Thạc Sĩ Thực trạng hoạt động, tình hình tài chính và năng lực cạnh tranh của khu vực kinh tế nhà nước ở nước

MỞ ĐẦU

I/ Tính cấp thiết của đề tài :
Kinh tế nhà nước ra đời gắn liền với sự hình thành Nhà Nước và sở hữu nhà nước. Cũng như các Nhà Nước khác, nước ta trong tất cả các giai đoạn phát triển của mình đều quan tâm đến sự phát triển của kinh tế nhà nước nói chung và đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước vì các mục tiêu phát triển kinh tế – chính trị – xã hội của đất nước trong mỗi thời kỳ. Hiến Pháp nước ta đã khẳng định : “Kinh tế quốc doanh được củng cố và phát triển, nhất là trong những ngành và lĩnh vực then chốt, giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế quốc dân. Cơ sở kinh tế quốc doanh được quyền tự chủ trong sản xuất, kinh doanh, bảo đảm sản xuất, kinh doanh có hiệu quả.” (Điều 19 – Hiến Pháp 1992). Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế nhà nước luôn là mối quan tâm lớn của Đảng và Nhà Nước. Gần 20 năm qua, kể từ Đại hội Đảng lần VI, nước ta đã thực hiện nhiều chủ trương, biện pháp tích cực, nhưng vừa triển khai, vừa tìm tòi, rút kinh nghiệm nhằm đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của khu vực kinh tế nhà nước, trong đó đặc biệt là các doanh nghiệp nhà nước.
Triển khai thực hiện nghị quyết Đại hội IX của Đảng, Hội nghị Ban chấp hành trung ương Đảng Khoá IX đã có Nghị quyết 03-NQ/TW về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước đã nêu :” Kinh tế nhà nước có vai trò quyết định trong việc giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa, ổn định và phát triển kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước. Doanh nghiệp nhà nước (gồm doanh nghiệp nhà nước giữ 100% vốn và doanh nghiệp nhà nước giữ cổ phần chi phối) phải không ngừng được đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả, giữ vị trí then chốt trong nền kinh tế, làm công cụ vật chất quan trọng để Nhà Nước định hướng và điều tiết vĩ mô, làm lực lượng nòng cốt, góp phần chủ yếu để kinh tế nhà nước thực hiện vai trò chủ đạo trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, là chủ lực trong hội nhập kinh tế quốc tế”. (trích Nghị quyết 03-NQ/TW BCH TW Khoá IX).
Trong bối cảnh nước ta đang chuẩn bị tích cực cho việc đón đầu hội nhập kinh tế khu vực và thế giới. Để kinh tế nhà nước thực sự vững mạnh giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế và có thể cạnh tranh với các thành phần kinh tế khác trong nước cũng như trên trường quốc tế. Có nhiều phương hướng được đặt ra, trong đó việc nâng cao năng lực tài chính và năng lực cạnh tranh của khu vực kinh tế nhà nước là một trong những việc làm cấp thiết.


II/ Mục đích nghiên cứu :
Luận văn được thực hiện trên cơ sở nghiên cứu những lý luận về nền kinh tế định hướng xã hội chủ nghĩa, tài chính doanh nghiệp nhà nước và xu thế hội nhập kinh tế kết hợp với thực trạng hoạt động và khả năng cạnh tranh của khu vực kinh tế nhà nước, mà biểu hiện là doanh nghiệp nhà nước. Nhằm tìm ra một số giải pháp phù hợp nâng cao năng lực tài chính và năng lực cạnh tranh của khu vực kinh tế nhà nước trong bối cảnh hội nhập kinh tế hiện nay.


III/ Đối tượng và phạm vi nghiên cứu :
Luận văn có liên quan đến nhiều lĩnh vực khoa học như : kinh tế, tài chính, kế toán, kinh tế đối ngoại, pháp luật và các mối quan hệ quốc tế. Tuy nhiên, luận văn chỉ giới hạn trong phạm vi nghiên cứu tập trung vào việc nâng cao năng lực cạnh tranh và năng lực tài chính của khu vực kinh tế nhà nước trong xu thế hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế hiện nay ở nươc ta.


IV/ Phương pháp nghiên cứu :
Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở phương pháp luận của Chủ nghĩa duy vật biện chứng, gắn việc nghiên cứu với hoàn cảnh và điều kiện cụ thể để việc đánh giá mang tính khách quan thực tế. Ngoài ra còn kết hợp sử dụng một số phương pháp khác như : phương pháp logic, phương pháp thống kê, phương pháp phân tích, phương pháp so sánh .


V/ Bố cục của luận văn :
Ngoài Phần mở đầu và kết luận, luận văn gồm có 3 chương :
Chương I : Một số lý luận về nền kinh tế nhiều thành phần theo định hướng XHCN ở nước ta. Kinh tế Nhà Nước và xu thế hội nhập kinh tế ở nước ta hiện nay.
Chương II : Thực trạng hoạt động, tình hình tài chính và năng lực cạnh tranh của khu vực kinh tế nhà nước ở nước ta trong thời gian qua.
Chương III : Một số giải pháp nâng cao năng lực tài chính và năng lực cạnh tranh của khu vực kinh tế nhà nước trong xu thế hội nhập.