Thạc Sĩ Tiêu chí đánh giá chất lượng hoạt động quản lý đào tạo của Trường Đại học Giao thông Vận tải

Luận văn thạc sĩ năm 2012
Đề tài: Tiêu chí đánh giá chất lượng hoạt động quản lý đào tạo của Trường Đại học Giao thông Vận tải
Mô tả bị lỗi font vài chữ, tài liệu thì bình thường

MỤC LỤC
LỜI CAM ðOAN
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ
PHẦN I: MỞ ðẦU 1
PHẦN II: NỘI DUNG .6
CHƯƠNG 1. CƠSỞLÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN
CỨU 6
1.1. Tổng quan vấn ñềnghiên cứu 6
1.1.1. Các nghiên cứu trên thếgiới .6
1.1.2. Các nghiên cứu trong nước .14
1.2. Cơsởlý luận của vấn ñềnghiên cứu .18
1.2.1. Khái niệm “tiêu chí”, “ñánh giá”, “chất lượng” .18
1.2.1.1. Khái niệm “tiêu chí” 18
1.2.1.2. Khái niệm “ñánh giá” 20
1.2.1.3 Khái niệm “chất lượng” 22
1.2.2. Khái niệm “quản lý” và “quản lý ñào tạo” .25
1.2.3. Cụm khái niệm "hoạt ñộng quản lý ñào tạo", "ñánh giá chất lượng hoạt
ñộng quản lý ñào tạo” .29
1.2.3.1. Hoạt ñộng quản lý ñào tạo .29
1.2.3.2. ðánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo 30
1.3. Thực trạng ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo tại Trường ðại
học Giao thông Vận tải .30
1.4. Tiểu kết chương 1 36
CHƯƠNG 2. XÂY DỰNG VÀ KHẢO SÁT BỘTIÊU CHÍ ðÁNH GIÁ CHẤT
LƯỢNG HOẠT ðỘNG QUẢN LÝ ðÀO TẠO TẠI TRƯỜNG ðẠI HỌC
GIAO THÔNG VẬN TẢI 38
2.1. Căn cứ ñềxuất 38
2.2. Nội dung .39
2.3. Mẫu nghiên cứu .39
2.3.1. Phiếu khảo sát và thang ño .39
2.3.2. Qui trình chọn mẫu .40
2.4. ðềxuất phiếu khảo sát xây dựng tiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản
lý ñào tạo .41
2.5. Khảo sát thửnghiệm 41
2.6. Phân tích kết quảkhảo sát 41
2.6.1. Các thông tin về ñối tượng hồi ñáp trong khảo sát .48
2.6.2. Kết quảhệsố ñộtin cậy ñối với thang ño các thành phần ñầu vào 50
2.6.3. Kết quảhệsố ñộtin cậy ñối với thang ño các thành phần quá trình 57
2.6.4. Kết quảhệsố ñộtin cậy ñối với thang ño các thành phần ñầu ra 60
2.6.5. ðánh giá thang ño bằng phân tích nhân tốkhám phá .62
2.6.5.1. Thành phần ñầu vào .62
2.6.5.2. Thành phần quá trình .65
2.6.5.3. Thành phần ñầu ra .67
CHƯƠNG 3. BỘTIÊU CHÍ ðÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG HOẠT ðỘNG
QUẢN LÝ ðÀO TẠO CỦA TRƯỜNG ðẠI HỌC GIAO THÔNG VẬN TẢI74
3.1. Bộtiêu chí ñánh giá .74
3.2. Qui trình ñánh giá 78
3.3. ðánh giá thửnghiệm bộtiêu chí ñánh giá mức ñộthực hiện hoạt ñộng quản
lý ñào tạo tại Trường ðH GTVT 78
3.4. Kết quả ñánh giá mức ñộthực hiện hoạt ñộng quản lý ñào tạo tại Trường ðH
GTVT 79
3.4.1. Kết quả ñánh giá thành phần ñầu vào .79
3.4.2. Kết quả ñánh giá thành phần quá trình .83
3.4.3. Kết quả ñánh giá thành phần ñầu ra 85
3.5. Tiểu kết chương III 87
TÀI LIỆU THAM KHẢO 91
PHỤLỤC .97

PHẦN I: MỞ ðẦU
1. Lý do chọn ñềtài
Hoạt ñộng quản lý ñào tạo có vai trò hết sức quan trọng trong các trường ñại
học. ðây là một trong những nhiệm vụchính của các trường ñại học trong việc ñào
tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao cho xã hội trong xu thếhội nhập và
phát triển của nền giáo dục. Chúng tôi xin ñược ñềcập ñến vấn ñềnghiên cứu của
luận văn. Tên ñề tài của luận văn là: “Tiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng
quản lý ñào tạo của Trường ðại học Giao thông vận tải”. Hiện nay, Trường ðại
học Giao thông Vận tải (ðH GTVT) chưa có văn bản cũng nhưqui ñịnh nào vềcác
tiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo. Do ñó, luận văn này tập
trung nghiên cứu ñềxuất các tiêu chí ñể ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào
tạo (Hð QLðT) của nhà trường nhằm góp phần nâng cao chất lượng hoạt ñộng
quản lý ñào tạo nói riêng và chất lượng giáo dục của nhà trường nói chung.
Thực tiễn cho thấy, hoạt ñộng ñào tạo trong các trường ñại học hiện nay
thường bao gồm các nội dung: tổchức thi tuyển sinh, xây dựng chương trình ñào
tạo, tổchức hoạt ñộng giảng dạy của giảng viên và học tập của sinh viên, quản lý
ñiểm thi của sinh viên và các vấn ñềliên quan ñến việc học tập của sinh viên, công
tác tốt nghiệp và phân loại tốt nghiệp sinh viên . Những hoạt ñộng trên ñây thường
ñược Ban giám hiệu các trường giao cho phòng ðào tạo chịu trách nhiệm. ðánh giá
chất lượng của hoạt ñộng quản lý ñào tạo trong các trường ñại học là việc làm hết
sức cần thiết nhằm duy trì, cải tiến, nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
Một câu hỏi ñặt ra với các nhà quản lý giáo dục hiện nay là việc triển khai các hoạt
ñộng quản lý ñào tạo trong các trường ñại học có thực sự ñem lại những kết quảmà
nhà trường, ngành giáo dục và toàn xã hội mong ñợi không? ðây là câu hỏi khó bởi
thực tếcác trường chưa có biện pháp cụthểhay một kênh thông tin ñánh giá khách
quan, chính xác chất lượng của hoạt ñộng này. Vì vậy, thiết nghĩvấn ñề ñánh giá
chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo sẽlà ñềtài cần thiết ñối với các nhà nghiên
cứu, quản lý giáo dục trong trường ñại học, trong ñó có Trường ðH GTVT.
