Luận Văn Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác một số ngôi chùa cổ tiêu biểu của Hả

Khóa luận tốt nghiệp năm 2013
Đề tài: Thực trạng và giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác một số ngôi chùa cổ tiêu biểu của Hải Phòng phục vụ phát triển du lịch




MỤ C LỤ C
LỜ I CẢ M Ơ N . 1
MỞ ĐẦ U . 5
1. Lý do chọ n đề tài . 5
2. Lị ch sử nghiên cứu vấ n đề 6
3. Mụ c đích, ý nghĩa củ a đề tài . 7
4. Đố i tượng, phạ m vi nghiên cứu củ a đề tài . 8
5. Phương pháp nghiên cứu 9
6. Bố cụ c đề tài . 10
CHƯƠ NG 1. TỔ NG QUAN VỀ PHẬ T GIÁO Ở 11
1.1. Quá trình du nhậ p và phát triể n củ a Phậ i .
11
1.1.1. Thời kỳ trước công nguyên và Bắ c thuộ c (TK IITCN - 938) 12
1.1.2. Thời kỳ phong kiế n (938 - 1945) 19
1.1.3. Thời hiệ n đạ i (1945 - nay) . 28
1.2. Đặ c điể m Phậ t giáo ở . 33
1.2.1. Các tông phái Phậ . 33
1.2.2. Đặ c điể m kiế n trúc Phậ . 38
Tiể u kế t chương 1 42
Ộ T SỐ NGÔI CHÙA CỔ TIÊU BIỂU Ở
HẢ I PHÒNG .44
2.1. Các ngôi chùa cổ tiêu biể u ở Hả i Phòng 44
2.1.1. Chùa Hàng – Sơn môn củ a thiề n phái Trúc Lâm Yên Tử , 44
2.1.1.1. Lị ch sử hình thành và phát triể n , 44
2.1.1.2. Giá trị kiế n trúc - nghệ thuậ t , .45
2.1.1.3. Giá trị lị ch sử - tâm linh .47
3
2.1.2. Chùa Vẽ - Công trình lưu niệ m về chiế n thắ ng Bạ ch Đằ ng lị ch sử lầ n 3
. 48
2.1.2.1. Lị ch sử hình thành và phát triể n 48
2.1.2.2. Giá trị kiế n trúc - nghệ thuậ t 49
2.1.2.3. Giá trị lị ch sử - tâm linh . 55
2.1.3. Chùa Trà Phương - Dấ u ấ n lị ch sử thời nhà Mạ c 57
2.1.3.1. Lị ch sử hình thành và phát triể n . 57
2.1.3.2. Giá trị kiế n trúc - nghệ thuậ t 58
2.1.3.3. Giá trị lị ch sử - tâm linh . 61
2.2. Thực trạ ng khai thác các ngôi chùa cổ hiệ n nay 62
2.2.1. Thực trạ ng khai thác tạ i Chùa Hàng .62
2.2.1.1. Hiệ n trạ ng tài nguyên . 62
2.2.2.2. Thực trạ ng khai thác trong đời số ng và trong du lị ch 63
2.2.2. Thực trạ ng khai thác tạ i Chùa Vẽ . .64
2.2.1.1. Hiệ n trạ ng tài nguyên . 64
2.2.2.2. Thực trạ ng khai thác trong đời số ng và trong du lị ch 65
2.2.3. Thực trạ ng khai thác tạ i Chùa Trà Phương . 66
2.2.1.1. Hiệ n trạ ng tài nguyên . . 66
2.2.2.2. Thực trạ ng khai thác trong đời số ng và trong du lị ch . .69
Tiể u kế t chương 2 70
CHƯƠ NG 3. ĐỀ XUẤ T MỘ T SỐ GIẢ I PHÁP NÂNG CAO GIÁ TRỊ KHAI THÁC
CÁC NGÔI CHÙA CỔ Ở HẢ I PHÒNG PHỤ C VỤ PHÁT TRIỂN DU LỊ CH
. 71
3.1. Giả i pháp bả o tồ n, trùng tu, tôn tạ o . .71
3.1.1. Đị nh hướng bả o tồ n phụ c vụ phát triể n du lị ch . 71
3.1.2. Biệ n pháp bả o tồ n 73
4
3.1.2.1. Hoạ t độ ng bả o tồ n di tích chùa 73
3.1.2.2. Hoạ t độ ng phát huy giá trị di tích chùa 74
3.1.2.3. Hoạ t độ ng phát huy vai trò củ a cộ ng đồ ng 76
3.1.2.4. Tổ chức bộ máy quả n lý tạ i chùa . 76
3.2. Khai thác các giá trị Phậ t giáo phụ c vụ phát triể n du lị ch
.77
3.2.1. Khai thác trong các lễ hộ i Phậ t giáo .77
3.2.2. Khai thác ẩ m thực chay 79
3.3. Đa dạ ng hóa sả n phẩ m du lị ch . 81
3.3.1. Xây dựng tour du lị ch chuyên đề 81
3.3.2. Kế t hợp với các loạ i hình du lị ch khác 85
Tiể u kế t chương 3 86
KẾT LUẬ N 88
TÀI LIỆU THAM KHẢ O 89
PHỤ LỤ C .91




