Tiểu Luận Tìm hiểu bài thơ "Nắng Mới" của Lưu Trọng Lư

Tên đề tài:
TÌM HIỂU BÀI THƠ "NẮNG MỚI" CỦA LƯU TRỌNG LƯ​
Lời mở đầu


Từ thửa bé thơ khi đọc Nắng mới của Lưu Trọng Lư,dù trí óc còn non nớt,chưa thẻ hiểu hết nhưng lòng tôi lại rung lên,lai xao xac những nỗi niềm. Có lúc tôi tự hỏi: Tại sao tác phẩm lại tạo nên sự ám ảnh đến vậy? Phải chăng là sức mạnh của nghệ thuật bài thơ? Giờ đây, khi đối diện với văn bản tác phẩm, sau bao năm suy ngẫm, tôi muốn tìm cho long minh một sự lý giải.


Hoài thanh khi nhận xét về thơ Lưu Trọnh Lư đã giải bày: “ Dầu có ưa thơ người này người khác, mỗi lúc buồn đến, tôi lại trở về với Lưu Trọng Lư. Có những bài thơ cứ vương vẩn trong trí óc tôi hang tháng, lúc nào cũng như văng vẳng bên tai. Bởi vì thơ Lư nhiều bài thực không phải là thơ,nghĩa là công trình nghệ thuật, mà chính là tiếng long thổn thức cùng hoà theo tiếng thổn thức của lòng ta”. Khi viết những dòng ấy chắc nhà phê bình có nghĩ đến bài Nắng mới.


Nắng mới đã rọi vào tình cảm thiêng liêng muôn thửa của con người, cả bài thơ như trôi trong hoài niệm nhưng cũng rất thành thực, thành thực đến mức kì lạ. Nắng mới đã được vẻ đẹp nơi tâm hồn của Lưu Trọnh Lư: Thành thực phiêu diêu trong cõi mông, cứ để long mình tràn lan trên trang giấy. Tưởng như nhà thơ không hề làm nghệ thuật, chỉ là dòng chảy tự nhiên của cảm xúc phải chăng sự tự nhiên ấy là sự cao tay của nghệ thuật nhà thơ.


Không như những bài thơ hoài niệm khác, thường lan man bởi lẽ con người ta thương ham nói về dĩ vãng, Nắng mới chỉ có mười hai câu và rất ít chi tiết,chủ yếu là ba chi tiết: Nắng mới, áo đỏ, nét cười đen nhánh. Cả ba gắn với nhau rat chạt,chi tiết nọ dẫn đến chi tiết kia.Có người đã nói răng chi tiết chỉnh la thành công đặc sắc nhất của tac phẩm này,bởi vậy bài viết này sẽ đi sâu vào tim hiểu những đặc sắc đó.


Không như những bài thơ hoài niệm khác, thường lan man bởi lẽ con người ta thương ham nói về dĩ vãng, Nắng mới chỉ có mười hai câu và rất ít chi tiết,chủ yếu là ba chi tiết: Nắng mới, áo đỏ, nét cười đen nhánh. Cả ba gắn với nhau rat chạt,chi tiết nọ dẫn đến chi tiết kia.Có người đã nói răng chi tiết chỉnh la thành công đặc sắc nhất của tac phẩm này,bởi vậy bài viết này sẽ đi sâu vào tim hiểu những đặc sắc đó.


Nắng mới, đây là nắng đầu mùa, mỗi năm chỉ có một lần báo hiệu đã hết những tháng ngày lạnh ẩm. Nắng mới vừa ghi nhận thời điểm đặc biệt trên dòng chảy thời gian vừa diễn tả không gian. Thời điểm ấy đổi với gia đình, với mỗi gia đình rất dễ nhớ,nó trở thành cái mốc của kí ức. Bởi nó gắn với sự bừng sang,sự rông rãi,sự phơi phỏng. Nỗi nhớ nhung của Lưu Trong Lư cũng được gợi lên từ đó,song có một điều lạ: Nắng mới thường réo rắt, tươi vui,nó xoá tan đi nhưng âm u,lạnh lẽo của mùa cũ,nhưng tai sao ở đây lại buồn và mông lung đến vậy. Dường như thi sĩ đang chập chờn trong cõi hư của hoài niệm:


Mỗi lần năng mới hắt bên song​Xao xác, gà trưa gáy não nùng​Lòng rượi buồn theo thời dĩ vãng​Chập chờn sống lại nhưng ngày không.

​Một không gian sao quá đỗi hiu hắt, nắng không rực rỡ tươi vui mà chỉ “hắt” bên song. Chỉ một từ “hắt” cả không gian một màu ảm đạm, một màu hoài niệm Ở đây nghệ thuật lấy động tả tĩnh đươc tác giả sử dụng rất thành công, cái động của tiếng gà trưa xao xác chỉ làm rõ thêm cái tĩnh, cái mông lung mà thôi. Các từ láy : “xao xác”, “não nùng”, “chập chờn” gợi một nỗi buồn dịu nhẹ, một tâm trạng quạnh hiu xa vắng. “Mỗi lần” lại nhắc nhở “mỗi lần” . Nói là “Chập chờn sống lại” nhưng có lẽ nhà thơ nhớ rõ lắm, “màu áo đỏ tươi rực rỡ trong nắng là chi tiết đặc sắc của bài thơ. Chính là sự kế tiếp của chi tiết nắng mới, là hệ quả của sự nhắc nhở và là màu lưu giữ những kỉ niệm không thể xóa nhòa trong lòng tác giả.