Luận Văn thu hút FDI vào KCN, KCX ở Việt Nam thời gian qua - thực trạng và giải pháp

LờI NóI ĐầU


1. Tính cấp thiết của đề tài:
Xu thế khu vực hoá, toàn cầu hoá nền kinh tế thế giới đã tạo ra nhiều cơ hội cũng như không ít thách thức lớn cho sự phát triển của nền kinh tế của các nước, đặc biệt là các nước đang phát triển. Trong nhiều thập kỷ trở lại đây, việc thu hút vốn đầu tư nước ngoài đặc biệt là vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã và đang trở thành mục tiêu hàng đầu trong chiến lược phát triển kinh tế của các nước trên thế giới nói chung và các nước đang phát triển nói riêng. Theo kinh nghiệm các nước, muốn phát triển kinh tế, Việt Nam hay bất kỳ một quốc gia nào đều phải tìm cho mình trọng điểm ưu tiên, trong đó có khu công nghiệp va khu chế xuất (KCN, KCX). Một số nước đang phát triển ở khu vực Châu á - Thái Bình Dương trong thời gian qua đã coi việc phát triển các KCN, KCX là một giải pháp quan trọng nhằm thu hút vốn đầu tư nước ngoài, phát triển nội lực, đẩy mạnh quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá hướng về xuất khẩu. Rất nhiều nước thành công trong việc xây dựng và triển khai mô hình kinh tế kiểu này để phát triển đất nước. Tuy nhiên thực tế cho thấy không thể tiến hành cùng một lúc và giống nhau về hình thức, nội dung, trình độ, quy mô các loại hình phát triển trên toàn bộ lãnh thổ một quốc gia, đặc biệt đối với các nước chậm phát triển, khả năng kinh tế, công nghệ, kỹ thuật còn yếu kém. Chính vì vậy có một chính sách tập trung đầu tư cho một số vùng có chọn lọc với mục đích tập trung vốn và lao động cho sự phát triển kinh tế, xã hội nhằm kéo theo sự phát triển các vệ tinh khác, tạo đà phát triển cho toàn bộ nền kinh tế là điều mà nước ta cần phải quan tâm.
Xuất phát từ mục tiêu, chiến lược phát triển kinh tế của đất nước và những kinh nghiệm rút ra từ việc xây dựng và triển khai các KCN, KCX của một số nước trong khu vực, từ năm 1997, Chính phủ ta đã cho phép thành lập một số KCX ở các địa phương có điều kiện thuận lợi. Đây là chủ trương kịp thời, đúng đắn phù hợp với xu thế phát triển của thời đại và thực tiễn ở nước ta. Tính đến tháng 10 năm 2002, chúng ta đã thành lập được72 KCN, KCX, KCNC tập trung ở ba vùng kinh tế trọng điểm trong cả nước và đã có những đóng góp ban đầu quan trọng cho nền kinh tế quốc dân.
Tuy nhiên thực tiễn cho thấy trong nhiều năm qua, hoạt động của các KCN, KCX còn nhiều tồn tại và yếu kém: về quy hoạch tổng thể, cơ chế bộ máy quản lý, thủ tục hành chính, nguồn nhân lực . Những hạn chế này đã và đang cản trở hiệu quả hoạt động của các KCN, KCX. Do vậy, nghiên cứu một cách nghiêm túc những vấn đề lý luận, thực tiễn phát triển các KCN, KCX và việc thu hút FDI ở nước ta thời gian qua cũng như việc đúc rút những bài học kinh nghiệm phát triển KCN, KCX của các nước trong khu vực để làm luận cứ khoa học cho việc đề ra các chính sách, biện pháp phù hợp với tình hình hiện nay là hết sức cần thiết.
2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của khoá luận là một số vấn đề cơ bản về KCN, KCX, đánh giá những kết quả đã đạt được và phân tích những tồn tại và nguyên nhân hạn chế sự phát triển của các KCN, KCX được hình thành trên phạm vi cả nước trong 10 năm qua.
3. Phương pháp nghiên cứu:
Luận văn sử dụng phương pháp tổng hợp, so sánh, phương pháp chứng thực và dự báo. Cơ sở lý luận cho các phương pháp trên là các quan điểm, đường lối, chính sách phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước ta.
4. Mục đích nghiên cứu:
Em chọn đề tài: “Đầu tư trực tiếp nước ngoài vào khu công nghiệp, khu chế xuất” làm đề tài cho khoá luận của mình với mục đích nâng cao hiểu biết của bản thân về những vấn đề lý luận chung về KCN, KCX, đánh giá thực trạng phát triển KCN, KCX ở nước ta trong 10 năm qua, từ đó phần nào nêu ra những giải pháp tăng cường thu hút vốn FDI nhằm phát triển KCN, KCX ở nước mình.
5. Bố cục của luận văn
Nội dung chính của khoá luận gồm ba chương:
Chương 1: Những vấn đề lý luận chung về KCN, KCX
Chương 2: Thực trạng thu hút FDI vào KCN, KCX ở Việt Nam thời gian qua
Chương 3: Một số giải pháp nhằm tăng cường thu hút FDI để phát triển KCN, KCX
Ngoài ra còn có phần lời nói đầu, mục lục, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục.
Là một sinh viên, trình độ hiểu biết còn hạn chế, kinh nghiệm chưa tích luỹ được nhiều, thời gian nghiên cứu ngắn, đứng trước một đề tài hết sức phức tạp này em sẽ không tránh khỏi những thiếu sót, hạn chế. Em rất mong được sự đóng góp ý kiến và chỉ bảo của thầy cô, bạn bè về nội dung và hình thức của khoá luận này.
Em xin bày tỏ lòng cảm ơn sâu sắc sự hướng dẫn, chỉ bảo tận tình của TS Vũ Chí Lộc, giảng viên bộ môn đầu tư và chuyển giao công nghệ trường Đại học Ngoại Thương, cùng sự giúp đỡ nhiệt tình của các cô chú ở Vụ Đầu tư - Bộ Thương mại, Ban quản lý KCN, KCX - Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã giúp em hoàn thành khoá luận này.