Luận Văn Tìm hiểu nhân vật Trần Thúc Nhẫn

TÊN ĐỀ TÀI : Luận Văn Tìm hiểu nhân vật Trần Thúc Nhẫn


MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 0
I. Mục đích, ý nghĩa, lý do chọn đề tài 1
II. Lịch sử nghiên cứu vấn đề 2
III. Giới hạn nghiên cứu vấn đề 3
IV. Phương pháp nghiên cứu 3
V. Đóng góp của đề tài 4
VI.Bố cục của đề tài 5
CHƯƠNG I: BỐI CẢNH LỊCH SỬ THẾ GIỚI VÀ VIỆT NAM NỬA SAU XIX 7
I.Bối cảnh thế giới 7
1. Tình hình chung. 7
2. Nước Pháp và công cuộc chuẩn bị xâm chiếm Việt Nam. 8
II. Bối cảnh trong nước: 13
1.Vài nét về tình hình Việt Nam trước khi thực dân Pháp xâm lược: 13
2.Cuộc kháng chiến chống xâm lược Pháp của triều đình phong kiến Huế và nhân dân Việt Nam( 1/9/1858 đến 24/6/1867): 16
CHƯƠNG II: CUỘC ĐỜI VÀ SỰ NGHIỆP CỦA TRẦN THÚC NHẪN 23
I. Vài nét về tiểu sử, gia thế Trần Thúc Nhẫn: 23
II. Trần Thúc Nhẫn với sự nghiệp chống thực dân Pháp xâm lược (1867-1883): 24
Chương III. ĐÁNH GIÁ NHÂN VẬT LỊCH SỬ TRẦN THÚC NHẪN 31
I. Những đóng góp: 31
II. Những hạn chế: 36
KẾT LUẬN. 38
TÀI LIỆU THAM KHẢO 39
PHỤ LỤC 40

MỞ ĐẦU

I. Mục đích, ý nghĩa, lý do chọn đề tài
Trần Thúc Nhẫn hay còn được gọi là Trần Thúc Bình (1841- 1883), là một trong những nhân vật quan trọng, trong khúc quanh của lịch sử nước nhà, nữa cuối thế kỷ XIX. Khi mà ở giai đoạn này nhiều vấn đề phức tạp của lịch sử nhân loại và dân tộc đã liên tiếp xảy ra, nó giống như một “ma trận”mà không nước nào có thể cưỡng lại và thoát ra được cụ thể: Về thế giới đó là sự phát triển ngày càng lớn mạnh và hoàn thiện của chủ nghĩa tư bản, theo sau đó là quá trình bành trướng và xâm lược thuộc địa. Còn ở trong nước đó là những mưu đồ và công cuộc xâm lược một cách trắng trợn của bọn thực dân Pháp và phong trào kháng chiến chống pháp của nhân dân ta, sự phân hóa về mặt nội bộ triều đình Huế với những cuộc đấu tranh về mặt tư tưởng, chính trị, nên hòa hay nên chiến? chiến thì như thế nào? Còn hoà thì như thế nào mà giữ được độc lập? .Thực tế đó đòi hỏi cần phải có một sự nhận thức một cách đúng đắn và khoa học.
Là một nhân vật được sinh ra và ra làm quan trong một giai đoạn lịch sử đầy biến động và phức tạp với những “khúc xạ” khác nhau. Do đó cuộc đời và sự nghiệp của Trần thúc Nhẫn cần được phải xem xét, đánh giá một khách quan và khoa học, giống như giới nghiên cứu đã từng làm đối với các nhân vật trước, sau hoặc cùng thời với ông như: Phan Thanh Giản,Tôn Thất Thuyết, Nguyễn Văn Tường , để rồi từ đó mới có thể giải quyết được những vướng mắc trong nhận thức và cách đánh giá của hậu thế mỗi khi nhìn nhận về sự nghiệp và cuộc đời của ông.
Như vậy với ý nghĩa đó, thiết nghĩ theo tôi việc nghiên cứu toàn diện về nhân vật TrầnThúc Nhẫn trong giai đoạn này là một việc làm hết sức cần thiết.
Là một sinh viên khoa lịch sử, tôi không thể không quan tâm đến các nhân vật lịch sử, nhất là đối với những con người từng có công trạng lớn như Trần Thúc Nhẫn. Chính vì vậy tôi mà đã quyết định chọn đề tài “tìm hiểu về nhân vật lịch sử Trần Thúc Nhẫn(1841 – 1883)” để làm bài niên luận cuối khóa cho năm học của mình, tôi nghĩ rằng qua nghiên cứu đề tài này nó sẽ giúp ích rất nhiều cho tôi trong công tác nghiên cứu khoa học và thực tiễn và hơn nữa nó sẽ đóng góp trong việc giải quyết một phần nhỏ những vấn đề còn khúc mắc đối với một nhân vật lịch sử còn nhiều điều “ẩn chứa”này.
II. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Nói về lịch sử nghiên cứu vấn đề, thực chất ở đây đó chính là quá trình nhận thức về vấn đề được nghiên cứu, cụ thể hơn đó chính là nhân vật lịch sử Trần Thức Nhẫn. Tại đây nó luôn được thể hiện ở rất nhiều những góc độ khác nhau, những cái nhìn khác nhau Đó hoặc là các “nghệ sĩ dân gian” những con người đương thời, các sử gia phong kiến, tư sản, các học giả nước ngoài , các nhà sử học Mácxít, thông qua việc dựa trên những địa vị, mỗi thời kì, cũng như những khác biệt về chế độ chính trị, mà cách nhận thức về nhân vật lịch sử có những quan điểm, lập trường khác nhau, đúng hay là sai, khoa học hay là phản khoa học.
Do là người được sinh ra, lớn lên và ra làm quan trong thời buổi loạn lạc cho nên hiện nay những nguồn sử liệu viết về ông buổi đương thời cũng như hiện nay là hết sức hạn hẹp, nếu có chăng đi nữa thì đó cũng chỉ là những bước phác thảo, sơ lược về tên tuổi và cuộc đời của ông ví như đó là các cuốn sách như Đại Nam Thục Lục, Đại Nam liệt truyện, Việt Nam danh nhân từ điển, Huế 1885 – Thái Vũ, Bản sơ yếu lí lịch về di tích lăng mộ về Trần Thúc Nhẫn ở Huế, hay là các cuốn sách giáo khoa như “ Lịch sử Việt Nam tập II” của giáo sư Đinh Xuân làm chủ biên, “Trần Văn Giàu tổng tập .” vv hoặc kế đó gần hơn nữa ngay chính trong gia phả của dòng họ ông ở thôn Niêm Phò, xã Quảng Thọ, huyện Quảng Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế thì những “kỉ niệm” viết về ông cũng thật sự không nhiều thậm chí đôi khi chỉ còn là những “sự tích”, còn đọng lại qua các lời kể của những thế hệ sau ông.
Như vậy qua đó để cho chúng ta thấy rằng khi nghiên cứu về nhân vật lịch sử Trần Thúc Nhẫn tôi dường như không có nhiều nguồn tư liệu để “phục chế” lại một cách toàn diện nhất, cũng như là những mặt đối chiếu, so sánh giữa các nguồn tư liệu một cách tốt nhất. Mà chỉ có thể phản ánh, xác minh với một cố gắng cao nhất có thể.
III. Giới hạn nghiên cứu vấn đề
Như ở phần trước đã nêu cho thấy việc nghiên cứu về Trần Thúc Nhẫn tuy rằng không phải là nhiều. Nhưng những đóng góp của ông trong sự nghiệp quan trường và đấu tranh giữ gìn đất nước thì ít nhiều cũng đã được ghi nhận qua các bài viết, sách, sổ tay, hồ sơ và quan trọng hơn nữa là với qui mô của một bài niên luận đã không cho phép tôi có tham vọng gì lớn, mà chỉ có thể nghiên cứu một phần nào đó về cuộc đời và sự nghiệp của ông bằng việc trên cơ sở những khung thời gian, và nguồn tư liệu hiện có trong tay.
IV. Phương pháp nghiên cứu
Vốn được xem là một điều “bất di bất dịch” mà khoa Mác xít đã chỉ rõ : “Trong mọi vấn đề thuộc khoa học xã hội, phương pháp chắc chắn và cần thiết để thể hiện có được một thói quen và đề cập vấn đề một cách đúng đắn mà không bị xa đắm vào nhiều những chi tiết và thật nhiều ý kiến đối lập nhau, thì điều quan trọng thứ nhất của khoa học là không nên quên sự liên hệ lịch sử căn bản, là nhận xét vấn đề theo quan điểm sau đây : Một hiện tượng nào đó đã xuất hiện trong lịch sử như thế nào ? Các giai đoạn phát triển của nó là gì? Mà đứng trên quan điểm của sự phát triển của nó, để xem hiện tượng đó đã trở nên như thế nào?”
