Thạc Sĩ Thực trạng hoạt động y tế thôn và các yếu tố ảnh hưởng tại huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình

ĐặT VấN Đề
Y tế thôn (YTT) nằm trong hệ thống y tế cơ sở, đóng vai trò quan trọng trong công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu (CSSKBĐ). Nhân viên y tế thôn (NVYTT) là những người gần dân nhất. Họ sống ngay tại thôn, nắm chắc được tình hình đời sống và bệnh tật ở mỗi gia đình. YTT là tai mắt, là cánh tay, là đôi chân của trạm y tế (TYT) xã trong các hoạt động chăm sóc và bảo vệ sức khoẻ nhân dân. Vì vậy YTT có ý nghĩa quan trọng và rất cần thiết trong việc chăm sóc sức khoẻ tại cộng đồng, nhất là khu vực nông thôn và miền núi.
Thấy được vai trò quan trọng của YTT trong công tác CSSKBĐ tại cộng đồng. Đảng, Chính phủ, Bộ Y tế đã ra nhiều nghị quyết, chỉ thị và quyết định về tăng cường và củng cố mạng lưới y tế cơ sở trong đó có YTT. Một trong những văn bản có ý nghĩa quan trọng đối với YTT là QĐ 3653 ngày 15/11/1999 của Bộ trưởng Bộ Y tế đã qui định chức năng, nhiệm vụ của NVYTT. Quyết định đó đã giúp cho NVYTT hiểu rõ hơn chức năng, nhiệm vụ của họ trong công tác chăm sóc, bảo vệ sức khoẻ nhân dân, là tiêu chí phấn đấu để họ hoạt động ngày một hiệu quả hơn. Tuy vậy hoạt động YTT cũng gặp phải nhiều khó khăn phức tạp như các hoạt động y tế khác, vì đối tượng phục vụ của họ chủ yếu sống ở nông thôn, từ đồng bằng ven biển đến vùng núi cao, vùng sâu vùng xa của Tổ quốc với nhiều nghề nghiệp khác nhau. Ngư dân lao động trên biển cũng là một đối tượng mà NVYTT đã gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ, vì thời gian lao động trên biển của ngư dân nhiều hơn thời gian có mặt tại nhà. Một trong số các địa phương có ngư dân là huyện Tiền Hải của tỉnh Thái Bình, đây là một huyện ven biển cách xa Trung tâm của tỉnh hơn 20 km, diện tích 245 Km[SUP]2[/SUP] dân số 215.129 người. Mật độ dân số 980người/ km[SUP]2[/SUP]. Huyện có 35 xã, thị trấn với 169 thôn chia thành 3 khu (khu Đông gồm 11 xã, dân số 61.461 người, khu Nam gồm 11 xã, dân số 75.315 người, khu Tây gồm 13 xã dân số 78.543 người). Hệ thống giao thông đi lại tương đối thuận tiện. Đời sống ngưòi dân trong huyện tạm ổn định. Tỷ lệ hộ nghèo chiếm 8%, thu nhập bình quân 2.800.000đ/người/năm. Trình độ phổ cập cấp I là 100%. Người dân ở các xã ven biển, ngoài sản xuất nông nghiệp còn sinh sống bằng một số nghề khác như: sản xuất muối, nuôi trồng thuỷ sản và đánh bắt cá trên biển. Do vậy các hoạt động y tế cơ sở trong đó có hoạt động y tế thôn ở các xã này mang tính chất đặc thù riêng biệt, công tác chăm sóc sức khoẻ ban đầu gặp nhiều khó khăn. Mặc dù hệ thống y tế của huyện tương đối hoàn thiện và hoạt động có hiệu quả, 100% Số thôn có NVYTT hoạt động. Nhưng qua điều tra, phỏng vấn nhanh một số nhân viên y tế thôn thấy rằng: Hoạt động của đa số NVYTT còn mang tính chất thụ động, chưa có kế hoạch và phương pháp cụ thể. Dụng cụ, phương tiện phục vụ cho sơ cứu ban đầu và truyền thông giáo dục sức khoẻ còn thiếu. Theo kết quả kiểm tra hoạt động YTT toàn huyện năm 2004 của TTYT huyện Tiền Hải cho thấy chỉ có 10% NVYTT thực hiện được 5 nhiệm vụ, 40% NVYTT thực hiện được 4 nhiệm vụ, 20% NVYTT thực hiện được 3 nhiệm vụ, 30% NVYTT thực hiện được 2 nhiệm vụ của NVYTT được qui định trong Quyết định 3653 ngày 15/11/1999 của Bộ trưởng Bộ Y tế.
Câu hỏi đặt ra là:
Ø Trong năm 2004 đội ngũ NVYTT của huyện Tiền Hải đã thực hiện chức năng, nhiệm vụ như thế nào? Những nội dung nhiệm vụ nào NVYTT đã làm được, chưa làm được, việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ đó đã đóng góp được gì cho công tác chăm sóc sức khoẻ nhân dân. Những mặt chuyên môn nghiệp vụ nào YTT nhận thấy còn yếu kém cần phải tập huấn?
Ø Những khó khăn mà đội ngũ NVYTT gặp phải trong quá trình hoạt động? Những yếu tố nào đã ảnh hưởng tới việc thực hiện CNNV?
Ø Các cấp chính quyền, ngành y tế của huyện Tiền Hải cần có những giải pháp gì? để củng cố và tăng cường hiệu quả hoạt động của NVYTT.
Xuất phát từ thực trạng trên của YTT huyện Tiền Hải, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: "Thực trạng hoạt động y tế thôn và các yếu tố ảnh hưởng tại huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình"