Tài liệu Thương hiệu đóng góp gì cho các quốc gia

THƯƠNG HIỆU ĐÓNG GÓP GÌ CHO CÁC QUỐC GIA

Có nhiều cách khác nhau để nói về lịch sử kinh tế của thế giới, và cũng có nhiều lý giải khác nhau về vấn đề làm thế nào một số nước tương đối nhỏ và rõ ràng là chẳng có triển vọng gì lại tìm được cách để trở nên cực kỳ giàu có, trong khi các vùng đất rộng lớn và phì nhiêu khác chưa bao giờ xoay xở để vươn lên được cao hơn mức vừa đủ sống. Về mặt nào đó thì có sai lầm trong đơn vị so sánh cơ bản: việc phân hạng các nước độc lập (nation-state) theo mức độ giàu nghèo có thể gây hiểu lầm, và tốt lắm thì cũng chỉ thể hiện được một nửa bức tranh mà thôi. Nhiều cư dân của khu Bronx – chỉ cách Phố Wall vài dặm – nghèo hơn rất nhiều so với hàng chục ngàn nhà kinh doanh giàu có ở Ấn Độ, trong đó có những người chỉ sống cách các khu nhà ổ chuột của Bangalore vài dặm. Nhiều nước ở trong tình trạng nửa phát triển và nửa đang phát triển, nằm trong thế giới thứ nhất và thế giới thứ ba cùng một lúc. Những số liệu như GDP và GNI cung cấp cho chúng ta các số trung bình rất thô, bị lệch ở cả hai hướng do những nhóm cực kỳ giàu và cực kỳ nghèo. Có nhiều lập luận cho là toàn bộ khái niệm về nước độc lập (nation-state) là sai, gây lầm lẫn, hay ngày càng không phù hợp trong thế giới toàn cầu hóa. Tuy nhiên, điều lạ là sự gắn bó của chúng ta, trong tư cách người tiêu dùng, với các ý tưởng “nước xuất xứ” và “nước như là thương hiệu” đã giúp một phần trong việc giữ cho khái niệm ngắn gọn về nhận dạng nước vẫn phổ biến như trước đây. Dù thực tế về chính trị và kinh tế thế nào chăng nữa, chúng ta cũng cần một thuật ngữ tốc ký đơn giản, vững chắc để bao hàm các quan điểm và những định kiến của chúng ta về những nơi chốn y như chúng ta cần cho các sản phẩm, và hai chữ nước đáp ứng được mục đích đó. Một số phiên bản lịch sử kinh tế dựa trên một quan điểm công khai xem Châu Âu là trung tâm, hầu như xem người Châu Âu là ưu việt. Quan điểm này cho rằng về cơ bản người Châu Âu đã phát minh ra chủ nghĩa tư bản và do đó họ và các hậu duệ của họ, được an bài về lịch sử và văn hóa, là những người duy nhất có khả năng thực hành chủ nghĩa tư bản. (Cũng có nhiều lời tiên đoán rằng mô hình chủ nghĩa tư bản “Anglo-Saxon” cuối cùng sẽ thịnh hành khi toàn cầu hóa hoàn tất quá trình phát triển khắc nghiệt của nó.) Những lời giải thích khác dựa trên một cách tiếp cận cân bằng hơn và nhìn chung là thú vị hơn, cách tiếp cận này cho rằng tình trạng hiện nay chẳng hơn gì một sự tình cờ may mắn (đối với một số người) của lịch sử, và tình trạng này có thể được thay đổi hay đảo ngược một cách dễ dàng ở một thời đại khác, trong những điều kiện thịnh hành khác. Một số người nghĩ rằng đó chính là môi trường, một số người khác cho rằng đó là văn hóa, và một số khác lại nghĩ rằng dù vì lý do gì đi nữa, thì tình trạng hiện nay không phải là xấu