Tài liệu Tiền tệ và lưu thông tiền tệ

Tiền tệ và lưu thông tiền tệ
I. Tiền tệ


1.Khái niệm tiền tệ


rước khi tiến hành nghiên cứu sâu về tiền tệ, đầu tiên cần phải nắm được khái niệm về
tiền tệ, để thấy được cái gì có thể gọi được là tiền tệ, và đâu là tiêu chí để phân biệt các
Tloại tiền tệ với nhau.


a. Định nghĩa tiền tệ
Có nhiều định nghĩa về tiền tệ khác nhau tùy theo quan điểm của mỗi người nghiên cứu, tuy
nhiên dưới giác độ kinh tế học thì các nhà kinh tế thống nhất đưa ra định nghĩa về tiền tệ như
sau:


Tiền tệ là bất cứ vật gì được chấp nhận chung đểđổi lấy hàng hoá, dịch vụ hoặc để
thanh toán các khoản nợ


Như vậy có thể thấy ngay, tiền tệ trong định nghĩa này không chỉđơn thuần là những loại tiền
tệ thường được nhắc tới trong đời sống xã hội, mà ởđây bất cứ vật gì cũng có thể sử dụng làm
tiền tệ nếu như vật đó được chấp nhận một cách rộng rãi trong trao đổi hàng hoá dịch vụ và
thanh toán các khoản nợ.2


b. Thuộc tính của tiền tệ
Phụ thuộc vào nhu cầu trao đổi của con người: Nếu như con người không còn nhu cầu trao
đổi thì tiền tệ cũng chẳng còn ý nghĩa, do đó có thể thấy rõ tiền tệ là một phạm trù lịch sử, nó
có thời điểm sinh ra và cũng có thời điểm mất đi. Thuộc tính này cũng quyết định các chức
năng của tiền tệ.


Sức mạnh của tiền tệđược thể hiện qua sức mua của nó: Một đồng tiền được đánh giá là
mạnh hay không phụ thuộc vào việc có sử dụng được nó để mua được nhiều thứ hay không,
những thứđó ởđây bao gồm hàng hóa, dịch vụ, và kể cả những đồng tiền khác. Người ta gọi
sức mạnh đó của tiền là sức mua (purchasing parity). Việc đo lường sức mua của tiền tệđược
dựa trên việc đánh giá khả năng mua được một giỏ những hàng hoá và dịch vụđã được chọn
trước. Sức mua của đồng tiền được chia thành sức mua đối nội và sức mua đối ngoại, trong đó
sức mua đối ngoại thể hiện khả năng sử dụng tiền để mua một hàng hóa của quốc gia khác.
Điều này cũng có nghĩa sức mua đối ngoại bao hàm cả sức mua đối nội và tương quan so sánh
giữa sức mua đối nội của hai đồng tiền (tỷ giá hối đoái). Vì vậy sức mua đối ngoại có tính
phức tạp cao hơn so với sức mua đối nội.


2.Chức năng tiền tệ
Khi nói đến chức năng của tiền tệ cũng có nghĩa là đề cập đến những yếu tố xuất phát từ bản
chất của tiền tệ và tồn tại khách quan ngoài ý muốn của con người.


a. Phương tiện trao đổi3


Xuất phát từ thuộc tính của tiền tệ, có thể thấy ngay tiền tệ ra đời từ nhu cầu trao đổi hàng hoá
của con người nên hiển nhiên đây là chức năng xuất hiện sớm nhất của tiền tệ. Tiền tệđược
sử dụng như là trung gian làm cho việc mua bán trở nên dễ dàng và thuận tiện hơn. Theo công


2 Việc được coi là chấp nhận chung cũng có nghĩa là được chấp nhận chung ở một phạm vi nhất định nào đó, có


thể là vùng, quốc gia và thậm chi là quốc tế.
3 Còn gọi là chức năng phương tiện lưu thông