Luận Văn Tình hình biến động tỷ giá hối đoái ở việt nam giai đoạn 2005 - 2010

LỜI MỞ ĐẦU
TGHĐ là một trong những vấn đề phức tạp, nhạy cảm và là một yếu tố vô cùng quan trọng. Không ít nền kinh tế lâm vào tình trạng khó khăn do TGHĐ gây ra. TGHĐ đang thu hút một sự chú ý đặc biệt của các nhà kinh tế, các nhà chính trị và nó đã trở thành một chủ đề thảo luận sôi nổi và kéo dài không chỉ ở Việt Nam mà cả trên thế giới. Trong một loạt các chính sách tài chính - tiền tệ, thì chính sách điều chỉnh TGHĐ mà điển hình là chính sách nâng giá tiền tệ hay phá giá tiền tệ đóng một vai trò hết sức quan trọng trong việc điều tiết nền kinh tế cả về đối nội lẫn đối ngoại. Với chính sách TGHĐ, CP các quốc gia có thể đưa nền kinh tế thoát ra khỏi những cuộc khủng hoảng giá dầu, cuộc khủng hoảng tài chính và ngược lại cũng có thể vì một chính sách TGHĐ không hợp lý mà đưa nền kinh tế rơi vào tình trạng suy thoái nghiêm trọng. Thêm vào đó, tăng trưởng kinh tế, kiềm chế lạm phát, giảm tỷ lệ thất nghiệp, cân bằng cán cân thương mại, chính sách thu hút đầu tư nước ngoài, nhìn nhận vấn đề xuất nhập khẩu luôn là những mục tiêu kinh tế quan trọng của mọi quốc gia, đặc biệt là trong xu thế toàn cầu hoá hiện nay; để thực hiện được những mục tiêu đó, tùy vào tình hình cụ thể của từng nước mà áp dụng chính sách điều chỉnh TGHĐ cho phù hợp.
Nhận thấy rõ tầm quan trọng của vấn đề TGHĐ trong xu thế phát triển của nền kinh tế thế giới cũng như tính cấp thiết của vấn đề này đối với nền kinh tế của Việt Nam. Đặc biệt là sau khi Việt Nam tiến hàng công cuộc mở cửa cải cách nền kinh tế vào năm 1986, việc gia nhập tổ chức thương mại thế giới WTO vào ngày 1/1/2007, ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới diễn ra vào năm 2008 tới nền kinh tế Việt Nam, điển hình là trong năm 2009. Có thể nói năm 2009 là một năm “tiền tệ” tại Việt Nam. Với sự gia tăng mạnh mẽ của TGHĐ chủ yếu là tỷ giá VND/USD, giá trị nhập siêu tăng mạnh so với các năm trước, lạm phát có tình hình diễn biên phức tạp trong năm 2010, giá vàng tăng lên chóng mặt liên tục phá kỷ lục về mức độ tăng giá cũng như giá cao nhất, giới đầu cơ liên tục làm giá. Bên cạnh đó, hiện tượng đô la hóa tăng cao, hiện tượng tích trữ ngoại tệ trong người dân còn phổ biến dẫn đến sự khan hiếm ngoại tệ cục bộ, cán cân thanh toán bị thâm hụt nặng nề làm lãi suất ngân hàng tăng kịch trần đã tác động tới TGHĐ. Để làm rõ nhứng tác động đó tới TGHĐ cùng với hiểu rõ thực trang TGHĐ thực tế ở Việt Nam, do đó, em đã chọn đề tài: “Tình hình biến động tỷ giá hối đoái ở Việt Nam giai đoạn 2005-2010” cho đề án của mình.
Mục đích nghiên cứu của đề tài là nhằm hiểu rõ hơn, nắm vững hơn về mặt lý thuyết và cơ sở ứng dụng của TGHĐ, chính sách điều chỉnh TGHĐ. Và đặc biệt là ứng dụng thực tiễn vào thực trạng tình hình biến động TGHĐ ở Việt Nam giai đoạn 2005-2010, trên cơ sở đó rút ra một số bài học kinh nghiệm, đưa ra một số giải pháp giải quyết biến động TGHĐ cho Việt Nam.
Đối tượng nghiên cứu của đề án là chính sách TGHĐ đối với hoạt động thương mại, phát triển kinh tế nói chung và cụ thể hơn là tập trung vào nghiên cứu chính sách điều chỉnh TGHĐ, thực tiễn điều hành chính sách TGHĐ của Việt Nam. Phạm vi nghiên cứu là vấn đề TGHĐ, chính sách điều chỉnh TGHĐ ở Việt Nam giai đoạn 2005-2010 với những ảnh hưởng của nó đến sự phát triển kinh tế của Việt Nam.
