Tài liệu Thực hiện công bằng xã hội ở Việt Nam hiện nay, mâu thuẫn và phương pháp giải quyết

Thực hiện công bằng xã hội đòi hỏi phải nhận thức và giải quyết đúng đắn, hài hoà các mối quan hệ lợi
ích. Song, ở đây lại thường nảy sinh những mâu thuẫn đòi hỏi phải được nghiên cứa và giải quyết. Thực
hiện công bằng xã hội ở Việt Nam hiện nay, những mâu thuẫn nảy sinh đòi hỏi phải được nghiên cứu và
giải quyết là: 1) Mâu thuẫn giữa cá nhân và xã hội, 2) Mâu thuẫn giữa chính sách kinh tế và chính sách
xã hội của Nhà nước, 3) Mâu thuẫn giữa lợi ích nhà đầu tư và lợi ích người lao động, 4) Mâu thuẫn trong
lĩnh vực giáo dục đào
tạo.
1. Công bằng xã hội và vai trò của nó đối với sự ổn định và phát triển xã hội
Thuật ngữ công bằng được dùng trong tiếng Việt theo nghĩa hẹp hơn so với trong một số tiếng nước
ngoài. Justice trong tiếng Anh và tiếng Pháp, được hiểu theo nghĩa rộng hơn, là sự đúng đắn, chính
đáng, lẽ phải, công lý . Do đó khi đề cập đến social justice, trước hết, người ta nói đến khía cạnh pháp
lý của nó. Vấn đề phân phôi chỉ là một trong những khía cạnh của công bằng xã hội. Ngoài ra, vấn đề
tự do cá nhân, quyền con người, vấn đề môi trường cũng được coi là những khía cạnh khác nhau của
công bằng xã hội.
Trong tiếng Việt, khi nói tới công bằng, người ta thường liên tưởng đến sự bằng nhau', tức sự bình đẳng.
Thật ra, công bằng và bình đẳng tuy có liên quan với nhau, nhưng đó là hai khái niệm khác nhau. Công
bằng có khía cạnh bình đắng, đồng thời có khía cạnh bất bình đẳng. Bình đẳng về quyền và nghĩa vụ
công dân trước pháp luật, bình đẳng về nhân phẩm, chủng tộc, giới tính, tín ngưỡng tôn giáo chống lại
mọi sự kỳ thị, phân biệt đối xử là những yêu cầu của công bằng xã hội. Tuy nhiên, sự bất bình đẳng về
hưởng thụ do sự không ngang nhau về phẩm chất và năng lực trong lao động, cống hiến cũng là một
yêu cầu của công bằng xã hội.