Tiểu Luận Tiểu luận chuyên đề Thi pháp thể loại văn học!

A. KHÁI NIỆM, TÍNH CHẤT CỦA THỂ LOẠI VĂN HỌC.
I. Khái niệm thể loại:
Thể loại là hình thức chỉnh thể của tác phẩm văn học. Tác phẩm văn học là một chỉnh thể thống nhất toàn vẹn giữa các yếu tố hợp thành trong đó thể loại là khái niệm chỉ quy luật loại hình của tác phẩm. Ứng với mỗi nội dung vốn có trong hiện thực sẽ có những phương thức phản ánh tương ứng. Sự thống nhất này là do các phương thức chiếm lĩnh đời sống của văn học vốn ứng với các dạng thức tồn tại nhất định của thế giới thực tại. Các hình thức phản ánh thực tại của văn học cũng tương thích với các hình thức hoạt động nhận thức của con người: hoặc trầm tư suy nghĩ, chiêm nghiệm; hoặc lần theo diễn biến các sự kiện, biến cố liên tục, sinh động; hoặc cảm nhận đối tượng trong các trạng thái xung đột, mâu thuẫn Trong sáng tạo nghệ thuât, các thể loại trữ tình phù hợp với kiểu nhận thức bằng trạng thái cảm xúc, suy nghĩ, chiêm nghiệm. Các loại thể tự sự tìm được ưu thế phản ánh từ nhu cầu nhận thức các đối tượng diễn biến sinh động trong những hoàn cảnh không gian và thời gian nhất định. Các loại kịch đặc biệt phù hợp với hình thức nhận thức thế giới đối tượng theo lối “mục sở thị” trực tiếp các xung đột và mâu thuẫn. Như vậy ứng với mỗi nhu cầu khám phá, phản ánh hiện thực sẽ có những hình thức thể loại tương thích. Người nghệ sĩ khi sáng tạo văn học cần tìm đến những hình thức thể loại phù hợp với tính chất của hiện thực và có khả năng phản ánh đắc địa các phạm vi hiện thực đó. Chẳng hạn thơ hợp tạng với loại hiện thực cần ngẫm ngợi, suy tư; truyện hợp với loại hiện thực cần sự tái tạo sinh động các biến cố, sự kiện khách quan, ký có ưu thế nổi bật ở khả năng tiếp cận hiện thực trong “thế nhìn gần” các sự kiện bản thể nguyên vẹn Thể loại là sản phẩm của quá trình kiếm tìm hình thức phản ánh hiện thực, nó do thực tại cuộc sống trực tiếp “đặt hàng” với nhà văn.
Tùy thuộc vào đặc trưng của mình, mỗi thể loại có những quy luật, cách thức tổ chức tác phẩm riêng. Cách thức phản ánh hiện thực trực tiếp chi phối cách tổ chức tác phẩm của mỗi thể loại. Tổ chức văn bản truyện khác với thơ; thơ khác với ký; ký khác với kịch. Không có kiểu tổ chức tác phẩm chung nhất cho các thể loại vốn có những đặc trưng khác nhau. Tổ chức truyện là tổ chức cốt truyện thông qua hệ thống các biến cố, sự kiện, nhân vật, các thành phần trần thuật Tổ chức thơ là tổ chức cấu tứ thông qua cảm xúc, hình ảnh, hình tượng, bố cục dòng thơ, câu thơ, khổ thơ, đoạn thơ Tổ chức tác phẩm ký tự sự là nghệ thuật liên kết sự kiện tạo dựng những điểm nhìn của chủ thể trần thuật, bố trí nhân chứng, số liệu khách quan xác thực Quy luật tổ chức tác phẩm theo đặc trưng từng thể loại cũng là một khía cạnh xác định quy luật loại hình của tác phẩm, tạo cho tác phẩm văn học một hình thức tồn tại chỉnh thể tương đối ổn định khu biệt với tác phẩm thuộc các thể loại khác.