2
Ởmỗi trường ñại học, hoạt ñộng quản lý ñào tạo lại mang những nét khác
biệt, ñặc trưng riêng gắn với các hoạt ñộng tổchức quản lý ñào tạo trong nhà trường
và thường ñược cụthểhóa qua chức năng, nhiệm vụcủa phòng ñào tạo. Mỗi hoạt
ñộng, mỗi khâu của quá trình quản lý ñào tạo trong trường ñại học lại có những tiêu
chuẩn, yêu cầu khác nhau vềchuyên môn, kỹnăng ñể ñảm bảo chất lượng và hiệu
quảcủa từng hoạt ñộng, góp phần ñem lại sựgắn kết của quá trình ñào tạo của nhà
trường từ ñầu vào ñến ñầu ra của sinh viên cũng như thành công chung của nhà
trường trong công tác tổchức ñào tạo và quản lý. Thực tếcho thấy, ñã có rất nhiều
văn bản pháp quy, qui ñịnh của Nhà nước về ñánh giá cán bộcông chức trong ñó có
ñội ngũcán bộlàm công tác quản lý ñào tạo trong các trường ñại học. Tuy nhiên,
hiện chưa có những quy ñịnh hay văn bản hướng dẫn ñánh giá chất lượng hoạt ñộng
quản lý ñào tạo trong nhà trường. Thường các trường ñại học tựxây dựng các qui
ñịnh, qui chế ñào tạo riêng phù hợp với ñặc trưng từng ngành và dựa trên cơsởquy
ñịnh chung của BộGD&ðT ñểquản lý, duy trì các hoạt ñộng ñào tạo sao cho có
hiệu quảnhất nhằm ñem lại những kết quảtốt nhất cho trường và vì lợi ích chung
của cảngành giáo dục. ðây mới chỉlà những văn bản hướng dẫn thực hiện công
việc mà chưa có văn bản hướng dẫn ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý và tổ
chức ñào tạo trong nhà trường. ðiều này gây khó khăn cho các nhà quản lý trong
việc ñánh giá chất lượng của hoạt ñộng này trong các trường ñại học. Việc ñánh giá
chất lượng của hoạt ñộng quản lý ñào tạo trong các trường ñại học hiện nay vẫn còn
chung chung, ñại khái, chủyếu dựa trên kết quảhoạt ñộng theo từng năm học, khóa
học mà chưa có những tiêu chí ñể ñánh giá cụthể, rõ ràng. Việc ñánh giá chưa chỉ
ra ñược các vấn ñềbất cập cần sửa chữa, bổsung hoặc cải tiến chất lượng trong
hoạt ñộng quản lý ñào tạo của các trường. ðây vẫn còn là ñềtài ñòi hỏi các nhà
quản lý giáo dục phải ñầu tưnghiên cứu trong thời gian tới.
Thực trạng của ngành giáo dục ñại học nói chung cũng nhưnhu cầu ñánh giá
chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo của giáo dục ñại học trong nhà trường ñặt ra
yêu cầu cần xây dựng các tiêu chí ñánh giá cụthểvềhoạt ñộng quản lý ñào tạo của
các trường ñại học của Việt Nam nói chung và tại Trường ðH GTVT nói riêng. ðây
3
là công cụcần thiết góp phần cải tiến, nâng cao chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào
tạo trong các trường ñại học. Trong khuôn khổ ñềtài luận văn tốt nghiệp chương
trình ñào tạo thạc sĩchuyên ngành “ðo lường và ñánh giá trong giáo dục”, chúng
tôi lựa chọn vấn ñề ñềxuất xây dựng “Tiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng
quản lý ñào tạo của Trường ðại học Giao thông Vận tải”, trong ñó ñi sâu nghiên
cứu cơsởlý luận, thiết kếbộcông cụ ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo
của Trường ðH GTVT (nơi tác giảhiện ñang công tác).
2. Mục ñích nghiên cứu của ñềtài
Xây dựng các tiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo hằng năm
ởTrường ðH GTVT nhằm góp phần giúp Trường ðH GTVT có ñược công cụ ñánh
giá khách quan vềmức ñộ ñáp ứng trong hoạt ñộng quản lý ñào tạo của nhà trường.
3. Giới hạn nghiên cứu của ñềtài
Trong ñềtài này, chúng tôi chỉtập trung vào việc nghiên cứu tài liệu, khảo sát
ý kiến của lãnh ñạo, cán bộquản lý, chuyên viên chuyên trách ñào tạo và giảng viên
của Trường ðH GTVT vềhoạt ñộng quản lý ñào tạo. Trên cơsở ñó, chúng tôi ñề
xuất xây dựng bộtiêu chí ñánh giá chất lượng của hoạt ñộng quản lý ñào tạo nhằm
ñánh giá mức ñộ ñáp ứng yêu cầu, nhiệm vụcủa ñội ngũcán bộquản lý ñào tạo của
nhà trường trong mỗi năm học.
4. Câu hỏi nghiên cứu
Cần có những tiêu chí gì ñể ñánh giá chất lượng các hoạt ñộng thực hiện các
chức năng quản lý ñào tạo ấy trong mỗi năm học?
5. Nhiệm vụvà sản phẩm kỳvọng của nghiên cứu
5.1. Nhiệm vụnghiên cứu
- Nghiên cứu các tài liệu lý luận về ñánh giá chất lượng quản lý ñào tạo trong
và ngoài nước;
- Nghiên cứu thực trạng công tác ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào
tạo hằng năm tại Trường ðH GTVT;
- Xây dựng bộtiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo hằng
năm tại Trường ðH GTVT.
4
5.2. Sản phẩm kì vọng của nghiên cứu
Bộtiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo hằng năm tại Trường
ðH GTVT.
Có thểáp dụng bộtiêu chí ñể ñánh giá từng mặt hoạt ñộng: công tác tuyển sinh,
công tác xây dựng chương trình ñào tạo, công tác giảng dạy và học tập, công tác tốt
nghiệp của nhà trường. Qua ñó, ñánh giá ñược mức ñộ ñáp ứng của công tác quản lý
ở từng mặt ñể có những cải tiến thích hợp nhằm nâng cao chất lượng hoạt ñộng
quản lý ñào tạo.
6. ðối tượng và khách thểnghiên cứu
6.1. ðối tượng nghiên cứu
Việc ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo hằng năm của Trường
ðH GTVT.
6.2. Khách thểnghiên cứu
- Lãnh ñạo nhà trường: Ban Giám hiệu, trưởng/phó các ñơn vị, bộmôn trong
toàn trường;
- ðội ngũchuyên viên chuyên trách ñào tạo (bao gồm tất cảnhững cán bộ
làm công việc quản lý ñào tạo tại Trường, cụthể: phòng ñào tạo, các khoa, viện
trong toàn trường);
- Giảng viên các khoa, viện là người ñang trực tiếp làm công tác quản lý giáo
dục trong Trường và hoạt ñộng quản lý ñào tạo mà nghiên cứu hướng tới.
7. Phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp nghiên cứu ñịnh lượng
ðểthực hiện ñềtài này, chúng tôi sửdụng phương pháp nghiên cứu ñịnh lượng:
- Khảo sát bằng bảng hỏi ñối với ñối tượng nghiên cứu; tìm hiểu phản hồi của
các cá nhân có liên quan;
- Tổng hợp ý kiến, cập nhật cơsởdữliệu ñểphân tích;
- Thống kê từkết quảthu ñược và ñánh giá vềkết quảban ñầu
7.2. Các phần mềm sửdụng ñểphân tích và xửlý sốliệu
Phần mềm thống kê chuyên dụng SPSS Verson 16 và phần mềm Quest.
7.3. Công cụnghiên cứu
Bảng khảo sát ñểthu thập thông tin, dữliệu
5
7.4. Phạm vi nghiên cứu, khảo sát
Công tác quản lý, hoạt ñộng quản lý ñào tạo tại trường ðại học Giao thông Vận tải
8. Cấu trúc của luận văn
Luận văn gồm 3 chương với tổng số115 trang, trong ñó:
Phần I: Mở ñầu (5 trang)
Phần II: Nội dung (82 trang)
Chương 1:Cơsởlý luận và tổng quan tình hình nghiên cứu
Chương 2:Xây dựng và khảo sát bộtiêu chí ñánh giá chất l ượng hoạt ñộng quản
lý ñào tạo tại Trường ðH GTVT
Chương 3:Bộtiêu chí ñánh giá chất lượng hoạt ñộng quản lý ñào tạo của
Trường ðH GTVT
Phần III: Kết luận và kiến nghị (3 trang)
Tài liệu tham khảo (6 trang)
Phụlục (18 trang)
6

PHẦN II: NỘI DUNG
CHƯƠNG 1
CƠSỞLÝ LUẬN VÀ TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
1.1. Tổng quan vấn ñềnghiên cứu
1.1.1. Các nghiên cứu trên thếgiới
ðã có nhiều công trình nghiên cứu ñềcập ñến vấn ñềchất lượng giáo dục và
chất lượng giáo dục ñại học. Nhiều nước trên thếgiới ñã cốgắng xây dựng hệthống
ñánh giá và cơchếbảo ñảm chất lượng giáo dục ñại học.