Ngoài Mục lục, Lời mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, Danh mục chữ viết tắt, Danh mục bảng biểu, nội dung của đề án được kết cấu thành 3 chương:
Chương 1: Tổng quan chung về tỷ giá hối đoái và chính sách tỷ giá hối đoái
Chương 2: Tình hình biến động tỷ giá hối đoái và chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái ở Việt Nam 2005-2010
Chương 3: Một số giải pháp giải quyết biến động tỷ giá hối đoái Việt Nam 2005-2010


MỤC LỤC
MỤC LỤC 1
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 3
DANH MỤC BẢNG BIỂU 4
LỜI MỞ ĐẦU 5
CHƯƠNG 1: 7
TỔNG QUAN CHUNG VỀ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CHÍNH SÁCH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI 7
1. KHÁI NIỆM VÀ VAI TRÒ CỦA TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI 7
1.1. Sự hình thành tỷ giá hối đoái 7
1.2. Ngoại tệ và ngoại hối 7
1.2.1. Ngoại tệ 7
1.2.2. Ngoại hối 7
1.3. Khái niệm về tỷ giá hối đoái 8
1.4. Phân loại tỷ giá hối đoái 8
1.4.1. Căn cứ vào phương tiện di chuyển ngoại hối 8
1.4.2. Căn cứ vào nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối 9
1.4.3. Căn cứ vào thời điểm giao nhận ngoại hối 9
1.4.4. Căn cứ vào thời điểm giao dịch ngoại hối 9
1.4.5. Căn cứ vào mối quan hệ với lạm phát 10
1.4.6. Căn cứ vào chế độ quản lý tỷ giá 10
1.4.7. Căn cứ vào phương tiện thanh toán quốc tế 10
1.5. Cách xác định tỷ giá hối đoái 11
1.6. Các phương pháp niêm yết tỷ giá hối đoái 12
1.6.1. Theo phương pháp trực tiếp 12
1.6.2. Theo phương pháp gián tiếp 13
1.7. Vai trò của tỷ giá hối đoái 13
1.7.1. Tỷ giá hối đoái và hoạt động thương mại quốc tế 13
1.7.2. Tỷ giá hối đoái và lạm phát, tăng trưởng kinh tế và việc làm 14
1.7.3. Một số vai trò khác 14
1.7.3.1. Đối với đầu tư nước ngoài 14
1.7.3.2. Với nợ nước ngoài 15
1.8. Tầm quan trọng của tỷ giá hối đoái 15
2. CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG TỚI TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI 15
2.1. Quan hệ cung cầu 15
2.2. Cán cân thanh toán quốc tế 16
2.3. Lạm phát giữa các quốc gia 16
2.4. Lãi suất tín dụng giữa các quốc gia 17
2.5. Các nhân tố khác 17
2.5.1. Chính sách kinh tế vĩ mô của CP 17
2.5.2. Hàng rào thương mại 17
2.5.3. Sở thích hàng nội so với hàng ngoại 18
2.5.4. Năng suất lao động 18
2.5.5. Yếu tố tâm lý, kỳ vọng 18
2.6. Nhận định chung về các nhân tố ảnh hưởng tới tỷ giá hối đoái 19
3. CHÍNH SÁCH ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI 20
3.1. Khái niệm về chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái 20
3.2. Phân loại chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái: 20
3.3. Mục tiêu của chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái 20
3.4. Một số công cụ trong chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái 21
3.4.1. Công cụ lãi suất chiêt khấu 21
3.4.2. Công cụ ngoại hối 22
3.4.3. Chính sách tài khóa của CP 23
3.4.4. Phá giá tiền tệ 24
3.4.5. Nâng giá tiền tệ 25
3.5. Tác động của chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái 25
3.5.1. Tác động tới hoạt động ngoại thương 25
3.5.2. Tác động tới hoạt động thương mại trong nước 27
3.5.3. Tác động tới phát triển kinh tế 28
3.6. Căn cứ khi lựa chọn chính sách điều chỉnh tỷ giá hối đoái 28
4. CHÍNH SÁCH ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI CỦA MỘT SỐ QUỐC GIA 29
CHƯƠNG 2: 31
TÌNH HÌNH BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CHÍNH SÁCH ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2005-2010 31
1. GIAI ĐOẠN 2005-2007 31
2. GIAI ĐOẠN 2008-2009 34
2.1. Năm 2008 34
2.2. Năm 2009 37
3. GIAI ĐOẠN 2010 40
4. MỘT SỐ ĐÁNH GIÁ TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI VÀ CHÍNH SÁCH ĐIỀU CHỈNH TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2005-2010 42
CHƯƠNG 3: 46
MỘT SỐ GIẢI PHÁP GIẢI QUYẾT BIẾN ĐỘNG TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2005-2010 46
1. MỘT SỐ NHẬN ĐỊNH CHUNG 46
2. CÁC GIẢI PHÁP 46
2.1. Chính sách ngoại hối 46
2.2. Chính sách đối với ngoại tệ 47
2.3. Chính sách đối với xuất nhập khẩu 48
2.4. Các chính sách điều chỉnh kinh tế vĩ mô 49
2.5. Một số giải pháp khác 50
3. MỘT SỐ ĐỊNH HƯỚNG VÀ MỤC TIÊU CHO TỶ GIÁ HỐI ĐOÁI Ở VIỆT NAM GIAI ĐOẠN TỚI 51
KẾT LUẬN 52
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 53