởng quốc tịch mới nhưng không đương nhiên bị mất quốc tịch cũ. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do luật quốc tịch của nước họ không có quy định về việc đương nhiên mất quốc tịch khi vào quốc tịch mới.

- Do hưởng quốc tịch mới từ việc kết hôn hoặc được nhận làm con nuôi hoặc được quốc gia nước ngoài tặng thưởng quốc tịch do công lao của họ đóng góp cho quốc gia đó.


VD: A là công dân Việt Nam, A lấy chồng là người có quốc tịch Pháp. Theo luật của Pháp, thì A cũng có quốc tịch của Pháp, đồng thời theo pháp luật Việt Nam thì A vẫn được giữ quốc tịch của Việt Nam.

Thực tiễn cho thấy, những người mang hai quốc tịch là nguyên nhân gây ra trở ngại rất lớn cho quốc gia trong việc thực hiện chủ quyền của mình đối với dân cư, và trong một chừng mực nhất định nó gây ra trở ngại cho quốc gia trong quan hệ hợp tác quốc tế.

c. Hệ quả: Tình trạng hai quốc tịch đưa đến những hệ quả pháp lý thuận lợi và khó khăn như sau’.

Thuận lợi:


· Sẽ được hưởng quyền lợi kinh tế chính trị, phúc lợi của các quốc gia mà họ là công dân.
· Có những thuận lợi rất lớn trong việc xuất- nhập cảnh, cư trú đi lại trên lãnh thổ các quốc gia mà họ là công dân một cách thuận tiện, và cùng một lúc được nhiều nước bảo hộ khi họ ở nước ngoài.


VD: Tuy không có khái niệm quốc tịch châu Âu ( đối với EU), nhưng người có tư cách công dân châu Âu sẽ được toàn bộ các quốc gia châu Âu bảo hộ khi ở nước ngoài.

Bất lợi:

- Sự khó khăn trong việc bảo hộ ngoại giao cho công dân → mang tính quyết định.

Thứ nhất, việc tiến hành bảo hộ ngoại giao người hai quốc tịch. Điều này xuất hiện tình huống một quốc gia thực hiện bảo hộ ngoại giao đối với công dân của mình ở quốc gia mà người đó cũng có quốc tịch, việc bảo hộ này là không có cơ sở (Điều 4 - Công ước La Haye năm 1930).


VD: A đồng thời là công dân của cả Việt Nam và Hoa Kì sẽ không được nhà nước Việt Nam bảo hộ khi A đang cư trú trên lãnh thổ Hoa Kì.
Thứ hai, hai quốc gia tiến hành bảo hộ ngoại giao đối với một người coi là công dân của hai nước ở nước thứ ba. Đối với trường hợp này, nước thứ ba sẽ có quyền quyết định quốc gia là công dân của ai.


VD: A có hai quốc tịch là Thái Lan và Pháp (được sinh ra và sống ở Thái Lan, làm việc và lấy vợ ở Pháp). Do tính chất công việc, A sang công tác ở Đức và tại đây A