M
1.
Du lịch trong những năm gần đây đã có những bước phát triển mạnh mẽ và
trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn, đóng góp 5% ngân sách cho
nền kinh tế quốc dân. Du lịch còn tạo việc làm cho hàng vạn lao động trực tiếp và
hàng triệu lao động gián tiếp trong xã hội. Là một ngành kinh tế tổng hợp, du lịch
còn thúc đẩy các ngành kinh tế khác cùng phát triển, góp phần vào sự phát triển
chung của đất nước.
Trong các loại hình du lịch, ngày nay du khách ngày càng quan tâm nhiều
hơn đến loại hình du lịch tâm linh, du lị –
tôn giáo có ảnh hưởng sâu rộng nhất tại Việt Nam với gần 10 triệu tín đồ và 14.775
ngôi chùa, chiếm 36% tổng số di tích Việt Nam là tôn giáo có sức hấp dẫn nhiều
nhất đối với khách du lịch. Chùa không chỉ là nơi các nhà sư tu hành, các tín đồ đến
làm lễ mà còn là nơi sinh hoạt của làng xã qua nhiều đời, từ xa xưa một số chùa
còn thu hút cả khách thập phương từ những miền xa đế .
Hải Phòng được xem là một trong những trung tâm Phật giáo xứ Đông -không chỉ là nơi đầu tiên chứng kiến sự du nhập của Phật giáo vào Việt Nam mà
còn là một trong những địa bàn gốc của dòng Thiền Trúc Lâm - một Thiền phái
đậm đà tính dân tộc của Phật giáo Việt Nam. Theo Thành hội Phật giáo Hải Phòng,
tổng số tự viện trong tòan thành phố hiện nay là 539 ngôi, trong đó có rất nhiều
ngôi chùa nổi tiếng, có lịch sử hàng ngàn năm. Các ngôi chùa cổ chứa đựng những
giá trị vô giá về văn hóa, nghệ thuật, lịch sử và tâm linh này chính là một nguồn tài
6
nguyên du lịch độc đáo, đầy tiềm năng góp phần vào sự phát triển chung của du
lịch thành phố.
Tuy nhiên, việc khai thác nguồn tài nguyên này để phục vụ cho du lịch chưa
được đầu tư đúng mức hoặc còn đơn lẻ, chưa có sự kết nối cũng như quản lý hiệu
quả. Chính vì vậy, việc tìm hiểu giá trị của các ngôi chùa, đặc biệt là các ngôi chùa
cổ trên địa bàn thành phố để phục vụ phát triển du lịch là một việc làm thiết thực,
không chỉ góp phần đem lại nguồn thu cho ngành du lịch mà còn đóng góp vào việc
bảo tồn, giới thiệu giá trị vô giá của các ngôi chùa Hải Phòng đến với du khách
trong nước và quốc tế.
“Thực trạng và
giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả
ận tốt nghiệ
ị
ổ tiêu biể .
2.
Các ngôi chùa của cả nước nói chung và các chùa của Hải Phòng nói riêng
được khá nhiều học giả dày công nghiên cứu. Viết về Phật giáo Việt Nam nói
chung và kiến trúc chùa Việt Nam nói riêng có một số ả tiêu biểu
như:
1. “Những ngôi chùa nổi tiếng Việt Nam”, tác giả Võ Văn Tường, NXB
Thông tin Hà Nội, 1995. Trong cuốn sách này tác giả chủ yếu nêu về lịch sử hình
thành cũng như những nét độc đáo trong kiến trúc của một số ngôi chùa nổi tiếng
trên đất nước ta như chùa Dâu, chùa Phật Tích, chùa Dạm, chùa Mía, chùa Trấn
Quốc .