Tài liệu Tiểu luận Tổ chức quá trình quy hoạch đô thị có sự tham gia của cộng đồng

Tiểu luận QLNN về đô thị, vấn đề tổ chức quá trình quy hoạch đô thị có sự tham gia của cộng đồng

LỜI NÓI ĐẦU

Có thể nói quy hoạch đô thị (QHĐT) là một lĩnh vực hoạt động hết sức phức tạp. Trong QHĐT, do sự chi phối của các nhân tố xã hội và chính trị nên vấn đề về cách thức ra quyết định có ảnh hưởng rất lớn đến công tác QHĐT. Việc ra các quyết định liên quan đến việc nghiên cứu, thiết lập, triển khai, quản lý các đồ án QHĐT thường là hết sức khó khăn vì rất khó có thể thỏa mãn đồng thời mọi mong muốn và quyền lợi của tất cả các bên liên quan (từ các cơ quan quản lý, chủ đầu tư cho đến người dân, các nhà chuyên môn, các nhà hoạt động xã hội và môi trường

Do tính phức tạp, liên ngành của lĩnh vực QHĐT cũng như tính đa dạng và biến động của đối tượng mà quy hoạch tác động, đòi hỏi các phương pháp khác nhau để giải quyết các vấn đề và giúp cho nhà quy hoạch, nhà quản lý có được cách thức ra quyết định phù hợp trong bối cảnh cụ thể như: phương pháp quy hoạch mô hình hóa có tính chiến lược, phương pháp quy hoạch dựa trên cấu trúc và chức năng đô thị, quy hoạch can thiệp, quy hoạch biện hộ, quy hoạch có sự tham gia của cộng đồng (TGCĐ), quy hoạch quản lý, quy hoạch theo nguyên tắc của kinh tế thị trường, quy hoạch theo hướng sinh thái v.v .

Nhìn chung, phương pháp quy hoạch tối ưu phải là phương pháp có tính mềm dẻo, linh hoạt, đáp ứng được các điều kiện thực tế và bối cảnh luôn biến động của thể giới với các thay đổi liên tục trên nhiều cấp độ, đồng thời chú trọng quan tâm đến đối tượng hưởng lợi là cộng đồng dân cư.
Trong xu thế phát triển bền vững và đảm bảo công bằng- dân chủ trong xã hội hiện nay, có thể thấy phương pháp QHĐT với sự TGCĐ là phương pháp rất cần thiết
Phần I
Những vấn đề mang tính lý luận
​
Cộng đồng là một tập hợp công dân cư trú trong một khu vực địa lý, hợp tác với nhau về những lợi ích chung và chia sẻ những giá trị văn hoá chung

1. Khái niệm về tham gia:
Tham gia - participation được dịch thành 2 từ tham dự và tham gia. Theo GS Tô Duy Hợp thì tham dự là tham gia ở mức thấp còn tham gia là tham dự ở mức cao. Và phương pháp luận tham gia là phương pháp luận đi từ dưới lên tức là đi từ người dân và trở thành khoa học

2. Tham gia của cộng đồng:
Ðịnh nghĩa thuật ngữ “Sự tham gia của cộng đồng” Theo Clanrence Shubert là quá trình trong đó các nhóm dân cư của cộng đồng tác động vào quá trình quy hoạch, thực hiện, quản lý sử dựng hoặc duy trì một dịch vụ, trang thiết bị hay phạm vi hoạch động. Các hoạt động cá nhân không có tổ chức sẽ không được coi là sự tham gia của cộng đồng.
Sự tham gia của cộng đồng là một quá trình mà Chính phủ và cộng đồng cùng nhận một số trách nhiệm cụ thể và tiến hành các hoạt động để cung cấp các dịch vụ đô thị cho tất cả cộng đồng.
Sự tham gia của cộng đồng là đảm bảo cho những người chịu ảnh hưởng của dự án được tham gia vào việc quyết định dự án.
Sự tham gia của cộng đồng là tìm và huy động các nguồn lực của cộng đồng, qua đó để tăng lợi ích cho cộng đồng dân cư giảm các chi phí, tăng hiệu quả kinh tế và hiệu quả chính trị cho nhà nước.

3. Tầm quan trọng của quy hoạch có sự tham gia của cộng đồng:

Người dân có quyền tham gia vào việc ra quyết định vì kết quả của các quyết định trong cộng đồng sẽ ảnh hưởng đến cuộc sống của họ.
Sự tham gia của cộng đồng làm tăng sức mạnh người dân bởi vì khi làm việc cùng nhau sẽ tăng tính tự tin và khả năng để giải quyết các vấn đề khó khăn trong cộng đồng.
Sự tham gia của cộng đồng đảm bảo thu được những kết quả của dự án tốt hơn vì chính người dân biết rõ nhất là họ cần gì, những khả năng của họ và có thể dùng các nguồn lực riêng cho các hoạt động của cộng đồng.

Sự tham gia của cộng đồng trong công tác quy hoạch là chức năng cao nhất, thể hiện cam kết của người dân và tăng tính hiệu quả của dự án như:
Sự tham gia của nhiều người được hưởng lợi giúp đảm bảo cho dự án sẽ đạt được các mục tiêu của nó.
Tăng tính hiệu quả của dự án thông qua việc trao đổi ý kiến với những người được hưởng lợi trong suốt quá trình lập kế hoạch cũng như sự tham gia của họ trong công tác quản lý, thực hiện và điều hành dự án.
Ðảm bảo cho những người tham gia chủ động dành hết tâm trí vào việc quy hoạch và thực hiện dự án.

4. Bản chất và những giá trị của phương pháp quy hoạch có sự tham gia của cộng đồng