Tiến Sĩ Thực trạng sử dụng thẻ bảo hiểm y tế người nghèo và chi của bảo hiểm y tế cho người nghèo năm 2007 t

ĐẶT VẤN ĐỀ
Chương trình xóa đói giảm nghèo thành phố Hồ Chí Minh (TP.Hồ
Chí Minh) kết thúc giai đoạn 1 (1992-2003) đã đạt những thành tựu to lớn
trên nhiều mặt[8]. Từ đầu năm 2004, thành phố đã khởi động thực hiện
chương trình xóa đói giảm nghèo giai đoạn 2 (2004-2010), nâng mức chuẩn
nghèo theo tiêu chí thu nhập bình quân đầu người trong hộ dưới 6 triệu đồng
năm, với mục tiêu phấn đấu đến cuối năm 2010 thành phố cơ bản không còn
hộ nghèo theo mức chuẩn nghèo này [71]. Để thực hiện đựợc mục tiêu trên
đây đòi hỏi phải huy động mọi nguồn lực của toàn xã hội cùng tham gia
thực hiện.
Chương trình quốc gia xóa đói giảm nghèo và việc làm là một chương
trình tổng hợp có tính chất liên ngành trong chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội của đất nước. Mục đích là tạo các điều kiện thuận lợi, phù hợp để hỗ trợ
người nghèo, hộ nghèo, xã nghèo phát triển sản xuất, tăng thu nhập, tiếp cận
các dịch vụ xã hội nhằm xóa đói giảm nghèo và nâng cao chất lượng cuộc
sống người dân.
Được sự chỉ đạo xuyên suốt của Thành Ủy [26],[27],[28],[29],[30]
ngay từ năm 1992 Ủy ban nhân dân thành phố đã thành lập Ban chỉ đạo
chương trình xóa đói giảm nghèo thành phố để tổ chức thực hiện và thúc
đẩy chương trình xóa đói giảm nghèo ở TP. Hồ Chí Minh [68]. Hàng lọat
các giải pháp đã được thực hiện để hỗ trợ người nghèo như: vay vốn để lao
động sản xuất, tạo công ăn việc làm, giáo dục dạy nghề [4],[5],[6].
Song song các giải pháp về kinh tế xã hội, từ năm 1992 thành phố đã
có chủ trương cấp sổ khám chữa bệnh miễn phí, sau đó là thẻ khám chữa
bệnh miễn phí cho người nghèo [43],[44][70] và thực hiện hỗ trợ một phần
viện phí cho các trường hợp gặp khó khăn đột xuất nhưng không thuộc đối
tượng được hưởng chế độ khám chữa bệnh cho người nghèo do mắc các
bệnh nặng, chi phí cao khi điều trị ở bệnh viện nhà nước, người lang thang,
cơ nhỡ. Đến năm 2001, thành phố chuyển sang thực hiện mua thẻ bảo
2
hiểm y tế cho người nghèo, hộ nghèo và kể cả người già yếu, neo đơn
hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội bằng nguồn ngân sách thành phố và nguồn
vận động xã hội hóa. Bình quân cấp khoảng 250.000 sổ, thẻ/năm, mỗi năm
thành phố đều dành khoảng 2 tỷ đồng cho các trung tâm y tế quận - huyện
và trạm y tế (TYT) phường - xã cấp phát thuốc và thực hiện các xét nghiệm
cơ bản miễn phí cho dân nghèo; đồng thời, tại các bệnh viện chuyên khoa
của thành phố đều dành 20% số giường để khám chữa bệnh và thực hiện
miễn, giảm viện phí cho bệnh nhân nghèo. Riêng năm 2007, thành phố đã
mua 244.565 thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo với tổng số tiền là
19.565.200.000 đồng.[8]
Đây là những chủ trương và việc làm hết sức phù hợp với quan điểm
của đảng ta về chăm sóc sức khoẻ là xây dựng hệ thống y tế theo hướng
công bằng, hiệu quả và phát triển, nhằm tạo cơ hội thuận lợi cho mọi ngươì
dân được bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khoẻ với chất lượng ngày càng
cao [33],[42],[60]. Tuy nhiên, qua nhiều năm thực hiện, hiệu quả của việc
sử dụng thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo chưa được đánh giá bằng những
đề tài khoa học thực sự. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm trả lời câu
hỏi: Ở người nghèo tại TP Hồ Chí Minh được cấp thẻ bảo hiểm y tế năm
2007 có những đặc điểm dân số học gì, tỉ lệ sử dụng là bao nhiêu, những
loại bệnh tật nào người nghèo hay mắc, những yếu tố nào ảnh hưởng đến
việc không sử dụng thẻ và số tiền chi trung bình của BHYT cho một lượt
người nghèo đi khám chữa bệnh năm 2007 là bao nhiêu?

MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
1. Xác định tỉ lệ đặc điểm dân số học của người nghèo được cấp thẻ bảo
hiểm y tế nghèo: giới, tuổi, nghề nghiệp, trình độ học vấn, tình trạng
lao động.
2. Xác định tỉ lệ người nghèo có thẻ bảo hiểm y tế đã sử dụng khi bị
bệnh.
3. Xác định tỉ lệ các nhóm bệnh người nghèo mắc phải đã sử dụng
BHYT.
4. Xác định những yếu tố có liên quan đến khả năng người nghèo không
sử dụng thẻ bảo hiểm y tế khi bị bệnh.
5. Xác định số tiền chi trung bình của BHYT cho một lượt người nghèo
khám chữa bệnh tại thành phố Hồ Chí Minh năm 2007.