Năm 1975, Donald Kirkpatrick giới thiệu một mô hình bốn mức ñánh giá chất
lượng ñào tạo và ñược ông cập nhật mới nhất trong cuốn sách Evaluating Training
Programsvào năm 1998 [46].
Ông ñưa ra mô hình bốn mức ñánh giá chất lượng ñào tạo bao gồm:
ã Sựphản hồi của người học (Students’ Reaction): Người học ñược yêu cầu
ñánh giá chương trình ñào tạo sau khi kết thúc khóa học, những gì mà họnghĩvà
cảm nhận trong ñào tạo, vềcấu trúc, nội dung, phương pháp trong chương trình ñào
tạo. Sự ñánh giá thông qua những phiếu ñược gọi là “smile sheets” hoặc “happy
sheets” bởi vì những phiếu này ño lường mức ñộyêu thích chương trình ñào tạo của
người học. Kiểu ñánh giá này có thểlàm lộra những dữliệu quí giá nếu những câu
hỏi phức tạp hơn. Với sự ñào tạo dựa trên công nghệ, sựkhảo sát có thể ñược phân
phát và trảlời trực tuyến sau ñó có thể ñược in hoặc e-mail gởi ñến người quản lý
ñào tạo. Kiểu ñánh giá này thường dễdàng và ít chi phí.
ã Kết quảhọc tập (Learning Results): ño kết quảnhận thức, ñánh giá xem
học viên có học ñược những kiến thức, kỹnăng và thái ñộnhưmục tiêu của chương
trình ñào tạo ñặt ra?
ã Hành vi ởnơi làm việc (Behaviour in the Workplace): sựthay ñổi, sựtiến
bộvềthái ñộtrong lĩnh vực nghềnghiệp. Lý tưởng nhất là tiến hành ñánh giá trong
vòng từba ñến sáu tháng sau khi kết thúc chương trình ñào tạo, bởi vì thời gian quá
lâu thì học sinh có cơhội bổsung những kỹnăng mới và dữliệu ñánh giá không thể
hiện ñược ñiều cần ñánh giá.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tài liệu Tiếng Việt
1. Bộ Giáo dục và ðào tạo, Quyết ñịnh số 43/Qð-BGDðT ngày 15/8/2007
của Bộtrưởng BộGiáo dục & ðào tạo vềviệc ban hành “Quy chế ñào tạo
ñại học và cao ñẳng hệchính quy theo hệthống tín chỉ”.
2. BộGiáo dục và ðào tạo (2007), Quy ñịnh vềqui trình và chu kỳkiểm ñịnh
chất lượng giáo dục trường ðH, Cð, THCN.
3. Bộ Giáo dục và ðào tạo, Quyết ñịnh số 65/2007/Qð-BGD&ðT ngày
02/12/2007 của Bộtrưởng BộGiáo dục và ðào tạo vềviệc ban hành Quy
ñịnh vềtiêu chuẩn ñánh giá chất lượng giáo dục trường ñại học.
4. BộGiáo dục và ðào tạo, Quy chếtuyển sinh ñại học, cao ñẳng hệchính quy ban
hành kèm theo Thông tưsố09/2012/TT-BGD ðT ngày 5/3/2012/TT-BGDðT.
5. Trần ThịTú Anh (2008), Luận văn Thạc sĩQuản lý giáo dục chuyên ngành
ðo lường và ðánh giá trong giáo dục “Nghiên cứu ñánh giá chất lượng hoạt
ñộng giảng dạy ñại học ởHọc viện Báo chí và Tuyên truyền”.
6. ðặng Quốc Bảo (2001), “Kinh tếhọc giáo dục”, Tài liệu giảng dạy lớp Cao
học Quản lý Giáo dục, Khoa Sưphạm, ðại học Quốc gia Hà Nội.
7. ðặng Quốc Bảo (2003), Phát triển nhà trường: Một sốvấn ñềlý luận và
thực tiễn, NXB Chính trịQuốc gia, Hà Nội.
8. Nguyễn Hữu Châu (chủbiên 2008), Chất lượng giáo dục – Những vấn ñềlý
luận và thực tiễn, NXB Giáo dục.
9. ðoàn Văn Dũng (2008), Luận văn Thạc sĩQuản lý hành chính công “Quản lý
Nhà nước trong kiểm ñịnh chất lượng giáo dục ñại học ởnước ta hiện nay”.
10. Lâm Quang ðông (2008), “ðánh giá cán bộnhằm mục tiêu ñảm bảo chất
lượng ñào tạo”, Hội thảo khoa học về“Kiểm ñịnh, ñánh giá và quản lý chất
lượng ñào tạo ñại học” ñược tổchức tại Trường ðại học Khoa học Xã hội
và Nhân văn.
11. Hoàng Anh ðức (1995), Quản lý hành chính Nhà nước Việt Nam, NXB Hà Nội.
92
12. Ngô Doãn ðãi (2007), Tài liệu bài giảng môn học “Quản lý và kiểm ñịnh
chất lượng giáo dục”, chương trình ñào tạo thạc sỹngành Quản lý giáo dục
– chuyên ngành ðo lường và ñánh giá trong giáo dục
13. Hà Thị ðức, ðặng VũHoạt (2004), Lý luận dạy học ñại học, NXB ðại học
Sưphạm, Hà Nội
14. Trần Khánh ðức (2002), “Nghiên cứu cơsởlý luận và thực tiễn bảo ñảm chất
lượng giáo dục ñại học và trung học chuyên nghiệp”, báo cáo khoa học tổng
kết ñềtài B2000-TDD52-44, Viện nghiên cứu phát triển giáo dục Hà Nội
15. Sái Công Hồng (2008), Luận văn Thạc sĩQuản lý giáo dục chuyên ngành
ðo lường và ðánh giá trong giáo dục “Xây dựng các tiêu chí ñánh giá chất
lượng giảng dạy của giáo viên THCS áp dụng thí ñiểm tại thịxã Phúc Yên –
tỉnh Vĩnh Phúc”
16. Lê Văn Hảo (2004),“Vai trò của hoạt ñộng kiểm tra ñánh giá trong ñổi mới
giáo dục ởViệt Nam”, Kỷyếu hội thảo khoa học, trường ðại học Sưphạm
TP.HCM .
17. H.Koontz và các tác giả(1994), Những vấn ñềcốt yếu của quản lý, NXB
Khoa học Kỹthuật, Hà Nội
18. ðặng Bá Lãm (2003), Kiểm tra và ñánh giá trong dạy-học ñại học, NXB
Giáo dục Hà Nội.
19. Trần Thị Bích Liễu (2007) ðánh giá chất lượng giáo dục: Nội dung –
Phương pháp – Kỹthuật, NXB ðại học Sưphạm.
20. Hiệu ñính: Nguyễn Phương Nga, Nguyễn Quý Thanh, VũPhương Anh và
các dịch giả(2009), AUN-QA Sổtay thực hiện các hướng dẫn ñảm bảo chất
lượng trong mạng lưới các trường ñại học ðông Nam Á
21. Lê ðức Ngọc (2004), Giáo dục ñại học (quan ñiểm và giải pháp),NXB ðại
học Quốc gia, Hà Nội
22. Trần ThịTuyết Oanh (2007), ðánh giá và ðo lường kết quảhọc tập, NXB
ðại học Sưphạm