Thạc Sĩ Thực trạng và một số yếu tố nguy cơ nhiễm giun truyền qua đất ở người Êđê Buôn Buôr và Earang tỉnh Đ

LUẬN VĂN THẠC SĨ
NĂM 2009
ĐẶT VẤN ĐỀ
Giun truyền qua đất (GTQĐ) có ba loại chủ yếu ở người, đó là giun đũa,
giun tóc và giun móc/mỏ [9].
Giun truyền qua đất rất phổ biến, theo Tổ Chức Y tế thế giới ước tính
mỗi năm trên toàn thế giới có 130 quốc gia và khoảng 2 tỷ người nhiễm
truyền qua đất, 135.000 người chết và 800 triệu học sinh bị nhiễm .
Giun truyền qua đất gây thiệt hại lớn về kinh tế và sức khỏe cho người
dân, mỗi năm trên thế giới được ước tính nhiễm giun đũa ký sinh trong cơ thể
người trung bình có thể tiêu thụ tới 28.616 tấn gạo; 31,8 tấn thịt; số máu bị mất
do giun móc/mỏ gây ra lên tới 27.798.400 lít và do giun tóc là 1.461.460 lít.
Việt Nam là nước nhiệt đới, có địa lý phức tạp, có nhiệt độ, độ ẩm và
các yếu tố khác rất phù hợp cho bệnh giun sán phát triển quanh năm. Hơn nữa,
nước ta có nền kinh tế, chủ yếu dựa vào nền nông nghiệp với tập quán bón
phân cho cây trồng càng làm cho nguy cơ cao mắc các bệnh Ký sinh trùng
đường ruột trong đó chủ yếu là các loại giun truyền qua đất. Ở Việt Nam tỷ lệ
giun truyền qua đất cao có liên quan chặt chẽ với đói nghèo, vệ sinh môi
trường kém, dịch vụ y tế thiếu thốn; toàn quốc có 60 triệu người nhiễm giun
đũa, 40 triệu người nhiễm giun tóc, 20 triệu người nhiễm giun móc/mỏ. Theo
Viện Sốt rét- Ký sinh trùng- Côn trùng ước tính ở Việt Nam, cứ 10 người thì có
tới 7-8 người có nhiễm giun sán đường ruột .
ĐắkLắk là một tỉnh nằm trên Cao Nguyên phía Tây Nam của nước ta,
có đầy đủ các yếu tố tự nhiên và xã hội thích hợp cho sự tồn tại và phát triển
không những cho bệnh ký sinh trùng nói chung mà còn cho cả bệnh Giun
truyền qua đất. Kết quả nghiên cứu của Ngô Thị Tâm (2005) [34 ] cho thấy tỷ
lệ nhiễm giun truyền qua đất ở cộng đồng dân cư Kinh, M’Nông, H’Mông,
Tày và Êđê còn rất cao ( 75.16%), trong đó, nhiễm giun móc/mỏ là (52,70%)
cao nhất ở nhóm M’Nông, Tày rồi đến nhóm ÊĐê và Kinh, nhiễm giun đũa là
24,72%, cao nhất ở nhóm ÊĐê, Kinh, đến M’Nông và Tày, nhiễm giun tóc là
14,84%, cao nhất ở nhóm ÊĐê, Kinh đến M’Nông và Tày. Cả 4 nhóm dân tộc
chủ yếu nhiễm 1 loại (79,5%).
Theo Nguyễn Công Hòa (2007) [12 ] tỷ lệ nhiễm giun truyền qua đất ở
học sinh trường dân tộc nội trú AmaTrang Long là rất cao (71,76%), trong đó
nhiễm giun móc/mỏ chiếm tỷ lệ cao nhất ( 68,42) kế đến là giun đũa (13,16%
và thấp nhất là nhiễm giun tóc (2,3%).
Vấn đề giảm tỷ lệ, cường độ nhiễm giun sán nói chung và các loại giun
truyền qua đất nói riêng ở khu vực Tây Nguyên, đặc biệt những vùng sinh
sống của đồng bào dân tộc thiểu số bản địa Tây Nguyên là việc làm rất cần
thiết và cấp bách. Vì vậy chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài:
“Thực trạng và một số yếu tố nguy cơ nhiễm giun truyền qua đất ở
người Êđê buôn Buôr và Earang tỉnh Đắk Lắk năm 2007 - 2008”.
Với các mục tiêu sau:
1. Xác định tỷ lệ, cường độ nhiễm giun truyền qua đất ở người Êđê buôn
Buôr và Earang thành phố Buôn Ma Thuột.
2. Mô tả một số yếu tố nguy cơ ảnh hưởng đến nhiễm giun truyền qua đất
của người dân Ê đê tại địa điểm nghiên cứu.