Qua đó cho chúng ta thấy rằng, như vậy muốn nghiên cứu hay đánh giá một nhân vật lịch sử thì việc đầu tiên là phải xem xét bối cảnh lịch sử và trực tiếp xem xét bản thân sự kiện lịch sử hay nhân vật lịch sử đó, để qua đó mà có thể tránh được những khuynh hướng tách rời điều kiện lịch sử cụ thể với những điều kiện đặt ra một cách quá đáng. Hay dùng tiêu chí hiện nay để làm chuẩn mực khi nhìn về quá khứ. Vì như thế nó sẽ làm mất đi tính trung thực, khách quan của lịch sử.
Do đó tại niên luận này ngoài những phương pháp chính của sử học MácXít như: phương pháp lịch sử, phương pháp logic , thì bên cạnh đó trong quá trình nghiên cứu vấn đề này người viết bài còn sử dụng cả những phương pháp như: phân tích tổng hợp, so sánh, đối chiếu sử liệu bởi lẽ với một điều đơn giản rằng: đây là một giai đoạn đầy uẩn khúc trong suốt quá trình phát triển của lịch sử nước nhà, cũng do vậy mà việc đánh giá một nhân vật lịch sử với tư cách là sản phẩm của thời đại, là một vấn đề không hề đơn giản. Do đó cần phải luôn đặt nó trong những mối liên hệ vào những hoàn cảnh lịch sử nhất định, để rồi mới có thể thấy được những công việc đã làm được hoặc chưa làm được của ông so với những nhu cầu của đất nước đặt ra, và qua đó cũng tìm ra được những kết luận, đánh giá về ông một các khách quan nhất.
V. Đóng góp của đề tài
Mặc dù rất khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn tư liệu, và có nhiều điều còn bỡ ngỡ trong việc bước đầu làm quen với công tác nghiên cứu, cũng như là khả năng tư duy còn hạn chế, hơn thế nó còn là một đề tài tương đối rộng qua sự xâu chuỗi của một quá trình lịch sử từ trước khi thực dân pháp xâm lược 1858 cho đến sự kiện thất thủ Thuận An 1883 và một phần nhỏ trong giai đoạn sau đó, cũng như những dư âm còn đọng lại trong nhân gian cho đến nay đã làm cho mỗi chúng ta cần phải có sự cân nhắc khi chọn và nghiên cứu đề tài này. Song với sự say mê, niềm tâm huyết bước đầu của một nhà nghiên cứu, cộng với sự giúp đỡ của các thầy cô giáo, các anh chị sinh viên trước và cùng khóa dường như đã tiếp thêm cho tôi một động lực, một sức mạnh giúp tôi nhanh chóng hoàn thành đề tài này.
Qua đề tài này mặc dù tuy không đủ, toàn diện trong khi nghiên cứu, song tôi cũng hi vọng mình có thể cung cấp những thông tin cần thiết, có thể nhất về bối cảnh lịch sử, cuộc đời và sự nghiệp của ông, cũng như là những lời nhận xét của riêng cá nhân mình, cho những ai vốn quan tâm đến các nhân vật trong lịch sử nước nhà. Xa hơn nữa là có thể đóng góp một phần nào đấy vào sự nghiệp của nền sử học nước nhà khi nghiên cứu về các nhân vật lịch sử, bằng việc trên cơ sở dựa vào những nguồn tư liệu, sự lập luận, cách đánh giá của chính bản thân cá nhân tôi.
VI.Bố cục của đề tài
Do yêu cầu của bài viết cũng như là tham vọng không quá lớn của tác giả, nên tại niên luận này của tôi về cơ bản được chia làm 3 chương chính, ngoài lời mở đầu, kết luận và phục lục. Cụ thể nội dung niên luận sẽ được giải quyết ở những vấn đề sau.
Chương I. Bối cảnh lịch sử lịch sử Thế Giới và Việt Nam nữa cuối thế kỷ XIX.
I. Bối cảnh thế giới
1. Tình hình chung.
2. Nước Pháp và công cuộc chuẩn bị xâm chiếm Việt Nam.
II. Bối cảnh trong nước
1. Vài nét về tình hình Việt Nam trước khi thực dân Pháp xâm lược.
2. Cuộc kháng chiến chống xâm lược Pháp của triều đình phong kiến Nguyễn và nhân dân Việt Nam( 1-9-1858 đến 24/61867).
a. Công cuộc kháng chiến của triều đình phong kiến.
b. Cuộc kháng chiến chống xâm lược Pháp của nhân dân ta.
Chương II. Cuộc đời và sự nghiệp của Trần Thúc Nhẫn
I. Vài nét về tiểu sử,gia thế Trần Thúc Nhẫn.
II.Trần Thúc Nhẫn với sự nghiệp chống thực dân Pháp xâm lược (1867-1883).
Chương III. Đánh giá về nhân vật lịch sử Trần Thúc Nhẫn
I. Những đóng góp.
II. Những hạn chế.